Con còn bé, làm gì mà biết đi nhà nghỉ!

Con làm gì mà dám đi nhà nghỉ!

"Con quan hệ tình dục (QHTD) chưa?" có lẽ là nỗi băn khoăn đầy sợ hãi của mọi bà mẹ có con tuổi teen. Bốn năm trước, nhiều phụ huynh nghi ngờ kết quả khảo sát của tiến sĩ Trần Thành Nam (Đại học Quốc gia Hà Nội) khi chuyên gia này công bố: “Đến hết lớp Chín, khoảng 10% học sinh từng QHTD; hết lớp 12 thì con số này là 39%. 10% học sinh THPT từng quan hệ với từ ba người trở lên.

Trong khảo sát này, có con số gần 1/3 các em nam không dùng bao cao su trong lần quan hệ gần nhất, chỉ 8% các em gái dùng một biện pháp phòng tránh thai nào đó nhưng không đảm bảo an toàn”.

Lý do phụ huynh phản đối số liệu kia là vì nghiên cứu quá hẹp, chỉ trên 800 học sinh tại Hà Nội. Một số cha mẹ cho rằng dưới hình thức khảo sát thì chưa chính xác, vì trẻ tuổi teen thường thích nói quá về mình. Nhiều phụ huynh ung dung cho rằng đấy là chuyện ở thành phố lớn, không phải tỉnh, thành của mình.

Thì nay, công bố ngày 25/4 của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ hội thảo Khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam năm 2019 trên 7.800 học sinh tại 21 tỉnh, thành Việt Nam đã “gia cố” sự thiếu hụt thông tin của cha mẹ: Theo nghiên cứu công bố, cứ 100 đứa trẻ tuổi 14, có hơn ba trẻ (3,51%) đã QHTD. Con số này tăng hơn gấp đôi sau sáu năm (từ 1,45% - năm 2013 lên 3,51% - năm 2019).

Có thể xem đây là số liệu hiếm hoi và chấn động về độ tuổi QHTD lần đầu của trẻ vị thành niên Việt Nam.

"Con tôi còn ngây thơ lắm, làm gì đã biết yêu", là tuyên bố của nhiều cha mẹ (Ảnh mang tính minh họa - Lifestylememory)

Với kết quả khảo sát trên, liệu có cha mẹ nào giật mình: trong 3 - 4 đứa trẻ mới lớp Bảy đã biết đến sex kia có con mình không hay vẫn xem đó là chuyện của… con nhà người ta?

Chị B. - một phụ huynh tự nhận là cấp tiến - chọn thời điểm đầu lớp Bảy để nói với cậu con trai 13 tuổi về sex. Chị bắt đầu bằng những câu như: "Bạn bè mẹ, có con gái thì sợ con yêu sớm sẽ mang bầu, vừa không học hành được, vừa lo phá thai, sau này có thể vô sinh còn các mẹ có con trai lo nhất chuyện các con thiếu kiềm chế mà "gây án" cho bạn nữ, rồi thì “nhà gái bắt đền”, biết đâu phải bán nhà đền cho họ, rồi con phải đi trại, hỏng cả tương lai…”.

Cậu bé lớp Bảy ngắt lời mẹ: "Thế nếu các bạn gái tự nguyện cho thì sao? Có bị bắt đền hay đi trại không?". Chị B. bàng hoàng nhìn con: “Thế nào là cho?”. Cậu con điềm nhiên kể, trong lớp không ít bạn gái tuyên bố “chẳng yêu thì thôi, chứ yêu là phải hết mình, phải tới Z”.

Sau cuộc nói chuyện, chị B. hiểu ra, độ tuổi 13 mà chị tưởng nói chuyện giới tính cũng “vừa lúc”, thật sự là quá muộn. Các con đã tiến tới tận sao Hỏa mà cha mẹ vẫn đắn đo làm sao để uốn lưỡi, lựa lời.

Từng có một số liệu dựa trên thăm khám lâm sàng thực tế và khảo sát trên các trẻ vị thành niên, thanh niên có thai ngoài ý muốn tại Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Từ Dũ và Trung tâm Sức khỏe sinh sản TP.HCM cho thấy: không hiếm học sinh lớp Bảy, lớp Tám phải nạo phá thai, thậm chí có những trường hợp QHTD (tự nguyện) từ năm 10 - 12 tuổi.

Trên báo chí, thỉnh thoảng lại có thông tin về một vụ hiếp dâm tập thể của các nam sinh với bạn nữ cùng tuổi sau một bữa tiệc khuya hay những dòng tin bé gái tình nguyện để người yêu lớn tuổi giao cấu. Ở độ tuổi thích khẳng định mình nhưng chưa dự liệu hết những mối nguy, các bé lén bước ra đời, tự quyết định và hành xử cảm tính, dẫn đến những hệ lụy khó lường.

Vậy thì, vẫn câu hỏi xưa cũ: Cha mẹ của các bé ở đâu khi con loay hoay với vấn đề yêu đương, thử nghiệm tình dục của mình?

Dạy con dùng bao cao su, khó quá!

