Đã đến lúc “nói không” với điện thoại trong trường học

Nhiều chuyên gia cho rằng, đã đến lúc, Bộ GD-ĐT cần ban hành quy định cấm tuyệt đối việc sử dụng điện thoại trong trường học để ngăn ngừa những tác động tiêu cực đến học sinh.

Các em học sinh Trường THCS Lê Văn Tám (quận Bình Thạnh, TPHCM) mang điện thoại đến trường nhưng chỉ khi ra về mới được sử dụng - Ảnh: Nguyễn Loan

Học sinh dễ nghiện mạng, nghiện game

Mới đây, một số trường ở TPHCM đã cấm học sinh (HS) dùng điện thoại di động (ĐTDĐ) trong khuôn viên trường, có trường cấm dùng kể cả trong giờ ra chơi, như Trường THPT Trường Chinh, Trường THPT Thạnh Lộc (quận 12).

Ông Lương Văn Định - Hiệu trưởng Trường THPT Thạnh Lộc - lý giải: “Trước đây, khi chưa cấm, cứ đến giờ chơi, HS chỉ ngồi lì trong lớp lướt điện thoại. Từ khi không được phép dùng ĐTDĐ trong trường, nhiều em đã chịu tham gia các hoạt động thể dục thể thao ở sân trường hoặc ngồi đọc sách, trò chuyện với bạn bè. Cũng có em chưa quen với việc này, tỏ ra bứt rứt nhưng chúng tôi tin đây là quy định đúng đắn, giúp các em thoát ly khỏi chiếc điện thoại. Nhà trường cũng yêu cầu giáo viên không dùng ĐTDĐ trong tiết dạy để làm gương cho HS”.

Ngược lại, ở Trường THPT Bùi Thị Xuân (quận 1), HS vẫn được phép mang ĐTDĐ vào trường, chỉ cần bật chế độ im lặng khi đã vào lớp; khi có tiết học cần đến ĐTDĐ, dưới sự cho phép của giáo viên, HS vẫn được dùng. Ông Huỳnh Thanh Phú - Hiệu trưởng nhà trường - giải thích: “Cấm quá thì không đúng, mở quá cũng không được. Thành ra, đầu năm học nào, chúng tôi cũng phải bàn bạc, nhất trí với phụ huynh rồi phổ biến cho HS. Trước khi cho HS dùng ĐTDĐ trong tiết dạy của mình, giáo viên phải báo cáo với ban giám hiệu; hết tiết đó, HS phải cất điện thoại”. Theo ông, nếu giáo viên, nhà trường và phụ huynh quản lý không tốt, HS rất dễ bị nghiện ĐTDĐ, nghiện mạng, nghiện game.

Do không có quy định cấm nên nhiều học sinh ở TPHCM vẫn mang điện thoại di động đến trường để sử dụng trong giờ ra chơi

Ông Huỳnh Thanh Phú cũng cho rằng, trong thời đại số, việc ứng dụng công nghệ vào việc dạy và học là cần thiết và ĐTDĐ thông minh là một thiết bị hỗ trợ đắc lực. Ví dụ, khi Việt Nam xuất hiện các cơn bão, giáo viên môn địa lý có thể hướng dẫn HS cách xem đường đi của bão qua định vị GPS, dạy cách sử dụng định vị, bản đồ số hiệu quả. Trong một số môn khác, giáo viên cũng cần hướng dẫn HS cách dùng thiết bị thông minh (điện thoại, iPad, máy tính có kết nối internet) để làm thí nghiệm ảo, làm toán hình học. Do không phải trường nào cũng có đủ phòng máy tính, thiết bị công nghệ để dạy và học nên việc dùng ĐTDĐ thông minh là một cách tiện lợi, hiệu quả.

Theo Điều lệ trường trung học do Bộ GD-ĐT ban hành kèm theo Thông tư 32/2020, “HS không được sử dụng ĐTDĐ, các thiết bị khác khi đang học tập trên lớp không phục vụ cho việc học tập và không được giáo viên cho phép”. Nghĩa là, HS được dùng ĐTDĐ trong lớp học khi được giáo viên cho phép. Bộ cũng lý giải, việc sử dụng điện thoại trong lớp học với mục đích học tập giúp khai thác các lợi thế kết nối của các thiết bị thông minh (trong đó có điện thoại), góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và thời kỳ chuyển đổi số.

