Chuyện từ “thế giới ảo” lên phim

Nguồn chất liệu phong phú

Sau một thời gian im ắng, điện ảnh Việt sắp sôi nổi trở lại với 2 dự án phim về chủ đề mạng xã hội đang được truyền thông rôm rả hiện nay: Fanti và Live - #Phát trực tiếp.

Với Fanti (khởi chiếu ngày 28/7), đạo diễn Andy Nguyễn thông qua câu chuyện về nàng hot girl trên mạng Ánh Dương để kể về nỗi ám ảnh mang tên stalker - những kẻ cuồng rình rập, theo sát nhất cử nhất động của một ai đó trên mạng xã hội. Fanti đưa người xem vào thế giới của Instagram - ứng dụng mạng xã hội ảnh lớn nhất hiện nay.

Phim Live - #Phát trực tiếp (trên) và phim Fanti (dưới) đề cập chủ đề mạng xã hội sẽ ra rạp thời gian tới

Trong khi đó phim Live - #Phát trực tiếp (khởi chiếu ngày 15/9) của đạo diễn Khương Ngọc làm về trào lưu live stream mukbang (ăn uống) để khắc họa sự cạnh tranh khốc liệt trong giới streamer. Trong cảnh phim được quảng bá, người xem thấy một nhân vật nữ đang phải cố gắng ăn cho bằng hết những khẩu phần lớn, dẫn đến phải nhập viện. Nguy hiểm hơn, nhân vật này còn phát hiện loại thuốc chống no để có thể ăn thật nhiều nhằm kéo dài buổi live stream, câu view và lượng tương tác.

Cùng với sự bùng nổ của mạng xã hội, dòng phim phản ánh mặt trái của mạng xã hội nở rộ trong nhiều năm gần đây nhưng chủ yếu chỉ mới trên màn ảnh ngoại. Các nền tảng thịnh hành như Facebook, Twitter; các ứng dụng phổ biến như Tinder, Messenger, Snapchat; các trào lưu như live stream, mukbang; các trò chơi trực tuyến… trở thành nguồn cảm hứng cho các nhà làm phim nước ngoài. Nhân vật trong phim là các youtuber, KOL, streamer… - những người làm các công việc thời thượng trong thế giới ảo. Còn với phim Việt, chủ đề mạng xã hội chỉ mới được đề cập 1 lần trong phim Dream Man - Lời kết bạn chết chóc (2018). Bộ phim của đạo diễn Roland Nguyễn là lời cảnh báo khi kết bạn trên mạng. Trong một số phim Việt gần đây như Nhà bà Nữ, Biệt đội rất ổn, yếu tố mạng xã hội chỉ xuất hiện thoáng qua trong những tình huống nhân vật live stream bán hàng qua mạng, youtuber đánh giá quán ăn…

Nói về sức hấp dẫn của chủ đề mạng xã hội đối với nhà làm phim và khán giả, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh (nhà sản xuất phim Fanti) cho biết: “Mạng xã hội là một phần của cuộc sống, nó có mặt tốt lẫn mặt xấu nên sẽ có nhiều chất liệu để biên kịch, đạo diễn khai thác. Hiện nay, đa số ai cũng dùng mạng xã hội nên khi làm về chủ đề này là khán giả, ai cũng thấy mình trong câu chuyện của phim. Thử thách nằm ở việc phải tìm ra câu chuyện đặc biệt, có sức thu hút, góc nhìn, bối cảnh phải có cái riêng. Như phim Fanti không chỉ đem đến câu chuyện về mạng xã hội mà còn cho thấy những người trẻ sẽ có được cơ hội lẫn bị những mối đe dọa như thế nào trên mạng và vai trò của gia đình trong việc bảo vệ con cái ra sao”.

Trailer phim Fanti:

“Đất” cho người trẻ

Việc các nhà làm phim trong nước bắt đầu khai phá những câu chuyện trong cuộc sống ảo là hướng đi đúng đắn, hợp thời. Vì đối tượng sử dụng mạng xã hội nhiều nhất hiện nay là giới trẻ và họ cũng là khán giả siêng đến rạp phim nhất. Có một điểm chung khá thú vị ở 3 bộ phim Việt đã ra rạp và sắp ra rạp Dream Man - Lời kết bạn chết chóc, Fanti và Live - #Phát trực tiếp là ê kíp đạo diễn, diễn viên đều là những người trẻ. Cả 3 đạo diễn Roland Nguyễn, Andy Nguyễn và Khương Ngọc đều lần đầu làm phim và đều chọn kể câu chuyện về giới trẻ. Thủ pháp kể chuyện, cách thể hiện, ngôn ngữ điện ảnh của họ rất mới mẻ, như trong Dream Man - Lời kết bạn chết chóc, đạo diễn sử dụng các âm thanh như tiếng báo nhận - gửi tin nhắn và khuếch đại để tạo cảm giác rùng rợn cho phim. Hay trong phim Fanti, thoại của nhân vật được thể hiện thông qua các biểu tượng cảm xúc, mang đến nhiều thú vị.

Chọn kể về người trẻ nên các đạo diễn cũng ưu tiên sử dụng những gương mặt diễn viên mới, bởi hơn ai hết chính họ mới là người truyền tải tốt nhất thông điệp phim. Dàn diễn viên trong Dream Man - Lời kết bạn chết chóc toàn những gương mặt trẻ thời điểm đó như Thanh Duy, Thanh Tú, Đàm Phương Linh, Anh Tú. Fanti giao vai nữ chính cho Thảo Tâm và nữ phụ thuộc về Hồ Thu Anh. Diễn viên hài Ngọc Phước và Ngân 98 đóng trong Live - #Phát trực tiếp. 

Dream Man - Lời kết bạn chết chóc (2018) là lời cảnh báo khi kết bạn trên mạng

Chia sẻ về cái khó khi làm phim về mạng xã hội, đạo diễn Andy Nguyễn bày tỏ: “Cách sử dụng điện thoại bây giờ so với 5 năm trước khác nhau. Những mặt đen tối trong thế giới mạng xã hội đó cũng đã thay đổi, do vậy kịch bản phải nắm bắt kịp thời cái mới. Nhà làm phim, nhất là đạo diễn trẻ, phải nỗ lực tìm ra cái lạ, cái mới, tốt nhất. Nên tạo trend thay vì theo trend. Có vậy mới đem lại hứng thú cho người xem. 

Như phim Fanti, kịch bản tôi viết cách đây 6 năm, vào thời điểm Instagram cực thịnh, nhưng hiện nay TikTok lên ngôi nên kịch bản phải điều chỉnh một chút. Một trong những thử thách khi làm kịch bản phim Fanti là phải nghĩ ra những tin nhắn bằng biểu tượng cảm xúc”.

So với thế giới, các nhà làm phim trong nước nhập cuộc có phần muộn màng hơn trong việc khai thác chủ đề mạng xã hội. “Thế giới ảo” ngày nay cũng phức tạp không khác gì cuộc sống thực tế nên những người làm phim cũng không thể phớt lờ. Chất lượng dòng phim này trên màn ảnh Việt ra sao vẫn còn chờ thời gian trả lời. Nhưng chí ít, sự xuất hiện của nó đã thổi làn gió mới cho màn ảnh Việt. 

Hương Nhu