Cũng theo kết quả công bố ngày 25/4, trong số học sinh từng QHTD, hơn 42% có sử dụng bao cao su và 44% sử dụng các phương pháp ngừa thai khác. Điều đó cho thấy, một phần các em đã biết mua bao cao su để sử dụng khi QHTD. Có bao nhiêu phụ huynh đã mua bao cao su cho con, làm người dẫn đường cho con, giúp con phòng ngừa, xử lý các tình huống hay sự cố tình dục? Chắc chắn là rất hiếm.

Dù nằm lòng câu “phải chỉ đường cho hươu chạy, chớ để nó chạy lung tung” nhưng không phải ai cũng có thể gợi ý: "Con biết dùng bao cao su chưa? Bố/mẹ mua hộ nhé!". Có nam phụ huynh chia sẻ rằng, nếu ai mở lớp dạy cách "nạy miệng" bọn trẻ, nhiều tiền mấy anh cũng đăng ký học. Đó là vấn đề đau đầu của vợ chồng anh cũng như vô số cha mẹ khác. Không thể giao tiếp với con, phụ huynh không cách nào trò chuyện thông thường, nói gì tới cuộc trò chuyện liên quan tâm sinh lý con.

Nhiều số liệu cho thấy các quốc gia Bắc Âu có độ tuổi QHTD sớm nhất thế giới, nhưng đây cũng là khu vực có tỷ lệ nạo phá thai thấp nhất. Nghịch lý cũng xảy ra ở phía còn lại: Tại các quốc gia có tỷ lệ QHTD lần đầu muộn nhất thế giới (thuộc về khu vực Đông Nam Á hay Nam Á), tỷ lệ nạo phá thai lại quá cao.

Số liệu này có thể liên quan tới vấn đề giáo dục giới tính tại trường học, sự cởi mở của văn hóa và tất nhiên không thể không nhắc tới vai trò của cha mẹ. Phụ huynh Tây Âu thường thoải mái khi trò chuyện về giới tính với con. Điều này với cha mẹ và bọn trẻ Á Đông dường như là một hòn đá tảng lì lợm, không dễ bẩy.

Do cách dạy con cũ kỹ, do tâm lý né tránh nói về tình dục, do không khí gia đình không cởi mở nên cha mẹ khó lòng đột ngột hỏi han con chuyện giới tính. Cũng có khi, dù cha mẹ không ngại hỏi, nhưng chỉ nhận được câu trả lời qua loa của trẻ.

Chưa kể, kỹ năng hỏi han, trò chuyện kiểu áp đặt, soi lỗi để la mắng “chấn chỉnh” con của phụ huynh khiến trẻ luôn dựng hàng rào cảnh giác. Chúng sẵn sàng nói dối để không bị quy kết, phê phán…

Ảnh Julos

Thẳng thắn ngay từ câu “Em bé ra đời từ đâu?” 

“Một em bé ra đời như thế nào?”, “Vì sao cô A. có bầu?”… có lẽ là câu hỏi liên quan đến tính dục sớm nhất mà những đứa trẻ tuổi mẫu giáo đặt ra và thường đưa nhiều cha mẹ vào thế bối rối. 

"Hai người nam - nữ yêu nhau và xác định sẽ cùng nhau sinh con, người đàn ông sẽ đưa bộ phận sinh dục của mình vào bộ phận sinh dục ở giữa hai chân của người phụ nữ. Khi làm thế, họ thấy rất hạnh phúc và hành động này có thể tạo nên một phôi thai để phát triển thành đứa bé trong bụng người phụ nữ" - người viết tiếp nhận được cách giải thích rõ ràng không né tránh này từ một cuốn sách khoa học thường thức của học sinh tiểu học nước Anh.

Ngay từ khi còn rất nhỏ, học sinh nhiều nước đã được dạy rằng QHTD chỉ xảy ra giữa hai người yêu nhau và điều ấy có thể dẫn tới mang thai. Lên tới đầu cấp II, học sinh Hà Lan đã được dạy cách phòng tránh thai, được giáo dục khi QHTD thì phải tôn trọng bạn tình, có trách nhiệm với bạn tình…

Ở nước ta, có thể thấy đa số trẻ tìm hiểu về QHTD qua mạng xã hội, qua Google và tự chắt lọc thông tin. Trong nhà trường, học sinh lớp Tám mới được học về giới tính và sinh sản trong bộ môn sinh học. Ở các lớp khác, nội dung giáo dục giới tính được lồng ghép trong môn giáo dục công dân, trong các buổi sinh hoạt chủ nhiệm hoặc sinh hoạt chuyên đề nhưng tùy từng trường chứ không có chương trình chuẩn. Trước đây, một khảo sát tại một trường THPT ở Q.Cầu Giấy, Hà Nội cho thấy số học sinh biết về thời điểm thụ thai chiếm tỷ lệ rất thấp. Đáng chú ý, số em nam biết điều này lại cao hơn các em nữ. 

Thay vì than phiền việc trẻ dậy thì sớm, đổ lỗi cho mạng xã hội hay chờ các chương trình giáo dục giới tính của nhà trường, cha mẹ nên nhận lấy trách nhiệm bẩy những hòn đá tảng.

Minh Lê