Công dân giá rẻ

Những giải thích kiểu như “do giá rẻ, nhiều hành khách lần đầu tiên đi máy bay nên không biết quy định…” đang đổ lỗi lên chính khách hàng - thượng đế của dịch vụ hàng không. Chẳng biết với những lý do kiểu này thì các hãng sẽ thực sự khắc phục được bao nhiêu phần trăm vấn đề chuyến bay bị chậm, hoãn, chỉ thấy rõ ràng là họ đã coi thường khách hàng của mình - một cách cư xử quen thuộc đối với hạng giá rẻ. Với cách cư xử này, họ đang đẩy khách hàng thành những “công dân giá rẻ” trong một cái nhìn có phần miệt thị.

Ảnh chỉ có tính minh hoạ. Nguồn ảnh: Internet.

Người viết đã từng chứng kiến cảnh đôi co xảy ra tại một quầy làm thủ tục bay của hãng này. Một gia đình bố mẹ và ba trẻ em đi chung đã gặp rắc rối vì nhân viên làm thủ tục cho rằng gia đình trên dù chỉ có hai túi xách nhưng mỗi túi xách đều vượt quá số cân quy định. Đôi vợ chồng trẻ ra sức giải thích là vợ chồng họ mỗi người xách một túi, nên chỉ có hai túi, bọn trẻ con không mang vác được, dù chúng nó vẫn có hành lý, mặt khác tổng số cân hành lý của họ vẫn chưa bằng một nửa số cân quy định. Giờ làm thủ tục cho chuyến bay gần hết, nhưng cuộc đôi co càng ngày càng gay gắt khó nghe, chắc chắn cả chuyến sẽ bị chậm…

Một trường hợp khác, hành khách đến làm thủ tục bị muộn mấy phút, hãng phạt 450.000đ, trong khi chuyến bay trễ mấy tiếng đồng hồ, hãng phát loa một thông báo chậm giờ và xin lỗi là xong. Hành khách đa phần cũng sẽ phải ngậm ngùi đóng tiền phạt, vì “quy định là vậy”. Lần sau thì cố mà đi cho sớm, dù biết và ngán ngẩm cái cảnh đến sớm làm thủ tục xong ngồi chờ vạ vật ở sân bay để nghe thông báo... hoãn chuyến hết lần này đến lần khác.

Người viết từng có lần ngồi đợi từ 20g đến 5g sáng hôm sau ở sân bay Đà Nẵng, cuối cùng khi đi ngang cửa kiểm soát lên máy bay, một nhân viên đã than thở: “Chị ơi trễ chuyến tụi em phải làm từ tối qua đến giờ, nghe khách chửi rát mặt! Em cũng oải lắm!”.

Thực tế thứ nhất là đi máy bay thì nhanh, nhưng trong các chuyến bay nội địa, thời gian đợi chờ ở mặt đất đang dần lớn hơn nhiều thời gian bay trên trời, do hàng loạt sự cố. Thực tế thứ hai là không ai quá than phiền hay bức xúc về việc chậm vì lý do an toàn kỹ thuật hay chậm do những sự cố khách quan. Người ta chỉ bức xúc vì cách cư xử, đối đãi thiếu tôn trọng của các hãng hàng không: chậm giờ không thông báo, để khách hàng phải vội vàng ra sân bay rồi mới biết; cứ để khách đợi, cách quãng lại thông báo lùi giờ bay một lần; chậm qua giờ ăn không có dịch vụ hỗ trợ, chậm qua đêm không cung cấp chỗ ngủ…

Và, thực tế thứ ba là người tiêu dùng Việt Nam vốn chịu đựng tốt và sẵn tính lạc quan, vẫn thường chặc lưỡi bỏ qua theo kiểu “giá rẻ mà” và “may quá, cuối cùng cũng bay được”, nên các hãng cứ bình chân như vại, theo kiểu khách hàng còn chạy đi đâu được nữa, chẳng việc gì phải lo. Dịch vụ hàng không phát triển nhờ lượng hành khách tăng cao, nhưng nghịch lý nằm ở chỗ chính lượng hành khách này bị coi là hành khách hạng giá rẻ và bị đối xử theo kiểu ta đây không cần!

Tháng Bảy này, thân phận giá rẻ của hành khách cùng với những nhũng nhiễu phiền hà của ngành hàng không đã được đặt trên bàn nghị sự của Quốc hội. Ủy ban Pháp luật đã đề nghị Quốc hội giao Chính phủ quy định cụ thể trách nhiệm của người vận chuyển trong trường hợp việc vận chuyển bị gián đoạn, bị chậm; chuyến bay bị hủy; hành khách đã được xác nhận chỗ trên chuyến bay nhưng không được vận chuyển hoặc quy định việc kỷ luật lao động, xử lý hành chính đối với cá nhân, tổ chức vi phạm gây ra việc vận chuyển bị gián đoạn, bị chậm; chuyến bay bị hủy.

Theo quan điểm của Ủy ban Pháp luật, nguyên nhân cơ bản vẫn là vị thế độc quyền. Hy vọng sau những điều chỉnh về luật, hành khách dù là hạng phổ thông hay hạng thương gia cũng đều được đối xử một cách tôn trọng, giá cả và chất lượng dịch vụ sẽ song hành chứ không còn ở “trên trời” như xưa nay.

Đừng lấy tiêu chí “giá rẻ” mà dễ dãi hay coi thường hành khách. Chừng nào còn coi hành khách như những công dân giá rẻ, hãng sẽ vẫn chỉ là một hãng giá rẻ mà thôi!

 LẬP PHƯƠNG