Cơ hội, thách thức mới với doanh nghiệp Việt trong bình thường mới

Trong khuôn khổ Hội nghị Ngoại giao lần thứ 31 đang diễn ra tại Hà Nội, các Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và doanh nghiệp đã cùng đưa ra những giải pháp và hành động để triển khai Ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển, lấy doanh nghiệp làm trung tâm. Cuộc tọa đàm này đặc biệt có ý nghĩa đối với phục hồi kinh tế trong bối cảnh hiện nay.

Tại buổi tọa đàm, các Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài đã chia sẻ xu hướng mới về đầu tư, đổi mới sáng tạo, giáo dục đào tạo; tham mưu cho các doanh nghiệp Việt Nam những cơ hội và cả thách thức.

Tọa đàm giữa các Trưởng Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và doanh nghiệp diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị Ngoại giao lần thứ 31

Cơ hội trong lĩnh vực kinh tế xanh, thân thiện môi trường

Theo đó, hiện nay Mỹ là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu và thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Tính đến tháng 11 năm nay, Việt Nam đã xuất siêu sang Mỹ và con số xuất siêu đang ngày càng tăng (kim ngạch thương mại hai chiều đã vượt trên 90 tỷ USD, đến cuối năm sẽ đạt 100 tỷ USD), đây một cơ hội lớn của doanh nghiệp Việt Nam. Tuy thị trường Mỹ rất mở cửa, song Đại sứ Việt Nam tại Mỹ - Hà Kim Ngọc cũng cho biết các hàng rào kỹ thuật tại thị trường Mỹ được dựng lên ngày càng nhiều, đặc biệt là các mặt hàng tăng nhanh vào thị trường Mỹ. Do vậy, trong cơ hội lớn đó vẫn luôn có những thách thức mà doanh nghiệp Việt Nam cần hết sức chú ý.

Bên cạnh thị trường xuất khẩu, Mỹ cũng đang có nhu cầu thu hút đầu tư. Hiện nay có 200 dự án đầu tư của Việt Nam vào Mỹ. Theo nhận định của Đại sứ Hà Kim Ngọc, hai lĩnh vực kinh tế mà Việt Nam có thể chú trọng hợp tác với Mỹ trong thời gian tới là kinh tế số và kinh tế xanh, thân thiện với môi trường.

Cùng với Cơ sở hạ tầng, khoa học kỹ thuật; tinh tế xanh bền vững, kinh tế số cũng là hai trong các lĩnh vực hiện tại Anh đang chú trọng. Theo Đại sứ Việt Nam tại Anh Nguyễn Hoàng Long, Anh đã đẩy rất mạnh hợp tác ngoài khỏi liên minh châu Âu (EU), London thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do (FTA) với nhiều đối tác để đáp ứng phần nào những “lỗ hổng” sau khi rời khỏi EU. Anh đang xây dựng một loạt các công cụ để hiện thực các mục tiêu phát triển sau đại dịch COVID-19; Cơ quan đầu tư quốc tế Anh được tăng cường để hỗ trợ huy động vốn đầu tư; Cơ quan hỗ trợ xuất khẩu được nâng tầm để thúc đẩy xuất khẩu. Theo Đại sứ Nguyễn Hoàng Long, nếu các doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh và tập trung nắm bắt xu hướng này thì sẽ có được cơ hội hợp tác rất lớn với phía bạn.

Rất nhiều cơ hội ở Australia và thị trường UAE

Với thị trường Australia, Đại sứ Việt Nam tại Australia Nguyễn Tất Thành cho biết, Australia đã chủ động tìm kiếm thị trường mới, mời gọi các nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới thông qua nhiều chính sách hấp dẫn. Doanh nghiệp Việt Nam đã và đang quan tâm đến thị trường Australia, nhưng chủ yếu vẫn nằm ở các doanh nghiệp lớn như Vingroup, Hòa Phát… Đặc biệt các doanh nghiệp này đã nắm bắt xu hướng và có bước chuyển rất lớn ngay trong thời gian đại dịch COVID-10 đang hoành hành.

Theo Đại sứ Nguyễn Tất Thành, Australia đang hướng tới đa dạng hóa thị trường, thông qua nhiều chính sách vĩ mô và tham gia vào các FTA lớn, sáng kiến về chuỗi cung ứng khu vực, xây dựng một khuôn khổ kinh tế mới tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Đây là cơ hội rất lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam, do đó các doanh nghiệp cần xây dựng quan hệ, kết nối với đối tác quan trọng của Australia như Hiệp hội kinh doanh Việt Nam - Australia, Hiệp hội doanh nghiệp Australia - Việt Nam, chính quyền địa phương.

