Đà Lạt đâu chỉ có những hàng thông reo cùng gió

Đà Lạt luôn là nơi chốn để tìm về

Đà Lạt là thành phố dường như ai cũng muốn một lần ghé đến. Thành phố cao nguyên với ngàn ngàn cây thông xanh, với những con dốc níu nhau như luyến lưu một cuộc hẹn hò và cả những buổi sáng sương mù giăng khắp, ủ đôi bàn tay lạnh trong chiếc áo măng-tô mà đi trong đêm của phố.

Mỗi năm, tôi lại về Đà Lạt như thói quen của một người tình đi thăm phố cũ của những ngày từng quấn quýt bên nhau, đã từng gửi gắm bao vui buồn ở đó. Về Đà Lạt không phải là đi đến một điểm du lịch nào, mà chỉ đi trên những con phố rất đỗi quen thuộc, ngắm nhìn những ô cửa nhà trong đêm sáng đèn, chạm gặp những người chưa hề quen và ăn những món ăn lạ của Đà Lạt là đủ.

Là xứ lạnh, khí hậu ở Đà Lạt luôn dịu mát, đêm đêm luôn cần một chiếc áo khoác để ra phố. Có lẽ vì thế, những cô gái chàng trai ở Đà Lạt vốn nổi tiếng ăn mặc rất đẹp. Đôi khi đi trên con dốc hay trên con đường có 2 hàng thông xanh níu chân, bắt gặp các bạn trẻ đang nắm tay nhau vui vẻ, tôi có cảm giác như đang ở một đất nước nào.

Bắp nướng - khoai nướng

Thỉnh thoảng, trên Facebook của tôi, có bạn nhắn tin hỏi thăm nếu đi Đà Lạt thì ăn gì, tôi trả lời là ăn ở đâu cũng được. Bởi Đà Lạt lạ, không gian se lạnh và đặc trưng của một thành phố với những con đường vòng, những con dốc cao và cả mùi hương hoa trộn lẫn với mùi không khí ướp lạnh khiến bụng đói và thích ăn vặt.

Sa Pa có rất nhiều quán bán món nướng, đặc biệt ở những con đường như Cầu Mây hay ngay trung tâm phố. Đà Lạt cũng có món nướng nhưng món nướng Đà Lạt lại khác Sa Pa. Ngoài các quán đã lâu năm tại chợ Đà Lạt, trên đường Phan Đình Phùng, Bùi Thị Xuân…, các quán nướng ở Đà Lạt thường nằm ven đồi, khách phải đi xa vài cây số, vào con đường nhỏ, rồi bắt gặp quán ăn chông chênh với bàn ghế gỗ ngoài trời. Nơi đó nhìn thấy cả rừng thông và sương khi chiều xuống.

Các quán nướng ở Đà Lạt bán các món đơn giản với giá mỗi món vài chục ngàn đồng. Muốn ăn đủ, bạn phải kêu nhiều dĩa nên gọi là rẻ nhưng không rẻ. Tuy nhiên, chính không gian quán tạo điều kiện cho mọi người tìm tới vừa ăn vừa check-in.

Dạo chợ Đà Lạt vào buổi tối sẽ thấy các xe bán món nướng mang đi. Trong ánh đèn lấp lóa, các xâu đồ ăn bày ra rất hấp dẫn, mọi người nói vui là món nướng… chỉ (chỉ món nào lấy món đó). Bạn chỉ vào xâu đồ ăn nào đó như xúc xích, bò viên, thịt xâu củ quả, thịt cuốn nấm…

Hàng rong trên phố

Cũng ở chợ Đà Lạt, nhất là vào tối thứ Bảy và Chủ nhật là ngày dành cho phố đi bộ, các món ăn vặt được bày bán suốt con đường đi vào chợ. Là hàng xôi nhiều màu sắc vàng, tím, hồng, trắng… bốc khói đến các loại bánh bò, bánh da lợn và nhiều loại bánh hỏi ra mới biết là bánh gì. Có cả xe bán kẹo tơ hồng cho lứa đôi mua để cùng ăn mà dạo phố đêm, món trái cây lắc (trái cây trộn muối bỏ vào ly nhựa lắc trộn đều) hấp dẫn…
Phía bên phải chợ từ ngõ vào là khu vực ăn vặt đúng nghĩa. Ngoài cơm tấm, bún bò là các hàng ốc và trứng vịt lộn. Ốc đủ loại được để trong xửng hấp tỏa khói, thơm mùi sả kích thích người dừng chân.

Một cái thú khác chính là vào chợ Đà Lạt, ngay khu vực hàng ăn. Nơi này không gian thoáng đãng, khách ngồi ở những chiếc ghế quanh hàng, mùi đồ ăn thơm loang ra. Ở đây có đủ các món ăn từ cơm tấm đến bún bò hay phở, bánh canh với giá rẻ cho khách chọn lựa.

