Chuyện đời sống thăng trầm của những hình xăm

01/05/2018 - 18:00

PNO - Trước khi trở thành biểu tượng của nghệ thuật mang đậm dấu ấn cá nhân thì nghệ thuật xăm (Tattoo) đã từng có thời kỳ bị cấm kỵ bởi nhiều nước trên thế giới.

Lịch sử của nghệ thuật xăm

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Tục xăm mình đã xuất hiện từ thời kỳ đồ đá mới.

Theo những gì được ghi nhận lại, xăm mình đã xuất hiện từ thời kỳ đồ đá mới. Bằng chứng là rất nhiều những xác ướp được tìm thấy từ thiên niên kỷ thứ 2 TCN ở Ai Cập hay Siberia đã có hình xăm như Ötzi the Iceman hay xác ướp của Amunet,…

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Những xác ướp khai quật được đã có hình xăm.

Ở châu Á, Nhật Bản được coi là một trong những quốc gia du nhập nghệ thuật này đầu tiên. Dấu vết để lại trên những pho tượng nhỏ bằng đất nung được tìm thấy tại đất nước mặt trời mọc cho thấy từ 5.000 năm TCN, những hình xăm trên khuôn mặt của tượng đã bắt đầu được khắc hoặc vẽ. 

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Hình xăm có từ lâu đời.

Chính phong cách truyền thống Irezumi của Nhật Bản đã cung cấp các họa tiết dùng cho các hình xăm yêu cầu độ tương phản hoàn hảo cho màu sắc và ánh sáng. Tại Trung Quốc, những bằng chứng đầu tiên về hiện tượng xăm hình lên cơ thể cũng đã được tìm thấy từ một triều đại hưng thịnh của Trung Hoa vào khoảng năm 297 sau Công nguyên.

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Thuyền trưởng James Cook và bá tước người Pháp Bougainville cùng các thủy thủ thích thú với nghệ thuật Tatau vẽ trên cơ thể của các thổ dân ở Thái Bình Dương

Ở phía bên kia bán cầu, vào năm 1769, thuyền trưởng James Cook và bá tước người Pháp Bougainville cùng các thủy thủ viễn du sang quần đảo nam Thái Bình Dương. Tại đây họ thích thú với nghệ thuật Tatau vẽ trên cơ thể của các  thổ dân, nhờ đó nghệ thuật xăm mình trở nên phổ biến ở các thuỷ thủ và sau đó lan rộng khắp châu Âu. Vì nguồn gốc này nên mới có tên gọi tattoo (tiếng Anh) và tatouage (tiếng Pháp) có nghĩa là xăm mình.

Vào cuối thế kỷ 19, tục xăm mình ở châu Âu và Mỹ nổi tiếng đến độ Samuel O' Reilly phát minh ra máy máy xăm điện. Điều này giúp ông kiếm được hàng trăm USD/ngày tại quảng trường Chatham (New York).

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Năm 1908, Samuel O'Riely mở một cửa hàng xăm mình ở New York, tiền đề cho thương hiệu Alberts Lew sau này.

Thể hiện lý tưởng tôn giáo

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Các thiếu niên sẽ được nhận nghi lễ xăm mình khi trưởng thành tại các bộ lạc.

Dần dần, việc xăm mình phát triển và trở thành nét văn hóa cộng đồng trong các dân tộc ít người. Cụ thể, những người trong cùng một bộ lạc sẽ xăm vật tổ để nhận biết nhau. Các bộ tộc khác trên thế giới thì dùng hình xăm để đánh dấu sự trưởng thành, theo đó sau chuyến đi săn thành công đầu tiên, các thiếu niên sẽ được nhận nghi lễ xăm mình. Còn tại Papua New Guinea, phụ nữ Maisin được xăm trong nghi lễ dậy thì để thể hiện việc họ đã sẵn sàng để kết hôn.

Phô trương giai cấp

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Hình xăm rồng được giới thượng lưu và vua chúa châu Âu ưa chuộng.

Vào thế kỷ 19, xăm mình còn giúp khẳng định địa vị xã hội. Thậm chí giới quý tộc Anh và bậc vương đế như Nga hoàng Nicolas II, các nhà vua Thụy Điển, Đan Mạch đã sang tận Nhật để xăm hình rồng. Thế nhưng điều trái ngược là dân Nhật lại coi xăm mình là hành động thấp kém trong xã hội.

Từ ngăn cấm…

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Xăm mình từng là hình phạt tại các vương triều phong kiến.

Khác với các vùng đất khác cổ súy cho tục xăm mình, châu Á với nền văn minh phong kiến lại cực kỳ phản đối nét văn hóa này. Các triều đại phong kiến châu Á như Trung Hoa từng xử tội nạn nhân bằng xăm mình và coi đây là hành động dã man. Họ sẽ bị tách khỏi gia đình, cũng như xã hội và không còn vị trí nào trong cộng đồng. Tại Nhật Bản cũng tương tự, việc trừng phạt phạm nhân bằng hình thức xăm mình đã có vào năm 720 sau Công nguyên.

Xăm hình phát triển thành nét thẩm mỹ

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Xăm mình ngày nay là biểu tượng vẻ đẹp.

Ngày nay, phụ nữ xăm mình để làm đẹp, giới trẻ xăm mình như một xu hướng khẳng định cá tính. Những hình xăm giờ đây không có nghĩa chỉ là những hình ảnh đáng sợ hay to lớn mà có thể chỉ là những ký hiệu nhỏ, đáng yêu và đặc biệt.

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Hình xăm ngày nay được đơn giản hóa đi nhiều.

Như vậy những hình xăm trải qua bao nhiêu thăng trầm, là dấu hiệu của địa vị và đẳng cấp hay sự thấp kém, là biểu tượng của niềm tin tâm linh, sùng bái tôn giáo hay sự đáng sợ…

Chuyen doi song thang tram cua nhung hinh xam
Bạn có thể xăm hình vẽ hay chữ viết tùy ý.

Chúng vẫn cứ xuất hiện và tồn tại khắp thế giới và bất chấp những điều cấm kỵ. Nghệ thuật này vẫn trở thành một phần phổ biến và không thể thiếu trên thế giới.

Tâm Nhiên

Nguồn Tổng hợp
 

news_is_not_ads=
TIN MỚI