Bên cạnh đó, Đại sứ Nguyễn Tất Thành kiến nghị thành lập nhóm tư vấn kinh tế doanh nghiệp có sự góp mặt của các bộ ngành, doanh nghiệp Việt Nam và các Cơ quan đại diện; triển khai các chiến lược tăng cường kinh tế Việt Nam - Australia toàn diện, cả kinh tế, nông - lâm - ngư nghiệp, giáo dục…

UAE đang mở cửa rất mạnh, doanh nghiệp nhiều nước trên thế giới đã đi sâu vào thị trường này

Ở Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Đại sứ Việt Nam tại UAE Nguyễn Mạnh Tuấn cho biết, hiện nay UAE đang thúc đẩy mạnh việc đa dạng hóa ngành kinh tế và không còn quá phụ thuộc vào lĩnh vực dầu mỏ truyền thống. Sau giai đoạn bước đệm (2016 - 2020), từ năm 2021, UAE mở cửa rất mạnh; doanh nghiệp nhiều nước trên thế giới đã đi sâu vào thị trường này, lập nhiều văn phòng đại diện.

Quan hệ kinh tế của nước ta và UAE còn khiêm tốn, song theo Đại sứ chính điều này (cùng với nhu cầu đa dạng hóa ngành kinh tế của UAE) đang hứa hẹn rất nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam. Ông nhấn mạnh: Thị trường UAE tương đối dễ tính. Các doanh nghiệp Việt Nam nên tích cực tìm hiểu thị trường, đẩy mạnh quy trình để có mặt tại UAE càng sớm càng tốt.

Vượt khó khăn

Về phía doanh nghiệp, Phó chủ tịch Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - tiến sĩ Đoàn Duy Khương đã nêu 3 xu hướng lớn trong phát triển kinh tế thế giới hiện nay đang ảnh hưởng tới các doanh nghiệp:

Xu hướng vừa hợp tác vừa đấu tranh trong nền kinh tế thế giới: Kinh tế Trung Quốc và Mỹ đang cạnh tranh gay gắt, song hai bên vẫn duy trì hợp tác. Đây cũng là hai thị trường lớn nhất của Việt Nam, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam cần khéo léo tìm ra lĩnh vực để không mắc kẹt trong thế cạnh tranh của hai nền kinh tế này. Yếu tố địa chính trị trong kinh tế quốc tế, đặc biệt là tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương; có tác động đặc biệt quan trọng tới vấn đề vận chuyển hàng hóa. Tiến sĩ Đoàn Duy Khương đề cập dự án kênh đào Kra tại Thái Lan và cơ hội đến từ dự án này mà Việt Nam có thể tận dụng.

Một xu hướng lớn nữa trong phát triển kinh tế thế giới hiện nay là sự phát triển nền kinh tế số. Các doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng nền tảng kỹ thuật số để tăng cường kết nối với khách hàng, đồng thời giảm thiểu chi phí kho bãi, áp dụng trí tuệ nhân tạo trong sản xuất và phân phối hàng hóa, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của đất nước.

VASEP đề nghị các Trưởng cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài thêm sự hỗ trợ đặc biệt cho các doanh nghiệp thủy sản

Riêng với các doanh nghiệp thủy sản, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đề nghị Các Trưởng cơ quan Đại diện Việt Nam ở nước ngoài thêm sự hỗ trợ, đầu tư tập trung vào khu vực Đồng bằng sông Cửu Long; bởi đây là nơi chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu - trong khi 70% ngành chế biến thủy sản lại nằm ở khu vực này.

Ông Nam cũng đề nghị các Trưởng cơ quan Đại diện Việt Nam giúp xóa bỏ định kiến “thẻ vàng” thủy sản của các nước với Việt Nam khi Việt Nam đang nỗ lực rất nhiều để cải thiện, phát triển bền vững. Đồng thời rất mong muốn được nhận thêm sự hỗ trợ, kết nối với khách hàng, nhằm đưa hình ảnh, sản phẩm thủy sản của Việt Nam ra thế giới trong bối cảnh các doanh nghiệp VASEP đang đẩy mạnh xuất khẩu ở hơn 160 quốc gia và vùng lãnh thổ.

M.Tâm