Cơm từ thiện cũng phải an toàn - Bài cuối: Quản lý chặt để bếp ăn từ thiện hoạt động nền nếp

Bếp ăn từ thiện trong khuôn viên Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TPHCM) được chứng nhận đạt tiêu chuẩn về an toàn vệ sinh thực phẩm - Ảnh: Phạm An

Khó đáp ứng các tiêu chí về an toàn 

Theo tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh, bếp ăn từ thiện thường dùng nguồn nguyên liệu quyên góp, huy động nhiều người, địa điểm nấu thường tạm bợ. Không có nhiều bếp ăn từ thiện đáp ứng đầy đủ các quy chuẩn như nguồn gốc thực phẩm rõ ràng, có rào chắn côn trùng xâm nhập, có dụng cụ riêng để bảo quản thực phẩm sống và chín, có trần nhà, nền nhà và khu bếp sạch sẽ, gọn gàng, chế biến, nấu và phân chia thức ăn theo quy trình 1 chiều, lưu mẫu thức ăn. 

“Làm từ thiện là tốt nhưng cần phải tuân thủ quy định chung. Người làm từ thiện phải có trách nhiệm với sự an toàn sức khỏe của người nhận hỗ trợ. Trong trường hợp xảy ra ngộ độc thực phẩm, người làm từ thiện phải chịu trách nhiệm, thậm chí là trách nhiệm hình sự” - ông nói.

Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga (tỉnh Hải Dương), nhiều người Việt còn dễ dãi trong vấn đề an toàn thực phẩm, như hồn nhiên ăn các loại thức ăn không rõ nguồn gốc, các sản phẩm “nhà làm” được bán nhộn nhịp trên mạng mà không có gì bảo đảm chúng an toàn. 

Về các bếp ăn từ thiện, bà cho rằng cần nhân rộng để góp phần san sẻ khó khăn về tài chính với những người yếu thế, nhưng phải đảm bảo an toàn thực phẩm. Theo bà, dinh dưỡng là một trong những yếu tố giúp bệnh nhân mau chóng bình phục, chiến thắng bệnh tật nhưng nếu chẳng may thực phẩm có độc tố thì rất nguy hiểm cho bệnh nhân.

Đưa bếp ăn từ thiện vào khuôn khổ

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga - Ảnh: Huyền Anh

Để ngăn ngừa các yếu tố thiếu an toàn từ các suất ăn từ thiện, bà Nguyễn Thị Việt Nga đề xuất, khuyến khích nhà hảo tâm ký hợp đồng với các đơn vị cung cấp suất ăn đảm bảo các quy định, quy chuẩn về an toàn thực phẩm, đồng thời kiểm tra và có biện pháp bắt buộc các nhóm từ thiện tuân thủ quy định về an toàn thực phẩm.

Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Duy Thịnh nói, không thể xem nhẹ vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Ông lưu ý, trong năm 2022, có 54 vụ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng, làm chết 18 người. Theo ông, để các suất ăn từ thiện an toàn với sức khỏe người dùng, các nhóm, tổ chức từ thiện cần liên hệ với ban giám đốc các bệnh viện để bệnh viện kiểm soát được ai phát suất ăn, suất ăn được chế biến, vận chuyển, đưa đến tay người nhận như thế nào, nguồn nguyên liệu có bảo đảm an toàn không.

Ông cũng cho rằng, chính quyền địa phương phải tăng cường quản lý, kiểm soát hoạt động của các bếp ăn từ thiện: “Chế biến, phát cơm từ thiện là hoạt động có sự tập trung đông người nên chính quyền địa phương phải nắm được, từ đó có công văn yêu cầu các tổ chức từ thiện báo cáo về quy mô, số lượng người, đăng ký hoạt động và tuân thủ quy trình, quy chuẩn về an toàn thực phẩm. Sau khi nhận được đăng ký, chính quyền địa phương tiếp tục phối hợp với cơ quan phụ trách an toàn vệ sinh thực phẩm kiểm tra, kiểm soát để phòng ngừa ngộ độc. Nếu không may xảy ra sự cố, cơ quan chức năng cũng phối hợp xử lý kịp thời”.  

Ông tin rằng, cách làm này cũng giúp người làm từ thiện ý thức rõ hơn về trách nhiệm của mình trong việc bảo đảm an toàn thực phẩm, không để xảy ra những vụ việc đáng tiếc. 

 Huyền Anh