Có trời mà cũng tại ta

Chết là phải chôn. Chôn vào ngày nào giờ nào là nỗi lo của gia chủ. Không ai chọn được giờ sinh, cũng chẳng ai kiểm soát được giờ mình chết. Số, vận, hạn của người ta đến giờ đó là hết, không thể đổ thừa cho họ làm ảnh hưởng đến người còn sống. Có người nói nghe chim cú kêu hay người nhà mất thì sẽ gặp xui. Không phải! Do mình hết. Nhưng người sống vẫn nơm nớp lo là chôn cất sao để đừng ảnh hưởng xấu về sau cho người thân.

Ông Sự kể: mấy ông thầy nói, năm tốt không bằng tháng tốt, tháng tốt không bằng tuần tốt, tuần tốt không bằng ngày tốt, ngày tốt không bằng giờ tốt. Trong một tuần, một tháng chắc có ngày tốt giờ tốt, vậy ta cứ chọn giờ nào đó tốt và nhanh cho người ta. Sự thống nhất rút gọn này xuất phát từ quan điểm của chính quyền: làm sao tang ma cần diễn ra trang nghiêm và ngắn gọn, bớt đi phiền hà cho gia đình và hàng xóm.

Cũng theo ông Sự, tại cuộc họp trên, các vị này cũng đồng ý khuyên gia đình có người chết hạn chế việc rải đốt vàng mã. “Như gia đình tôi, ba mẹ tôi chết, tôi không rải vàng mã, có sao đâu?" - ông Sự kể - "Ba tôi mất cách đây bảy năm, theo lời thầy thì phải để sáu ngày mới chôn. Tôi quyết ngày hôm sau chôn, thầy xem giúp giờ tốt thôi. Từ đó đến nay, mọi việc trong gia đình tôi vẫn bình thường…”.

Nhiều nhà để người chết cả tuần, có thể do người thân ở xa, hoặc này nọ, nhưng cũng có lý do là tại ông thầy phán.

Tại Hội An, lâu nay việc hạn chế đốt vàng mã đã được thực hiện, riêng phường Sơn Phong một năm qua bà con đồng thuận là tuyệt đối không rải đốt vàng mã khi tang ma. Đó là một việc làm văn minh, không tốn kém, không ảnh hưởng môi trường.

Việc đốt vàng mã cần hạn chế để tránh mê tín, lãng phí

Sống sao hưởng vậy. Sống tốt mới để phước đức cho gia đình, chứ sống "trời ơi đất hỡi", thì chọn giờ tốt để chôn mà làm chi? Vì thế Tam Hợp đạo cô trong truyện Kiều mới thốt lên: “Có trời mà cũng tại ta”.

Chôn người chết là việc của người sống. Nhiệm vụ của họ là phải sống cho ra người, chứ không phải dựa vào người chết mà sống. Cũng không phủ nhận người chết có ảnh hưởng đến người sống về tâm linh. Đây là vấn đề khoa học huyền bí. Lý giải và hóa giải điều này là chuyện khó khăn. Cách tốt nhất là các thầy đừng làm khổ gia chủ và gia chủ cũng đừng lụy quá mà mê tín dị đoan.

Nói chuyện này, lại nhớ chuyện mua hòm cho người chết. Một người kể: cha mất, anh đi mua hòm. Bước vào trại hòm, choáng ngợp, có đủ giá từ một trăm triệu xuống bảy triệu. Phân vân không biết loại bao nhiêu, ít quá thì sợ người ta dè bỉu là làm con mà keo kiệt, nhiều quá thì tốn kém.

Ông chủ trại hòm góp ý: "loại 10 triệu là vừa, ba tháng sau, gỗ đó sẽ mục. Tôi khuyên điều này vì ông bà nói sống nhẹ nhàng, chết thanh thản. Cha anh sống sao, các anh biết. Bây giờ mất, mong ông sớm về với cát bụi, tổ tiên ông bà, xương thịt tan vào đất, siêu thoát càng nhanh càng phước cho gia đình. Tiền còn dư, anh làm vào việc khác có ý nghĩa hơn". Nghe đến đây, anh bừng ngộ…

TRUNG VIỆT