Đại án gang thép Thái Nguyên: Bất ngờ lời khai của nguyên Tổng giám đốc TISCO

Chiều 12/4, phiên tòa của TAND TP. Hà Nội xét xử 19 bị cáo trong vụ đại án gang thép Thái Nguyên tiếp tục làm việc. Sau khi đại diện Viện KSND công bố xong bản cáo trạng, HĐXX tuyên bố bước vào phần xét hỏi.

Là một trong những người trả lời thẩm vấn đầu tiên, ông Trần Trọng Mừng, nguyên Tổng giám đốc (TGĐ) Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (TISCO) bị truy tố về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Các bị cáo trong đại án gang thép Thái Nguyên tại tòa

Theo cáo trạng, sau khi được tạm ứng 35,6 triệu USD từ TISCO, trải qua gần một năm từ thời điểm ký kết hợp đồng, Tập đoàn Khoa học công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC) chưa triển khai thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu xây dựng dự án mở rộng nhà máy gang thép Thái Nguyên.

Ngược lại, MCC còn đề nghị kéo dài thời gian thực hiện, điều chỉnh giá hợp đồng 01# EPC tăng thêm hơn 138 triệu USD, với lý do giá cả thị trường biến động. Theo Viện KSND Tối cao, lãnh đạo TISCO cần xem xét chấm dứt hợp đồng, thu hồi tiền tạm ứng, phạt hợp đồng đối với MCC, thế nhưng TISCO lại kiến nghị cấp trên đề xuất chấp thuận điều chỉnh chi phí hợp đồng.

Đứng trước HĐXX, ông Mừng năm nay đã 72 tuổi. Bị cáo tai đã kém nên nhiều lần không nghe rõ câu hỏi của chủ tọa. Nguyên TGĐ TISCO thừa nhận trách nhiệm trong việc dự án có một số vi phạm, nhưng cho rằng cáo trạng xác định mình giữ vai trò chủ mưu, cầm đầu là không chính xác.

Theo bị cáo, ngay khi phát hiện MCC vi phạm hợp đồng, TISCO đã có văn bản nhắc nhở, đốc thúc. TISCO còn báo cáo Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS) và Bộ Công thương, đề xuất dừng hợp đồng với MCC và phạt doanh nghiệp này, nhưng lại nhận được chỉ đạo phải tìm mọi cách tháo gỡ khó khăn, đảm bảo tiến độ.

Thậm chí, TISCO đã lên phương án kiện MCC ra tòa trọng tài quốc tế, do đó đã thuê một hãng luật của Singapore. Hãng luật này thay chủ đầu tư nói rõ với MCC là hợp đồng không được cải thiện sẽ phải chấm dứt, đồng thời đốc thúc MCC cần cải thiện tiến độ thực hiện.

Đáng chú ý, bị cáo Mừng thừa nhận giới thiệu Tổng công ty xây dựng Công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) làm nhà thầu phụ thực hiện phần C của hợp đồng 01#EPC. Đây là doanh nghiệp của Bộ Công thương.

Tuy nhiên, điều này xuất phát từ việc trước đó TISCO nhận được văn bản giới thiệu VINAINCON từ một Thứ trưởng Bộ Công thương, nói doanh nghiệp này của bộ, có kinh nghiệm, từng xây lắp nhiều công trình quan trọng.

Tiếp tục khai, nguyên TGĐ TISCO không thừa nhận trách nhiệm trong việc đổi phần C của hợp đồng 01#EPC từ trọn gói sang đơn giá vì khi ấy mình đã nghỉ hưu.

“Lý do tôi đưa ra đúng như sau này thực tế diễn ra là điều chỉnh theo đơn giá sẽ tăng tổng mức đầu tư vì giá quý sau cao hơn quý trước, đến mức nào đó nó vượt tổng mức đầu tư thì không làm được nữa. Việc điều chỉnh theo đơn giá cũng không khuyến khích nhà thầu làm việc bởi họ chờ quý sau giá tăng mới làm. Trên thực tế, sau này dự án hết vốn không làm được cũng vì vậy” – bị cáo nói.

Chi Mai