Cớ sao anh bị "bay nick"?

Hôm qua, bạn gửi cho tôi bức ảnh chụp màn hình có ghi nội dung nửa đùa nửa thật: “Chiều 18/8, Việt Nam ghi nhận thêm 18.989 ca mất Facebook. Toàn bộ là ca cộng đồng, chưa hứa hẹn ngày mở lại. Cẩn thận kẻo bị lừa đảo lấy lại Facebook”.

Ảnh minh họa

Là bà mẹ bỉm sữa cả ngày quần quật với các con nên đêm đến, khi các con đi ngủ là tôi cũng tranh thủ ngủ luôn chứ chẳng hóng được những “drama” đình đám thường xảy ra lúc nửa đêm. Thế nhưng, vì bức hình của bạn, vì cộng đồng xôn xao nhiều quá, phần khác cũng vì liên quan đến ứng dụng giải trí và trao đổi thông tin quan trọng nhất hiện nay là Facebook nên tôi cất công tìm hiểu.

Hoá ra, cõi mạng xã hội vừa bị "truy quét". Hàng loạt nick bị khóa đã nhận được thông báo từ phía Facebook với nguyên nhân do người dùng vi phạm Tiêu chuẩn cộng đồng khi hoạt động.

Một số chủ Fanpage lớn cho rằng: Nguyên nhân đợt truy quét mạnh lần này không chỉ xuất phát từ việc nhiều người dùng đã có hành vi phát tán, chia sẻ clip đồi trụy liên quan đến trẻ vị thành niên mà còn vì đăng tải các hình ảnh cợt nhả, thiếu chuẩn mực về trẻ con, cũng như có những lời nói, câu từ gây thù hằn cá nhân, kích động bạo lực khác…

Những tài khoản bị “bay nick” tất nhiên đã mất cơ hội phân giải hay "ý kiến ý cò" cùng bạn bè, những tài khoản còn hoạt động thì có dịp rôm rả hơn mọi ngày.

Cộng đồng mạng tách hẳn thành nhiều phe. Phe vỗ ngực tự hào xưng mình là “thiên thần” có lối sống trong sạch, quy củ vì không dính phốt. Phe khác không vỗ ngực xưng tên thì lại tỏ ra hả hê, ủng hộ hoàn toàn quyết sách truy vết, xóa sổ mạnh tay của Facebook, họ bảo: “Bay nick cũng đáng lắm”, “từ nay cho chừa cái tội hóng clip, chấm chấm chờ link đi”.

Và một phe nữa, quân số đông không kém, đó là phe đăng những lời mời chào, quảng cáo về dịch vụ  mở khóa tài khoản Facebook. Chi phí mỗi lần giao dịch dao động trong khoảng vài trăm ngàn đồng.

Lần theo chia sẻ của một người chị, tôi biết cách kiểm tra trong số danh sách bạn bè của mình tài khoản nào đã bị vô hiệu hóa. Khác với dự đoán ban đầu, các nick bị “bay” không chỉ là tài khoản của những đứa bạn trẻ trâu, thiếu chín chắn của em trai tôi ở quê mà còn là tài khoản của một vài người anh, người chị ngày thường rất đàng hoàng, có học vấn cao. 

Ông bà nói quả đúng không sai, khôn ba năm không bằng dại một giờ. Bản năng của con người là thứ sơ khai nhất, thành thật nhất nhưng cũng vì thế mà ẩn chứa nhiều nguy hiểm nhất. Đứng trước điều cấm kỵ, bất kỳ ai cũng nổi máu tò mò. Nhiều người bản chất không xấu, không hề ủng hộ những hành động phi đạo đức, trái với luân thường đạo lý. Nhưng chỉ vì một thói quen hóng chuyện cố hữu mà dẫn đến những hành động sai lầm.

Hành động truy vết nghiêm túc, mạnh tay, thà nhầm còn hơn bỏ sót lần này của Facebook chính là hồi chuông cảnh tỉnh cho những ai buông thả, thiếu cân nhắc và trách nhiệm khi phát ngôn, tương tác tại các ứng dụng vừa mang tính cá nhân vừa mang tính cộng đồng như Facebook, Zalo, Instagram…

Ngọc Sơn, người anh quen biết đã nói với tôi: "Thời nay bỏ điện thoại xuống uống miếng nước trà, cầm lại điện thoại lên xem đã thành người tối cổ". Nghĩa là, sống và kết nối trong thế giới phẳng, người bên này với bên kia bán cầu cũng chung một mái nhà Internet, con người không tiếp nhận thông tin tính bằng giờ nữa mà phải bằng khoảnh khắc.

Và tôi nghĩ rằng, thông tin càng nhiều đồng nghĩa với cơ hội nhiều, cơ hội nhiều đồng nghĩa với rủi ro nhiều. Chúng ta là người dùng dao không tốt, khéo có ngày lại đứt tay.

Chơi Facebook cũng cần có kỹ năng kiến thức. Đôi khi bạn thả chiếc icon "haha" không đúng chỗ, bạn thành kẻ vô duyên, thậm chí mất bạn bè - Ảnh minh họa

Ở nhà tôi, hôm qua mẹ mới sắm "quả" điện thoại thông minh bóng loáng. Mẹ bảo để mẹ cập nhật thông tin về COVID-19 và gọi điện cho anh trai ở Hà Nội. Dịch giã, giãn cách, mẹ cần phải thấy anh gầy ốm hay ổn định béo tốt thế nào mới yên tâm được.

Loay hoay một hồi, mẹ lại quay sang bảo: “Ôi mẹ sợ quá con ơi, sao máy nó liên tục hiện ra nhiều thứ quá, lỡ mẹ bấm lung tung, chia sẻ lung tung rồi công an phạt mẹ, bắt mẹ thì làm sao. Bữa nay đang dịch, mình truyền tin không đúng là dễ mất tiền lắm”.

Tôi cười, chắc tôi phải dành ra vài buổi để bày vẽ thao tác máy, đồng thời phổ cập “luật” chơi Facebook an toàn cho mẹ mới được. Bản thân có tự tin thì chơi mới vui. Và, sẽ có tự tin khi biết chia sẻ những thông tin an toàn, đúng luật và có ý nghĩa cho cộng đồng.   

Diệu Thông (Quảng Trị)