Không mang điện thoại di động vào trường, học sinh Trường THCS Lê Văn Tám (quận Bình Thạnh, TPHCM) vẫn dễ dàng liên lạc với gia đình bằng điện thoại bàn do nhà trường trang bị

Trường tiểu học, THCS “nói không” với điện thoại di động

Mỗi giờ ra chơi, sân Trường THCS Lê Văn Tám (quận Bình Thạnh) luôn nhộn nhịp với các tốp HS chơi thể thao, trò chuyện, đọc sách… Theo ông Nguyễn Anh Tuấn - Hiệu trưởng nhà trường - việc để HS bậc THCS mang ĐTDĐ vào trường là chưa thật sự hiệu quả.

Theo khảo sát sơ bộ của trường này, có khoảng 90% HS có ĐTDĐ, phần lớn mang vào trường chỉ để chơi game, lướt mạng xã hội. “Việc quản lý và xử lý khi cho HS sử dụng ĐTDĐ là rất khó khăn. Giáo viên không thể kiểm soát được hết nên chúng tôi yêu cầu cấm tuyệt đối HS dùng ĐTDĐ khi vào trường nếu không có sự đồng ý của giáo viên. Chỉ khi hết giờ học, nếu muốn liên lạc với phụ huynh, HS mới được dùng ĐTDĐ” - ông Nguyễn Anh Tuấn nói.

Để HS liên lạc với người nhà khi có việc cần, nhà trường trang bị 4 điện thoại bàn, cho gọi miễn phí. HS Phan Nguyễn Bảo Ngọc (lớp 6/4) cho biết, khi kết thúc giờ học buổi chiều, em và nhiều bạn tới chỗ điện thoại công cộng của trường để gọi báo cha mẹ tới đón. HS Quang Anh (khối Tám) nói: “Việc không dùng ĐTDĐ giúp tụi em tập trung hơn trong giờ học, chơi đùa vui vẻ trong giờ ra chơi. Tiết học nào cần tới internet thì tụi em vô phòng máy tính”.

Trường THCS Huỳnh Khương Ninh (quận 1) cũng có khoảng 90 - 92% HS có ĐTDĐ. Ông Cao Đức Khoa - Hiệu trưởng nhà trường - cho biết: “Nếu mang theo ĐTDĐ, khi tới cổng trường, HS phải tắt máy và không được tự ý dùng cho tới khi hết thời gian học buổi chiều”. Theo ông, HS sử dụng ĐTDĐ sớm có thể bị những nội dung độc hại trên mạng ảnh hưởng xấu, bị mất tập trung, bị bắt nạt hoặc lừa đảo.

Còn ở bậc tiểu học, hầu hết các trường ở TPHCM không khuyến khích HS mang theo điện thoại và các thiết bị điện tử khác tới trường. Theo bà Phạm Thúy Hà - Hiệu trưởng Trường tiểu học Đặng Trần Côn (quận 4) - các trường không ra quy định cấm, nhưng đều khuyến cáo phụ huynh không nên cho trẻ dùng ĐTDĐ. Dù vậy, vẫn có một số HS mang điện thoại hoặc iPad vào trường. Trẻ con ở độ tuổi này chưa thể tự bảo quản, và việc tự động lấy thiết bị ra chơi game trong giờ ngủ trưa, giờ ra chơi sẽ ảnh hưởng không tốt đến các bạn khác”.

Hiệu trưởng các trường nhận định: việc phụ huynh cho sử dụng ĐTDĐ tự do khi ở nhà sẽ dễ khiến con em mình nghiện game hoặc “lậm” mạng xã hội, làm giảm khả năng tập trung, tác động không tốt đến suy nghĩ, nhận thức, thái độ. Do đó, phụ huynh cần quản lý việc sử dụng ĐTDĐ của con em lúc ở nhà. Việc mang theo ĐTDĐ, iPad vào trường có thể khiến HS - nhất là HS tiểu học, THCS - rơi vào tầm ngắm của bọn tội phạm (trộm cắp, cướp giật) bởi các thiết bị di động này cũng là loại tài sản có giá trị.

Trong khi đó, nhiều phụ huynh cũng mong nhà trường ban hành quy định cấm HS dùng ĐTDĐ trong trường bởi theo họ là “lợi ít, hại nhiều”. Một phụ huynh HS ở TPHCM than: “Con tôi đang học THPT nhưng do “lậm” ĐTDĐ, 2 năm qua, cháu nói chuyện nhát gừng với cha mẹ, không thích giao tiếp, việc nhà thì không đụng tới, việc học thì chểnh mảng”.

Uông Ngọc - Minh Tâm - Nguyễn Loan