Có những đứa trẻ vùi mình vào sáng tạo

Viết từ khi chín tuổi

Đầu tháng Sáu, tập hai tiểu thuyết Người sao chổi: Cuộc nổi dậy của robot của cây bút nhí Cao Việt Quỳnh vừa chính thức được lên kệ. Trước đó vào tháng 5/2021, tập một Người sao chổi: Cuộc chiến vòng quanh thế giới (ra mắt lần đầu năm 2019) cũng vừa được tái bản. Câu chuyện xoay quanh nhân vật chính là Thành - cậu bé có “siêu năng lực” và trở thành người hùng bất đắc dĩ trong cuộc giải cứu trái đất khỏi thế lực hắc ám ngoài hành tinh. Không khí truyện mang màu sắc siêu anh hùng nhưng có bối cảnh từ Rừng Sác (Việt Nam) và cuộc phiêu lưu đến các quốc gia Ai Cập, Anh, Pháp, Mỹ…

Với trí tưởng tượng lẫn sự hiểu biết phong phú về thế giới, cây bút nhí Cao Việt Quỳnh đã hoàn toàn chinh phục bạn đọc nhỏ tuổi bằng câu chuyện được kể theo thể loại fantasy (giả tưởng - kỳ ảo). Trong tập hai, truyện tiếp tục xuất hiện đội quân robot đến từ sao hỏa, đe dọa vùng biển Việt Nam…

Đọc một bộ truyện đầy đặn, với lối viết chững chạc và tư duy logic, có lẽ ít người nghĩ Cao Việt Quỳnh (sinh năm 2008) bắt đầu viết tác phẩm này từ năm chín tuổi. Cao Việt Quỳnh nói rằng khi đắm mình trong câu chuyện của riêng mình, em được tự do bay bổng, tưởng tượng trong thế giới viễn tưởng của các nhân vật.

Mẹ Quỳnh - nhà văn Nguyễn Quỳnh Trang - cho biết con trai không có thói quen, sở thích thường thấy ở nhiều bạn cùng tuổi là mê game online, hoặc nghiện YouTube, TikTok… Mỗi buổi tối sau giờ học, cậu bé sẽ ngồi vào bàn và viết. Và “tiểu thuyết gia nhỏ tuổi nhất Việt Nam” đã miệt mài sáng tác qua suốt những mùa hè, từ khi còn học lớp Một, cho đến bây giờ. 

“Năm 2020, hạng mục sách thiếu nhi của Giải thưởng Sách Hay đã trao cho tác giả nhí Nguyễn Khang Thịnh, với tác phẩm Nhật ký của nhóc Alvin siêu quậy. Tôi cho đó cũng là một trong những phát hiện mới, khá thành công của giải thưởng” - tiến sĩ Quách Thu Nguyệt nhớ lại. “Phát hiện mới” chính là góp phần lan tỏa tác phẩm và bổ sung vào lực lượng những gương mặt sáng tác nhí một tên tuổi đáng kỳ vọng.

Nhật ký của nhóc Alvin siêu quậy cũng được Nguyễn Khang Thịnh viết khi cậu chỉ mới chín tuổi (2017). Ba năm sau, cuốn sách vừa được xuất bản đã được trao giải Sách Hay. Không khai thác thế giới phiêu lưu kỳ thú, câu chuyện của Thịnh có bối cảnh gia đình, với hình ảnh ông bố siêu quậy hài hước và người mẹ nghiêm khắc nhưng vô cùng yêu thương con cái. Nhật ký của nhóc Alvin siêu quậy chinh phục người đọc bằng sự gần gũi, hài hước.

Những câu chuyện đời thường, giản dị nhưng ý nghĩa cũng có thể tìm thấy trong cuốn sách đầu tay Chuyện của Bắp ăn mơ và xóm Đồi Rơm của cây bút nhí sinh năm 2009 Cao Khải An (tác phẩm từng được giải Khát vọng Dế Mèn - Giải thưởng Dế Mèn 2020 của báo Thể Thao và Văn hóa), đã được Nhà xuất bản Kim Đồng cho ra mắt đầu năm 2021. 

Những cây bút nhí thành công ngay từ tác phẩm đầu tay cũng đã có riêng cộng đồng bạn đọc cùng lứa tuổi, thậm chí là độc giả người lớn. Đường vẫn còn dài, nhưng nói như bà Nguyễn Lệ Chi - Giám đốc Chibooks, đơn vị phát hành sách của Cao Việt Quỳnh - thì người lớn vẫn hoàn toàn có thể tin tưởng và kỳ vọng một thế hệ những người viết mới trưởng thành từ những ngòi bút nhí, với đam mê và cũng đầy tài năng như vậy. 

Vẽ giấc mộng trưởng thành 

Viện Truyện tranh và Hoạt hình vừa công bố kết quả cuộc thi Ngày hội vẽ tương lai 2021. Đây là cuộc thi thường niên dành cho các cây cọ nhí trong độ tuổi từ 8-14. Cuộc thi năm nay diễn ra trong thời gian dịch bệnh, hầu hết các tác phẩm đoạt giải thưởng cũng thể hiện mối lưu tâm của bạn nhỏ về thời cuộc.

Trên fanpage Urban Sketchers Hanoi (nhóm ký họa đô thị Hà Nội) hiện cũng đang có triển lãm tranh online của 12 cây cọ nhí. Đoàn Minh Quân (12 tuổi) vẽ tác phẩm Cuộc chiến chống COVID-19 khá xúc động với hình ảnh bác sĩ ôm trọn bệnh nhân trong vòng tay. Đoàn Nguyên Khôi (8 tuổi) vẽ hình ảnh Điều chế vắc-xin với thông điệp “Chung tay phòng, chống dịch COVID-19”, Khánh An (9 tuổi) với tác phẩm Thoát khỏi COVID-19 bày tỏ ước mơ khi có vắc-xin, cả thế giới sẽ được an toàn…

Những tựa sách của các tác giả nhí được bạn đọc yêu thích

Đề tài COVID-19 cũng được họa sĩ nhí Nguyễn Đới Chung Anh (11 tuổi, Hà Nội) đưa vào tranh vẽ ngay từ khi dịch COVID-19 bắt đầu bùng phát. Tranh của em ngay sau đó đoạt giải đặc biệt của UNICEF và đến tháng 9/2020, tiếp tục được trao giải Dế Mèn. Họa sĩ nổi tiếng người Đức Lutz Backes đã dành tặng Chung Anh nhiều lời khen ngợi. Ông khích lệ rằng, khi bằng tuổi cô bé, ông không thể vẽ được những bức tranh hoàn hảo như vậy.

Hai năm qua, Nguyễn Đới Chung Anh vẫn tiếp tục vẽ tranh theo chủ đề COVID-19, vẽ những điều giản dị mà em nhìn thấy và cảm nhận được. Những bức vẽ của Chung Anh cho thấy một thế giới trong dịch bệnh qua lăng kính trẻ nhỏ dữ dội nhưng cũng tràn ngập tình yêu thương. 

Có những gương mặt nhí “vùi mình” vào sáng tạo và đã để lại dấu ấn đáng nhớ cho tuổi mình. Phần lớn đều có lợi thế khi cha mẹ đều là những người trong nghề: Cao Việt Quỳnh có mẹ là nhà văn Nguyễn Quỳnh Trang, Cao Khải An có mẹ là nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, hay Nguyễn Đới Chung Anh sinh ra và lớn lên trong gia đình có cha mẹ am hiểu về hội họa. Nhưng nhờ trí tưởng tượng, sáng tạo và sáng tác bằng cảm xúc hồn nhiên, những tác phẩm thể hiện qua lăng kính tuổi thơ lại có được sức hút rất riêng.

Khởi đi từ những giấc mộng riêng lẻ, nhưng khi tỏa sáng cùng nhau, những tên tuổi nhí đã tạo được dấu ấn rất riêng cho thế hệ mình; đồng thời gửi đến người lớn những câu chuyện xúc động, ý nghĩa cùng những thông điệp tràn đầy tình yêu thương và hy vọng trong dịch bệnh. 

Lục Diệp