Cuộc chiến với COVID-19 kéo dài: Y bác sĩ cần được bảo vệ nhiều hơn

Tác động từ áp lực sinh tử

Y tá Chris Prott vẫn cảm thấy run, tim đập loạn, miệng khô khốc và tâm trí tràn ngập những ký ức đen tối khi kể về những gì diễn ra tại Đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU) của Trung tâm Y tế Milwaukee (bang Wisconsin, Mỹ) trong thời kỳ đại dịch bùng phát.

Anh đang gặp phải các triệu chứng như thức giấc sau cơn ác mộng, người ướt đẫm mồ hôi; hồi tưởng về những bệnh nhân sắp chết trong những ngày đầu đầy sợ hãi của đại dịch; những cơn giận dữ vì bất lực; và hoảng sợ trước âm thanh từ chuông báo động y tế. Những người có các triệu chứng kéo dài hơn một tháng và đủ nghiêm trọng để cản trở cuộc sống hằng ngày có thể được chẩn đoán mắc các triệu chứng của rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý (PTSD). 

Các nhân viên y tế trên khắp thế giới đang đối mặt với những áp lực rất lớn về sức khỏe, tinh thần, họ cần được chăm sóc, bảo vệ - Ảnh: Bệnh viện Đại học Mississippi

Bác sĩ tâm thần Bessel van der Kolk từ Boston cho biết: “Nhìn bề ngoài, một y tá tại bệnh viện địa phương sẽ không giống một người lính trở về từ Afghanistan. Nhưng sâu bên trong, họ đều đang trải qua căn bệnh sinh học thần kinh giống nhau”.

Tiến sĩ Christine Sinsky - Phó chủ tịch Hiệp hội Y khoa Mỹ (AMA) - cho biết khoảng 2.500 bác sĩ tại nước này nghỉ việc mỗi năm do kiệt sức, thiệt hại hằng năm lên đến khoảng 4,6 tỷ USD, bao gồm doanh thu bị mất và chi phí tuyển dụng mới.

Bác sĩ phẫu thuật chấn thương, tiến sĩ Kari Jerge đã tình nguyện làm việc tại khu điều trị COVID-19 của TP.Phoenix, bang Arizona trong đợt cao điểm mùa đông qua. Nhưng rồi cô đã từ chối quay lại làm việc ở ICU sau khi biến thể Delta khiến số ca nhập viện tăng đột biến.

Jerge khuyến khích những đồng nghiệp khác ưu tiên “tự bảo vệ bản thân” dù cô biết rõ sự quan trọng của một nhân viên y tế có kinh nghiệm là như thế nào. “Một nhân viên làm việc tại ICU suốt 20 năm và biết rõ mỗi khi có điều gì đó không ổn với bệnh nhân chính là tài sản vô giá”, Jerge nói.

Đầu tháng 8, y tá Nichole Atherton từ bang Mississippi cũng từ bỏ vị trí vì mệt mỏi, căng thẳng trước tình hình nhiều bệnh nhân trẻ tuổi nhập viện và nhiều trường hợp tử vong. Cô giải thích: “Bên ngoài, các nhân viên y tế trông như những anh hùng. Nhưng không phải như thế. Đó là mồ hôi và sự vất vả, giữa môi trường hỗn loạn và đẫm máu. Thật khó để sống trong cảnh này mỗi ngày và sau đó về nhà và sống một cuộc đời bình thường”.

Tại Philippines, các nhân viên y tế đã bị quá tải trong đại dịch và tính đến đầu tháng 9, 103 người trong số họ nằm trong 33.400 trường hợp tử vong do COVID-19 của quốc gia này. Robert Mendoza - Chủ tịch của Liên minh Nhân viên y tế Philippines - cho biết: “Thật đáng buồn khi nhiều người trong số chúng tôi đã chết, ngã bệnh, phải lựa chọn từ chức hoặc quyết định nghỉ hưu sớm”. Hiệp hội Y tá Philippines cho biết không thể đổ lỗi cho các nhân viên tuyến đầu khi số ca nhiễm COVID-19 gia tăng nhanh trên khắp đất nước.

Y bác sĩ cần được bảo vệ và tri ân

AMA đã nhờ một nhà tâm lý học quân sự và Trung tâm Quốc gia về PTSD của Bộ Cựu chiến binh giúp họ đo lường tác động của đại dịch. AMA muốn giảm thiểu chấn thương cho nhân viên y tế bằng cách đặt ra các quy tắc quốc gia về số lượng bệnh nhân dưới sự chăm sóc của mỗi y tá, bác sĩ.

AMA và các nhóm chuyên môn khác cũng muốn bảo mật thông tin cho các bác sĩ tìm kiếm dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần. Hầu hết các nhân viên y tế làm việc ở ICU đã thảo luận về PTSD đều yêu cầu giấu tên vì sợ những hậu quả trong công việc. Hiện Hệ thống Y tế Mount Sinai của New York và Hệ thống Y tế Đại học Rush của Chicago đã triển khai cung cấp các dịch vụ sức khỏe tâm thần miễn phí, bí mật cho nhân viên.

Một nhóm y tá COVID-19 ở Nam California có những hình xăm chung để thể hiện sự chia sẻ lẫn nhau, an ủi đồng nghiệp trên đường về nhà sau ca làm việc khó khăn, hỗ trợ nhau trên mạng xã hội và thúc đẩy những người khác tìm kiếm sự giúp đỡ.

Theo một nghiên cứu công bố đầu tháng Chín trên trang Plos One về những hỗ trợ mà nhân viên tuyến đầu tại Anh muốn nhận, sự giúp đỡ từ đồng nghiệp và người trong ngành là chỗ dựa đầu tiên mà các y bác sĩ tìm đến.

Kế đó, sự hỗ trợ thiết thực và tình cảm từ gia đình và bạn bè được các nhân viên y tế và chăm sóc xã hội coi trọng.

Cuối cùng, tuy các y bác sĩ đánh giá cao sự ủng hộ của cộng đồng, cảm thấy được trân trọng bởi các phương tiện truyền thông và tổ chức, nhưng họ cũng cảm thấy những câu chuyện kể “toàn màu hồng” về cuộc chiến đương đầu với dịch bệnh của họ trên truyền thông phần nào đã cản trở các cuộc tranh luận về việc trả lương và bảo vệ sức khỏe thỏa đáng cho các nhân viên y tế; thậm chí tạo ra rào cản đối với những người đang tìm kiếm sự hỗ trợ. 

Linh La (theo Reuters, CNN, Guardian, Al Jazeera, CBC)