Cụm, tuyến dân cư ở Đồng Tháp: Kẻ ăn không hết, người lần không ra

Dân nghèo bị “bỏ qua”

Năm 2008, khi được nhập hộ khẩu vào xã Tân Hộ Cơ, huyện Tân Hồng, bà Hồ Thị Khoảnh (SN 1947) quê ở An Giang vui mừng vì Dự án Quy hoạch bố trí, sắp xếp ổn định dân cư các xã biên giới Việt Nam-Campuchia tỉnh Đồng Tháp giai đoạn 2008-2015 đang được triển khai. Theo quy định, ngoài các khoản vay, hỗ trợ chung, đối tượng thuộc dự án này còn được hỗ trợ 20 triệu đồng/hộ.

Gia đình bà Khoảnh thuộc diện hộ nghèo, tức diện được ưu tiên. Thế nhưng, khi cụm dân cư (CDC) Cây Dương, ấp Chiến Thắng (xã Tân Hộ Cơ) hoàn thiện hạ tầng, rồi phân bố hết 418 nền theo thiết kế ban đầu, bà Khoảnh vẫn không được cấp nền, dù bà nhiều lần gõ cửa chính quyền xin cứu xét. Căn chòi thì đã đổ nát, bà Khoảnh phải lên TP.HCM giúp việc, còn người con ở lại bán vé số, sống nhờ nhà người quen.

Tình cảnh của vợ chồng anh Lâm Đình Tuấn (SN 1981), ngụ ấp Chiến Thắng cũng tương tự. Lập gia đình và tách hộ khẩu vào năm 2010, nhiều lần xin vẫn chưa được xét cấp nền, anh Tuấn phải nương nhờ nhà cha mẹ vợ (cũng thuộc diện hộ nghèo) tại CDC Cây Dương. Tuy nhiên anh Tuấn còn may mắn so với nhiều hộ trong vùng sạt lở phải sống vật vờ vì không có chỗ di dời.

Với địa phương đầu nguồn, hàng năm chịu ngập lụt và đối mặt với nạn sạt lở bờ sông ngày càng phức tạp như Đồng Tháp thì việc thiếu cục bộ chỗ xây nhà cho người dân là khó tránh khỏi. Tuy nhiên, tại nhiều nơi, chuyện này lại xuất phát từ bất cập trong khâu tổ chức.

Cụ thể là trường hợp CDC Cây Dương, trong lúc những gia đình có sổ hộ nghèo như bà Khoảnh, anh Tuấn bị “bỏ qua” thì theo phản ánh của người dân, có khá nhiều gia đình khá giả, quan chức đã có chỗ ở ổn định lại được nhận nền. Chẳng hạn, ông Lê Tấn Tài - Phó trưởng Công an huyện Tân Hồng dù có hộ khẩu, có nhà ở thị trấn Sa Rài (huyện Tân Hồng), nhưng ông Tài vẫn được xét cấp nền. Chủ tịch UBND xã Tân Hộ Cơ, ông Hồ Trí Cao, có nhà ổn định cũng được xét… và các nền này đều nằm ở vị trí đắc địa.

Dù cất nhà trên đất người khác nhưng bà Hồ Thị Khoảnh vẫn chưa được xét nền

Thu hồi nếu cấp sai đối tượng?

Ở TP. Sa Đéc, hai CDC (giai đoạn hai) xã Tân Khánh Đông và P.An Hòa quy mô trên 7ha, có tổng vốn đầu tư trên 28 tỷ đồng (483 nền) lại bị bỏ hoang trong sự bức xúc của gần 500 hộ dân đang cần chỗ di dời. Tiếc, nhiều người dân tại chỗ tận dụng trồng hoa kiểng, rau màu… để kinh doanh quy mô lớn suốt hai năm nay. Thậm chí theo phản ánh của UBND xã Tân Khánh Đông, trên địa bàn xã còn có CDC quy mô trên 300 nền (giai đoạn một) cũng đang được người dân địa phương tận dụng trồng rau màu, hoa kiểng từ nhiều năm qua.

Thừa nhận những khiếm khuyết trên nhưng mỗi địa phương lại có cách tiếp thu khác nhau. Nếu như Chủ tịch UBND huyện Tân Hồng, Phùng Thanh Hải tỏ rõ quyết tâm, sẽ thu hồi nền nếu cơ quan chức năng xác định đã cấp sai đối tượng, thì Trưởng phòng Quản lý đô thị Sa Đéc Trần Văn Lợi lại cho rằng, phải chờ đầu tư đủ hạ tầng mới xét bố trí dân vào. Tuy nhiên, biên bản theo dõi tiến độ xây dựng hạ tầng tại hai CDC ở Sa Đéc lại cho thấy: đến giữa năm 2012, cơ bản đã hoàn thành việc san lấp mặt bằng, đường giao thông, hệ thống thoát nước, hệ thống cấp điện…

Theo ông Nguyễn Văn Dương, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp, hiện toàn tỉnh có 99 đoạn bờ sông, tổng chiều dài hơn 172km thuộc 44 xã, phường, thị trấn của 10 huyện, thị xã, thành phố thường xuyên bị nạn sạt lở đe dọa. Thậm chí có địa phương như P.4, TP. Sa Đéc không còn chỗ để bố trí tái định cư vì sạt lở quá lớn (chỉ còn 36ha/172,72ha diện tích tự nhiên). Dù đã hoàn thành trên 200 cụm, tuyến dân cư giai đoạn một, rồi xây thêm 46 cụm tuyến dân cư giai đoạn hai và năm cụm tuyến dân cư bổ sung, nhưng Đồng Tháp vẫn còn hàng ngàn hộ cần di dời… Vì vậy, tỉnh đang đề nghị trung ương hỗ trợ nguồn vốn để tiếp tục xây dựng thêm cụm tuyến dân cư giai đoạn ba.

Dư luận đang rất bức xúc và chờ đợi câu trả lời thỏa đáng từ cơ quan hữu trách: Vì sao nhiều cán bộ, gia đình khá giả lại được cấp nền, còn người dân rất cần chỗ ở lại không được quan tâm?

 TÙNG HƯƠNG