Cựu Thủ tướng Malaysia ‘mượn tay’ Trung Quốc để giải quyết nợ nần

Amhari Efendi Nazaruddin, cựu phụ tá của ông Najib khai tại phiên tòa đang diễn ra tại Tòa án Tối cao Malaysia rằng ông và Jho Low,một nhà tài chính đang lẩn trốn, là người đại diện cho ông Najib, đã tham gia cuộc họp kín với Ủy ban Giám sát và Quản lý Tài sản Nhà nước Trung Quốc (SASAC) để thảo luận về các dự án có thể giúp ông Najib giải quyết khoản nợ của quỹ 1MDB

Ông Amhari khai, trong số các dự án được bàn thảo có dự án Tuyến đường sắt bờ Đông (ECRL), dự án đường ống dẫn khí đốt và dự án đường sắt cao tốc.

Cựu thủ tướng Malaysia Najib Razak tại Tòa án Tối cao - Ảnh: Bloomberg

Nhân chứng Amhari khai rằng cố vấn tài chính Low và ông Najib đã lên kế hoạch sử dụng thỏa thuận với các công ty nhà nước của Trung Quốc để bảo lãnh cho khoản nợ của quỹ nhà nước 1MDB.

Cụm từ “đồng thời giải quyết dứt điểm các khoản nợ 1MDB và SRC” có ý nghĩa rõ ràng là ông Najib muốn gửi thông điệp rằng sự hợp tác sẽ hỗ trợ 1MDB và SRC International thông qua việc bảo lãnh các khoản nợ của 1MDB, nhân chứng Amari khai trước tòa.

Lời khai trên là xác nhận lần đầu tiên từ một cựu quan chức trong chính phủ tiền nhiệm của Malaysia, rằng đã có các cuộc đàm phán với Trung Quốc để giúp giải quyết vụ bê bối 1MDB thông qua việc đổi lấy các dự án ở Malaysia.

Cả Ủy ban Giám sát và Quản lý Tài sản Nhà nước Trung Quốc (SASAC) cũng như chính quyền của Thủ tướng đương nhiệm Mahathir Mohamad, người lật đổ Najib trong trong cuộc bầu cử năm ngoái, đều chưa chính thức xác nhận các cuộc mật đàm này.

Tuy nhiên, chính phủ cho biết hồi tháng Giêng rằng họ đang điều tra xem liệu chi phí các dự án hạ tầng của Trung Quốc “có bị thổi phồng do liên quan đến khoản nợ 1MDB hay không”. Thông cáo được đưa ra sau khi báo Mỹ Wall Street Journal đưa tin năm 2016 rằng lãnh đạo cấp cao của Trung Quốc đề nghị giúp bảo lãnh cho quỹ nhà nước 1MDB của Malaysia đang gặp khó khăn.

Nhân chứng Amhari cho biết dự án Tuyến đường sắt bờ Đông (ECRL) có trị giá 20 tỷ USD, một mắt xích quan trọng trong Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường đầy tham vọng của Trung Quốc, là một trong những dự án được SASAC đề xuất với phía Malaysia.

Đường ống dẫn khí Trans-Sabah, tuyến đường sắt cao tốc Kuala Lumpur-Bangkok và trung tâm tài chính hải ngoại Labuan cũng là những dự án được đưa lên bàn “cuộc họp giải cứu 1MDB”.

Dự án đường ống sau đó bị hủy bỏ và chi phí của dự án đường sắt ECRL giảm xuống gần một nửa còn 11 tỷ USD sau khi ông Mahathir nhậm chức Thủ tướng năm 2018.

Các nhà điều tra Malaysia và Mỹ nói rằng ít nhất 4,5 tỷ USD đã bị nhân vật Low và các quan chức nhà nước cấp cao khác chiếm đoạt từ quỹ 1MDB.

Nhà tài chính đang bỏ trốn Jho Low - Ảnh: AP

Cựu Thủ tướng Najib, 66 tuổi, không nhận tội trước tòa, ông phải đối mặt với các cáo buộc về vai trò lớn nhất của ông trong vụ thâm hụt quỹ 1MDB, ngoài ra ông còn bị buộc tội 25 tội danh tham nhũng liên quan đến các giao dịch và mua lại trái phiếu trị giá hàng tỷ đô la.

Quế Lâm (Theo SCMP)