Công bố lần đầu 101 tác phẩm của Lê Văn Xương

13/09/2018 - 19:00

PNO - Ba gala được tổ chức ở một vị trí sang trọng bậc nhất Sài Gòn, kéo dài từ ngày 21 - 23/9 để giới thiệu họa sĩ Lê Văn Xương - người vẽ phố Hà Nội trước cả danh họa Bùi Xuân Phái.

Lê Văn Xương (1917-1988) học hội họa từ rất sớm (khoảng 1929-1930). Năm 1937, khi Nhan Chí (1920-1967, người Minh Hương) từ làng Trung Hưng (quận Gò Vấp, tỉnh Gia Định) ra Hà Nội học Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, khóa XII (1937-1942), Lê Văn Xương đã nhanh chóng kết giao, thấy hợp tính, nên đã mời bạn làm thầy dạy vẽ nâng cao cho mình.

Nhan Chí nổi tiếng với các tranh chân dung bằng phấn tiên (pastel). Lê Văn Xương đã học được kỹ thuật vẽ này. Ông cũng khá giỏi với thể loại tranh chân dung, phong cảnh bằng phấn tiên và bột màu.

Cong bo lan dau 101 tac pham cua Le Van Xuong
Họa sĩ Lê Văn Xương

Họa sĩ Lê Văn Xương ít được biết đến, dù trước 1954, ông rất nổi tiếng. Trước năm 1954, ông đã ở hữu 3 - 4 triển lãm cá nhân, được xem là hiện tượng thời bấy giờ. Đáng chú ý nhất, phải kể đến triển lãm Hà Nội 36 phố phường tại Nhà hát lớn Hà Nội vào năm 1953, thu hút cả giới chính khách, quan chức, thương nhân và giới yêu thích nghệ thuật. Đã có nhiều bài báo ca ngợi tài năng và những tác phẩm của ông.

Dự cuộc triển lãm này, họa sĩ Bùi Xuân Phái viết: “Điểm ham làm việc làm tôi thấy ở Văn Xương tương lai rực rỡ. Anh vẽ loại phấn màu đặc sắc hơn những loại khác”.

Trong bài báo Một chặng đường của dân tộc và đời người, công bố đầu năm 2013, nhà nghiên cứu Phan Cẩm Thượng viết: “… Cuộc kháng chiến chống Mỹ và miền Bắc thời chiến tranh cũng đã trở thành hình ảnh sinh động cho những họa sĩ vẽ trước năm 1975 và tất nhiên sau đó là thời hậu chiến nhọc nhằn. Những ký họa của Bùi Xuân Phái, Nguyễn Sáng, Lê Văn Xương, Nguyễn Văn Thiện, Phan Thông, Nguyễn Cao Thương, Nguyễn Thụ, Mai Long, Mai Văn Hiến, Phạm Viết Song, Phạm Lực… vẽ trong những giai đoạn đó. Họ đi cùng đất nước, gian khổ, đau khổ, đói nghèo, yêu thương như một người bình thường, chỉ khác mỗi việc cầm bút vẽ ra và may mắn lưu lại được phần nào công việc”.

Cong bo lan dau 101 tac pham cua Le Van Xuong
 
Cong bo lan dau 101 tac pham cua Le Van Xuong
 

Nhân dịp sinh nhật 101 năm ngày sinh họa sĩ Lê Văn Xương, con gái ông - nhà sưu tập Lê Y Lan, quyết định công bố lần đầu 101 tác phẩm của cha trên nhiều chất liệu khác nhau như bột màu, sơn dầu, phấn tiên... Đây là một cơ hội để công chúng khám phá Hà Nội qua cái nhìn của Lê Văn Xương và sự gắn bó của ông đối với thành phố này những năm cuối 1940 và thập niên 1950.

Ngoài một vài chân dung tự họa hoặc chân dung người thân, phần lớn tranh triển lãm vẽ cảnh đường phố xưa, các di tích gắn liền với thành phố và chìm đắm trong cảnh quan ngoại thành. Nhưng trên tất cả, đó là tâm hồn của một nghệ sĩ đã gắn mình vào những nơi chốn luyến lưu nhất. Do đó, tựa đề của cuộc triển lãm lần này cũng mượn từ tựa một tác phẩm thơ của vợ ông - văn sĩ Trần Diệu Tiên: Điều kỳ diệu.

Cong bo lan dau 101 tac pham cua Le Van Xuong
 
Cong bo lan dau 101 tac pham cua Le Van Xuong
 
Cong bo lan dau 101 tac pham cua Le Van Xuong
Một số tác phẩm của Lê Văn Xương trong triển lãm

Trong sách Nghệ sĩ tạo hình Việt Nam hiện đại - một kỷ yếu dành cho hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, in năm 2009, có tiểu sử rất ngắn về Lê Văn Xương. Nguyên văn: “Lê Văn Xương (Văn Xương). Sinh ngày 3/1/1917 (đã mất). Dân tộc: Kinh. Hội viên ngành: hội họa. Năm vào hội: 1957. Địa chỉ gia đình: 346 Nguyễn Đình Chiểu, TP.HCM. Tác phẩm chính: Du kích Tây Nguyên (phấn màu), Dân chài xã Vĩnh Trà (phấn màu), Chân dung họa sĩ Tề Bạch Thạch (tượng). Khen thưởng: Huy chương Vì sự nghiệp mỹ thuật Việt Nam năm 1997”.

Theo gia đình ước tính, không kể tranh lưu niệm, Lê Văn Xương đã vẽ khoảng 1.000 bức tranh và làm khoảng 100 bức tượng trong cả cuộc đời mình. Ngoài vẽ tranh, ông còn chơi được nhiều nhạc cụ như violin, piano, accordion, mandolin và guitar Hawaii… Ông còn là một kiện tướng về thể thao. Ông có giải thưởng và thành tích tốt trong nhiều môn như bơi lội, việt dã, quần vợt, bóng bàn, đấm bốc, đua xe đạp...

Kể từ khi ông qua đời năm 1988 đến nay, gia đình từng một lần trưng bày tác phẩm của ông để tưởng niệm, nhưng chỉ trong khuôn khổ của tư gia, vào năm 1997.

Triển lãm lần này diễn ra tại Park Hyatt Saigon (Số 2, Công trường Lam Sơn, Q.1)

Đậu Dung

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI