Có nên mua xà phòng kim loại khử mùi?

Sử dụng được... 10 năm

Đó là lời quảng cáo nhan nhản trên mạng xã hội về xà phòng kim loại khử mùi tanh hôi. Tại trang lazada.vn, xà phòng kim loại thương hiệu WMF (Đức) được các cửa hàng quảng cáo làm từ thép không gỉ 18/10 (còn gọi là inox, chứa 18% crôm và 10% niken), có khả năng khử bất kỳ mùi hôi tanh nào của thức ăn, tỏi, mắm, thịt, cá…

Cụ thể, sau khi tiếp xúc với thực phẩm tanh hôi, dùng xà phòng kim loại chà lên tay khoảng 30 giây, sau đó xả lại bằng nước sạch. Hoặc nếu muốn loại bỏ mùi tanh hôi trên các vật dụng như dao, thớt, gỗ… chỉ cần ngâm xà phòng kim loại trong nước vài phút cùng các đồ vật này. 

Tại trang sendo.vn, sản phẩm này được quảng cáo với nội dung: ngâm xà phòng kim loại vào thau nước, sau đó để trong bếp, tủ lạnh, phòng ngủ, phòng khách… có thể giúp hấp thụ và phân hủy formaldehyde cùng các mùi độc hại khác trong không khí, mùi vật nuôi trong nhà. Thậm chí, sản phẩm có thể dùng để tẩy mùi hôi của chân, nách bằng cách chà xát trực tiếp với nước. 

Loại xà phòng này có thiết kế nhỏ gọn, chiều dài chỉ hơn 10cm, dày hơn 5cm, trọng lượng 100g, rất dễ dàng cầm nắm và sử dụng. Do được làm từ kim loại nên sản phẩm có màu ánh bạc.  

Theo quảng cáo, sở dĩ xà phòng kim loại có khả năng khử được mùi vì tự động phát sinh các ion sắt, các phân tử khử mùi khi ma sát với không khí và nước. Nhờ nguyên lý hoạt động này, da tay không còn bị thô ráp như khi sử dụng xà phòng thông thường. 

Sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, trong đó nổi bật là sản phẩm thương hiệu Đức, Nhật, Trung Quốc… Sản phẩm của Đài Loan chỉ có giá 25.000 đồng nhưng nếu là thương hiệu WMF của Đức thì có giá 650.000 đồng, sử dụng được đến 10 năm. 

Bản chất một số kim loại có tính kháng khuẩn, khử mùi nên xà phòng kim loại có khả năng khử khuẩn, mùi tanh hôi

Xà phòng kim loại khử mùi hiện đang được bày bán rộng rãi trên các trang bán hàng trực tuyến lớn trên thế giới như Alibaba, Amazon, Ubuy… với nhiều tên gọi khác nhau như Amco Rub, Rub A Way, Steel Soap and Holder hay Magic Soap. Tại Việt Nam, ngoài các trang thương mại điện tử, các siêu thị Nhật cũng bán sản phẩm này.

Hiệu quả khử mùi đến đâu?

Chúng tôi mua trứng xà phòng của Nhật, được bán tại các siêu thị với giá 40.000 đồng để trực tiếp kiểm nghiệm hiệu quả và công dụng. Trước tiên, chúng tôi dùng nam châm kiểm tra xem đây có phải là inox thật hay không vì một số vật dụng inox bán ngoài thị trường có pha kẽm hoặc sắt nên thường bị gỉ sét do ô-xy hóa trong quá trình sử dụng. Kết quả trứng xà phòng này không hề bị nam châm hít nên chứng tỏ hoàn toàn bằng thép không gỉ như quảng cáo. 

Tiếp đến, chúng tôi sử dụng dầu máy thoa vào tay, sau khi rửa lại bằng xà phòng diệt khuẩn cho bớt chất nhờn thì tay vẫn còn rất nặng mùi dầu máy. Lúc này, chúng tôi dùng trứng khử mùi cọ xát đều lòng bàn tay, kẽ tay trong vòng ba phút.

Kết quả: sản phẩm có tác dụng khử bớt mùi hôi dầu máy, nhưng chỉ khoảng 50% chứ không tuyệt đối như quảng cáo. Tương tự, chúng tôi khử mùi hôi của tỏi, hành, mùi tanh thịt cá… thì kết quả khoảng 70%. Riêng khử mùi hôi nách, hôi chân thì chưa có kết quả vì có thể chỉ mới sử dụng 1-2 lần nên chưa thể đánh giá hết. 

Kết quả phân tích của chuyên gia

Theo trang HuffPost, một số nghiên cứu khoa học đã giải thích rằng việc dùng xà phòng kim loại khử mùi giống như một phản ứng hóa học. Tỏi chứa các phân tử lưu huỳnh. Khi băm xắt tỏi, các phân tử này được chuyển tới da người.

Nếu rửa tay bằng nước sẽ bị tăng mùi vì nước biến lưu huỳnh thành a-xít sulfuric. Còn khi bạn chạm vào thép không gỉ, các phân tử trong thép lại kết dính với các phân tử lưu huỳnh trên tay, do đó hút các phân tử (cùng mùi) vào kim loại và tay sẽ hết mùi. 

PGS-TS Nguyễn Mạnh Tuấn - Phó viện trưởng Viện Khoa học vật liệu ứng dụng - cho biết, về bản chất, các kim loại như bạc, crôm, niken… đều có khả năng kháng khuẩn, khử mùi. Do đó, nếu xà phòng kim loại được cấu tạo từ các hợp chất kim loại này thì chúng cũng có khả năng khử được mùi hôi, nấm mốc.

Từ đó cho thấy, không chỉ xà phòng kim loại mới có khả năng khử mùi mà các sản phẩm khác từ inox như muỗng, dao cũng đều có khả năng khử mùi. Bạn có thể thử nghiệm bằng cách, sau khi bóc hành tỏi, dùng muỗng inox chà xát lòng bàn tay, kẽ các ngón tay, sau một lúc mùi hôi sẽ biến mất.

Từ nguyên lý này, thay vì sử dụng muỗng, các nhà sản xuất tạo ra một khối inox tương tự bánh xà phòng. Để tăng hiệu quả khử mùi, có thể kết hợp thêm xà phòng thông thường. 

Vì sao giá thành chênh nhau nhiều?

Cùng là xà phòng kim loại nhưng giá thành chênh lệch nhau rất nhiều. Theo anh Huỳnh Minh Mẫn - cơ sở Inox Ngọc Thúy - inox có nhiều loại, trong đó inox 18/10 là chất lượng nhất. Xà phòng kim loại thương hiệu WMF của Đức sử dụng inox 18/10 nên giá thành cao. 

Hiện có ba dòng inox: 18/10, 18/8 và 18/0. Trong đó, 18/10 và 18/8 là dòng inox phổ biến nhất, đủ an toàn để sản xuất dụng cụ nấu nướng và chứa thức ăn, được gọi là inox 304. Trong dãy 18/10 hoặc 18/8, chỉ số 18 chỉ phần trăm khối lượng crôm có trong inox, số còn lại chỉ phần trăm khối lượng niken. Các thành phần còn lại bao gồm khoảng 0,85 cacbon và hơn 50% là sắt. 

Crôm có khả năng ngăn ô-xy hóa trên bề mặt sản phẩm, bảo vệ cho sắt không bị gỉ sét. Niken cũng có tác dụng giúp inox hạn chế gỉ sét, inox càng chứa nhiều niken càng ít bị ăn mòn. Niken nhiều sẽ làm cho sản phẩm cứng và sáng hơn. 

Inox 18/0 chứa rất ít niken (chỉ 0,75%) nên bị giảm khả năng chống ăn mòn, còn được gọi là inox 430, vì vậy kém bền hơn inox 18/10 và 18/8. 

Ngoài ra, trên thị trường còn có inox 201. Loại này rẻ hơn nhiều so với inox 304 vì nhà sản xuất sử dụng mangan thay thế cho niken. Mặc dù chưa có các nghiên cứu cụ thể cho rằng inox không an toàn cho sức khỏe, nhưng nhiều chuyên gia lo ngại ảnh hưởng của mangan đối với cơ thể người khi chúng phản ứng với các a-xít trong thức ăn khi nấu nướng.

“Do đó xà phòng kim loại cũng có nhiều loại, nếu là inox 201 có giá thành rẻ thì khả năng khử mùi của sản phẩm không bằng inox 304. Đó là chưa kể với sản phẩm được làm bằng inox giả được pha trộn với sắt thì khả năng khử mùi sẽ không cao hoặc không có” - anh Huỳnh Minh Mẫn cho biết. 

Thanh Hoa