Trái cây lắc

Có một món ăn có thể bắt nguồn từ Đà Lạt: bánh tráng trộn. Một thời trên mạng nói về hàng bánh tráng trộn ở đường Nhà Chung, bên cạnh nhà thờ Con Gà. Chủ hàng là một cô gái xinh đẹp, thế là món bánh tráng trộn trở nên nổi tiếng. Bây giờ, bánh tráng trộn bán khắp Đà Lạt. Ngoài ra còn có bánh tráng nướng bán mọi nơi.

Bánh tráng đường kính khoảng 30cm, để lên lửa than nướng, sau đó bỏ trứng gà sống vào san đều đến chín, thêm xúc xích, phô mai, mỡ hành và cả tôm khô. Bánh nướng xong cuộn lại gói trong giấy. Người mua kiên nhẫn đợi vì bánh tráng nướng phải nóng ăn mới ngon.

Vào tối thứ Bảy và Chủ nhật, từ 18g khu vực chợ Đà Lạt dành cho phố đi bộ, khi đó bậc cấp từ khu Hòa Bình xuống chợ trở thành điểm buôn hàng ăn vặt. Lối đi chừa vừa đủ cho khách lên xuống, còn dọc theo đó các hàng quán dọn những chiếc ghế nhựa nhỏ và gánh hàng của mình để bán hàng. Hàng ăn là bánh tráng nướng hoặc trộn, bánh mì, xôi, mực khô, ốc luộc… và loại nước uống kinh điển thịnh hành nhất Đà Lạt chính là sữa đậu nành nóng. Riêng sữa đậu nành nóng phổ biến ở Đà Lạt từ trước năm 1975. Vào thời điểm đó, khách du lịch chưa đông và phố đêm còn vắng nên các hàng sữa tập trung ở khu Hòa Bình, nay trải dài ở chợ, ở Hồ Xuân Hương và đường Lê Thị Hồng Gấm.

Những xe bán hàng ăn vặt ban đêm

Món ngon của phố Đà Lạt thường được bán bởi những người dân địa phương chính gốc. Họ gánh hàng với đồ ăn, bếp lửa, thêm vài chiếc ghế nhỏ rồi đến một nơi nào đó bày bán. Có thể là bãi cỏ ngay trước Thủy Tạ, là ngay các biểu tượng tại quảng trường Lâm Viên. Đó là những củ khoai nướng, khoai mật là đặc sản của Đà Lạt, ruột vàng tươm mật. Đó là bắp nướng - loại bắp nếp trồng ở nương rẫy thấm nhuần sương lạnh rất dẻo, nướng xong thoa lên một lớp mỡ hành…

Bạn có thể đi khắp Đà Lạt, lách qua những con đường vòng lên vòng xuống, lạc vào những vườn hoa hoặc chen trong các hàng thông đang mùa rụng trái, nhặt ít trái thông khô lưu giữ làm kỷ niệm về chuyến đi. Bạn có thể gặp một quán cà phê ven đường, đặt ghế dài như để ủ ấm người ghé qua giữa cái lạnh Đà Lạt. Bạn có thể ghé vào một quán lẩu bò, chỉ là lẩu bò chứ không bán gì khác. Bạn có thể ghé quán lẩu gà lá é, dẫu gà lá é không xuất phát từ Đà Lạt nhưng đã trở thành món ăn ngon trong thời tiết lạnh.

Bạn có thể đi dọc theo đường Ba Tháng Tư, ghé vào quán bánh xèo rất nhỏ, mà khi đã đông khách thì không đón khách nữa. Bạn có thể đi tìm ổ bánh mì xíu mại vào buổi tối, với ổ bánh mì nhỏ hơn ổ bánh mì quen thuộc. Bảng giá treo 20.000 đồng/ổ nhưng nếu mua mang về thì chỉ còn 15.000 đồng với lý do không phải rửa chén đũa như ngồi ăn tại chỗ. Là tận hưởng món ngon nơi đất trời chùng mây, nơi thỉnh thoảng có mùi hương hoa từ nơi nào đó loang về. Là những bếp lửa ven đường, người bán hàng ngồi nép một bên ở những bậc thang, mua củ khoai lang, rồi ủ tay bên lò lửa than hồng đang reo…

Đà Lạt là thế, không phải chỉ có những mùa hoa để hẹn cùng lữ khách khi trời chuyển mùa đông. Đà Lạt đâu chỉ có những hàng thông vươn cành reo cùng gió. Ở trong lòng phố núi cao ấy còn có những góc phố, vỉa hè với những món ăn ngon.

Khuê Việt Trường