COVID-19 chưa kết thúc, không thể ngừng tiêm vắc xin ngừa COVID-19

Biến thể mới luôn xuất hiện

Hơn 2,5 năm sau đại dịch, thế giới đã chứng kiến sự xuất hiện rồi suy tàn của các biến thể của COVID-19. Không ngoài dự đoán của các nhà khoa học, các biến thể mới xuất hiện luôn tinh vi và mang theo những động lực. Rõ ràng, trải qua nhiều biến thể nổi trội như Alpha, Delta, nay thì Omicron vẫn chiếm ưu thế. Nhưng điều đáng nói là kể từ khi xuất hiện vào tháng 12/2021, đến nay những biến thể phụ của Omicron vẫn hoành hành trên toàn cầu. Liên tục những ngày qua, chính phủ nhiều đã ghi nhận cảnh báo hai biến thể mới BA.4 và BA.5 sẽ gây nên làn sóng mới trong mùa hè này.

Các nhân viên y tế ở Chile đang tiêm liều vắc xin COVID-19 thứ 4 - Ảnh: AFP

Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), mặc dù 2 biến thể phụ này không khiến người nhiễm gặp phải biến chứng nặng do COVID-19, song vẫn có khả năng làm gia tăng số người lây nhiễm cần nhập viện điều trị hoặc tử vong và điều này sẽ gây áp lực cho hệ thống y tế. Đầu tháng 6, WHO cũng như Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Châu Âu xếp vào loại biến thể đáng lo ngại trong khi Hoa Kỳ không quên cảnh báo các dòng phụ BA.4 và BA.5 có thể sẽ dẫn đến một làn sóng lây nhiễm mới hay tăng đột biến số ca nhập viện và tử vong.

Theo bà Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm kỹ thuật về COVID-19 của WHO cho biết, dù hai dòng phụ này không gây nguy hiểm hơn so với biến thể Omicron nhưng lại lây lan nhanh hơn. WHO vẫn đang theo dõi chặt chẽ BA.4 và BA.5 để xác định liệu 2 dòng phụ này có thể dần vượt qua BA.2 để trở thành dòng gây bệnh chủ đạo trên thế giới hay không và hiểu hơn về cách thức lây lan các dòng phụ tại những quốc gia từng trải quan làn sóng dịch bệnh do BA.2.

Ngoài BA.4 và BA.5, một dòng phụ khác là BA.2.12.1 cũng đã được phát hiện ở nhiều quốc gia và WHO lại tiếp tục kêu gọi các chính phủ giám sát chặt chẽ tình hình lây lan các dòng phụ BA.2.12.1, BA.4, BA.5 và những biến thể mới có thể xuất hiện trong tương lai. Tổ chức y tế của Liên Hiệp Quốc khẳng định việc tiếp tục duy trì các hệ thống giám sát, thực hiện xét nghiệm và phân tích chuỗi gene là vẫn là điều cấp bách để kịp thời phát hiện bất thường của COVID-19.

Vắc xin mũi 4 - 5 và hơn thế nữa

Khi số ca nhiễm liên tục biến động theo biến thể mới, các nước buộc phải có những giải pháp kịp thời và cấp bách nhằm hạn chế rủi ro. Trong đó, việc mang khẩu trang và tiêm vắc xin vẫn là phương án tiên quyết. Sau khi bỏ quy định mang khẩu trang, hiện nhiều bang ở Mỹ đã yêu cầu người dân mang khẩu trang trở lại trước tình hình số ca nhiễm có chiều hướng tăng dần đều. Hôm 13/6, Israel cũng ra thông báo lưu ý người dân mang khẩu trang ở không gian kín. Nhật Bản thì thông báo các du khách quốc tế không mang khẩu trang sẽ bị trục xuất về nước.

Bên cạnh việc khuyến khích mang khẩu trang, Israel cũng bắt đầu tiêm mũi vắc xin thứ 5 cho những người lớn tuổi hoặc dễ bị tổn thương. Trước đó, Thụy Điển đã tiêm mũi vắc xin thứ 5 cho người lớn tuổi và phụ nữ mang thai. Tại Mỹ, ngoài việc chuẩn bị tiêm vắc xin cho trẻ từ sáu tháng tuổi, mũi vắc xin thứ 5 cho những người trên 50 tuổi và một số người bị suy giảm miễn dịch cũng sẽ được phê duyệt. 

"Hiệu quả của vắc xin suy giảm theo thời gian ở những người lớn tuổi và người bị suy giảm miễn dịch. Dựa trên phân tích dữ liệu, liều tăng cường (mũi thứ 3) là rất quan trọng trong việc giúp bảo vệ tất cả người lớn bị nhiễm COVID-19 khỏi hậu quả nghiêm trọng, liều tăng cường thứ hai (mũi 4) có thể giúp tăng cường kháng thể và mũi thứ 5 cũng thế”, ông Peter Marks - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đánh giá Sinh học của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ - cho biết.

Mặc dù tiêm vắc xin bổ sung vẫn đang là điều cấp thiết nhất để phòng chống và sống chung với COVID-19 nhưng các nhà khoa học nói rằng việc “tiêm tăng cường vô tận” có thể không phải là một chiến lược thực tế hoặc bền vững. Chính vì thế, các hãng dược đang tiến hành các thử nghiệm lâm sàng trên các mũi tiêm nhắm vào biến thể Omicron cũng như đón đầu những biến thể khác.

Thu Thanh (theo Jpost, Reuters, Business)