Con gái hoàng tử cả đời sống trong cảnh nghèo khó

Ký ức về những ngày tháng bần hàn của cha luôn được bà Công Tôn Nguyễn Phương Thanh Cát lưu giữ mãi, như một động lực để con cháu vươn lên.

Hoàng nữ lưu lạc.

Sống trong con hẻm 166, Phan Đình Phùng, Cần Thơ, bà Công Tôn Nguyễn Phúc Thanh Cát (cháu nội vua Thành Thái - PV) có một tuổi thơ vất vả bên người cha, hoàng tử Vĩnh Giu, dẫu khi còn nhỏ bà chưa bao giờ nghe cha nhắc về thân thế thực sự của mình.

Bà Thanh Cát kể về cha.

Theo lời kể của bà Thanh Cát, ngày nhỏ, vì quá khó khăn nên ngoài việc học hành, bà cùng các anh đã phải phụ giúp cha nhiều việc để lo cho các em. Khi đó, công việc ở Ty giao thông của hoàng tử Vĩnh Giu không đủ để gia đình chín miệng ăn chi tiêu, dù đã dè xẻn hết mức có thể. Vốn là một người mê âm nhạc, ngay từ khi còn ở đảo Reunion, hoàng tử Vĩnh Giu đã chơi được khá nhiều nhạc cụ. Vậy là mỗi tối ông lại tới các quán bar trong thành phố xin làm nhạc công, nhờ đó cuộc sống của cả nhà dễ thở hơn phần nào.

Với bà Thanh Cát, những ngày tháng cơ cực đã giúp bà hiểu hơn về cha mình. “Hồi chúng tôi còn nhỏ cha mẹ đã cố gắng để tất cả anh em được học hành đầy đủ, song cuộc sống khó khăn, khốn đốn trăm bề. Tôi học được giữa chừng phải bỏ để cùng cha đi làm phụ giúp gia đình”- bà Thanh Cát cho biết.

Theo lời bà thì hoàng tử Vĩnh Giu thành thạo tiếng Tây rất nhiều, những ngày còn sống ông vẫn thường xuyên ăn mặc lịch sự theo phong cách Tây, nói tiếng Tây và ngồi quán cà phê nhiều người nước ngoài hay lui tới để được trò chuyện. Ngày ấy cuộc sống khó khăn, mọi hoạt động luôn bị kìm kẹp nên hoàng tử Vĩnh Giu phải đốt hết sách, giấu hết các vật dụng để che giấu thân phận của mình. Cũng chính vì vậy mà hơn mấy chục năm sống bên cha mà bảy người con của ông không một ai hay biết về thân thế hoàng tộc của mình.

Về phần bà Thanh Cát, số phận vị hoàng nữ lưu lạc này không khá hơn mấy so với các anh, chị em của mình. Sau khi lập gia đình, bà cùng chồng vẫn sinh sống trong một căn nhà nhỏ tại hẻm 166, ngay gần căn nhà của cha. Tuy nhiên do không có công việc ổn định, khó khăn chất chồng khó khăn.

Khi đứa con gái chào đời, cuộc sống túng quẫn vây lấy gia đình bà. Vậy là hai vợ chồng phải xoay sở đủ nghề mà ba miệng ăn cũng chỉ bữa đói bữa no. Dù là một người con gái hoàng tộc, bà cùng chồng phải chạy vạy đủ mọi việc hòng kiếm đủ ngày ba bữa ăn và lo cho con gái.

Trời không phụ lòng người, bằng sức lao động chân chính, bà Thanh Cát cũng nuôi dạy cô con gái trưởng thành, có việc làm như ý. Dẫu phần đời còn lại không còn được bước tiếp cùng người chồng đồng hành suốt hơn hai mươi năm song bà cho biết, cô con gái thành đạt chính là minh chứng cho hạnh phúc của vợ chồng bà.

Hiện tại, ở tuổi xế chiều, vị hoàng nữ của triều Nguyễn vẫn nhận làm công việc phụ rửa ly, tách cho một quán cà phê ngay gần nhà. Những khi con gái bận bà lại chăm sóc cháu ngoại. Bà bảo, được làm việc nghĩa là mình còn có ích.

Nhắc về dõng dõi tôn quý, bà Thanh Cát cho biết, quá khứ đã qua lâu rồi, hiện tại bà chỉ có mỗi ước mơ là con cháu được học hành đầy đủ, có được công việc tốt và ổn định cuộc sống.

“Giờ tôi chỉ ước ao các con, cháu được học hành đến nơi đến chốn. Không giống như ngày xưa khi đi học bị bạn bè kỳ thị mà không hiểu nguyên nhân là gì. Bởi ngày trước, để tránh tai mắt của Pháp, muốn con cháu có cuộc sống bình yên mà cha tôi đã phải mấy lần thay tên đổi họ, rồi giấu biệt tung tích thân thế, khi còn nhỏ tôi luôn đến trường trong tâm thế bị chê cười, kỳ thị”. Bà Thanh Cát bùi ngùi nhắc lại những vất vả của gần 50 năm về trước, khi cuộc sống gia đình bà bị kìm kẹp đủ thứ và việc học thực là một chuyện xa xỉ.

Ký ức về hoàng tộc

Có lẽ bà Thanh Cát cũng như anh chị em sẽ mãi sống trong bí mật của cha, bởi hoàng tử Vĩnh Giu đã quyết định sẽ mãi im lặng về thân thế hoàng tộc của mình. Dẫu cuộc sống có cơ cực nhưng ông vẫn giữ được phong thái lịch lãm của một vị hoàng tử, chỉ có điều ông nguyện chôn giấu quá khứ vào tâm khảm.