Coi chừng biến chứng khi trẻ nhiễm siêu vi

Nhiễm siêu vi biến chứng viêm tinh hoàn

ThS-BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP.HCM, cảnh báo: Quai bị là một bệnh do siêu vi, hoàn toàn có thể điều trị ngoại trú nếu phát hiện sớm và được BS hướng dẫn cách theo dõi, chăm sóc.

Tuy nhiên, ngày 17/4, BS Trương Hữu Khanh cho biết, đơn vị mình đang điều trị cho năm trường hợp bị quai bị nặng, trong đó có một bệnh nhi (BN) bị biến chứng viêm tinh hoàn. BN tên Đ.C.Đ., SN 2009, ở Ninh Thuận. Cách đây bốn ngày, bé Đ. được đưa đến khám với một bên mặt sưng to, sốt cao.

Khi thăm khám, bé kêu đau và có biểu hiện viêm một bên tinh hoàn nên lập tức được nhập viện để theo dõi, điều trị. “Sau mấy ngày chăm sóc, bé đã hết sốt, vừa được cho xuất viện. Tuy nhiên, trường hợp này vẫn cần theo dõi, tái khám để siêu âm xem tinh hoàn có bị teo hay không”, BS Khanh nói.

Ngoài trường hợp kể trên, cách đây không lâu, Khoa Nhiễm-thần kinh còn ghi nhận một trường hợp bị quai bị biến chứng thành viêm màng não. Từ tháng Tư - tháng Tám là mùa của bệnh quai bị, đỉnh điểm rơi vào tháng Năm-Sáu. Nhiều phụ huynh vẫn nghĩ sai về cách điều trị bệnh này.

Khi trẻ sốt cao, một bên mặt sưng to, thay vì đưa đi BS lại chữa theo cách dân gian: thắp que nhang, nửa đêm hơ vào chỗ sưng (trai hơ bảy lần, gái hơ chín lần). Cách này hoàn toàn phản khoa học, chỉ làm chậm trễ thời gian điều trị.

Mỗi năm BV Nhi Đồng 1 tiếp nhận khoảng 10 ca bị biến chứng viêm tinh hoàn, dù bệnh quai bị là rất phổ biến. Quai bị biến chứng vào cơ quan sinh dục có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của trẻ về sau.

Bệnh dễ lây nhưng có thể phòng tránh bằng cách chích ngừa. Những ai đã bị quai bị sẽ không mắc lại nữa.

BN K. bị viêm não Nhật Bản, đang hôn mê tại BV - Ảnh: Thanh Huyền

Viêm não hôn mê lại tưởng con… cảm nắng

Ngoài bệnh quai bị, BS Khanh cũng lưu ý, trời nắng nóng là điều kiện thuận lợi cho siêu vi gây bệnh viêm não, viêm màng não phát triển. Những bệnh do siêu vi thường có đặc điểm chung là trẻ sốt rất cao, đột ngột.

Nếu sau khi sốt, trẻ có biểu hiện như lừ đừ, thay đổi về tri giác, nôn ói, nhức đầu thì phụ huynh phải nghĩ tới bệnh viêm não và đưa ngay trẻ đến BV. Khi trẻ bị viêm não, tình trạng bệnh trở nặng rất nhanh, nhiều lúc chỉ ngay trong ngày đầu tiên đã có thể trở tay không kịp.

Ngày 17/4, Khoa Nhiễm-thần kinh cấp cứu cho một trường hợp viêm não Nhật Bản nguy kịch. BN là bé trai, 11 tuổi, tên S.Đ.K., ở Hậu Giang, đang nằm tại phòng chăm sóc đặc biệt.

Anh S.D., cha của BN bàng hoàng kể: “Bệnh diễn tiến nhanh quá khiến gia đình trở tay không kịp. Đến giờ tôi vẫn không nghĩ con mình lại bị viêm não”. Cách đây bốn ngày, bé K. chỉ hơi nóng sốt.

Nghĩ trời nắng nóng, bé bị cảm nắng nên sốc nhiệt, gia đình vẫn để yên. Hai ngày sau, BN lúc nóng lúc lạnh và kêu đau đầu. Anh K. đưa con đi khám ở địa phương, được khuyên chuyển lên TP.HCM. Vừa vào đến BV Nhi Đồng 1 là bé nói sảng rồi hôn mê luôn cho đến giờ.

Khoa Nhiễm-thần kinh hiện cũng đang điều trị cho tám trường hợp viêm màng não do siêu vi và hơn 30 ca viêm não (do nhiều nguyên nhân, bao gồm cả nguyên nhân từ siêu vi). 

Ngoài những trường hợp nhiễm siêu vi gây biến chứng nguy hiểm vừa kể, BS Khanh còn cảnh báo, một số nhóm bệnh do siêu vi khác ở trẻ em cũng đang trỗi dậy như thủy đậu, tiêu chảy và hô hấp.

Theo thông tin từ BS Phạm Văn Hoàng - Trưởng khoa Khám bệnh, BV Nhi Đồng 1, bệnh tay chân miệng cũng đang tăng theo chu kỳ (nhiệt độ thích hợp cho siêu vi gây bệnh này phát triển là từ 33-35 độ C).

Đỉnh điểm hàng năm của bệnh rơi vào tháng Tư-Năm và tháng 10-12. Các BS khuyến cáo phụ huynh không nên cho trẻ ra đường từ 10g-15g vì khi trời nắng rất gắt, trẻ đề kháng kém nên dễ bị siêu vi tấn công gây bệnh.

Khi trẻ bị sốt, phụ huynh phải theo dõi kỹ các dấu hiệu đi kèm, hạ sốt và cho trẻ uống đủ nước. Nếu thấy trẻ lừ đừ, nhức đầu, nôn ói phải đến BS ngay.

Thanh Huyền