Chúng ta đang xây gì trên tâm hồn của trẻ?

Trên triền núi Alps xa xôi, ông già đi săn nghe tiếng súng nổ. Ngay sau đó là hình ảnh sơn dương mẹ lăn xuống vách đá. Tắt thở. Hang núi còn lại chú sơn dương con. Ông già treo đứa cháu nhỏ vào dây thừng xuống lưng chừng núi cứu sơn dương lạc mẹ, mang về cho nó bú sữa cừu, nuôi lớn và thả về rừng. Đó là những cảnh tuyệt đẹp trong bộ phim Pháp Belle et Sébastien (tựa tiếng Việt: Tình bạn bất diệt, ĐD Nicolas Vanier).

Một bộ phim hùng tráng về thiên nhiên và quảng đại về tình yêu thương. Cậu bé mồ côi sống dưới thời Đức quốc xã, không được đến trường nhưng những gì mà cậu đã làm với chú chó hoang, với muôn loài hoang trên đỉnh núi Alps lại là một câu chuyện đẹp đến trong ngần. Lâu đài tâm hồn của cậu cũng lồng lộng nhưng gió thổi qua miền đồi đầy hoa dại. Tấm lòng đó chính là được gieo truyền từ sự nhân hậu của người ông.

Ảnh mang tính minh họa: Internet

Có bao nhiêu đứa trẻ được sinh ra trong cuộc đời là có bấy nhiêu lâu đài tâm hồn mà người lớn phải xây nên, từ những bước đi chập chững đầu đời. Tôi chợt nhớ hình ảnh người cha vì lời hứa với con trai mà phải đeo bảng xin lỗi cảnh sát giao thông khi lỡ chạy ngược chiều trong lúc gấp đưa con đến bệnh viện.

Hình ảnh ấy dễ khiến người ta lặng đi. Nó đẹp quá. Hẳn phía sau hành động tưởng chừng kỳ lạ ấy, là cả một chặng đường dài cha đã dạy cho con biết giữ lời hứa, không được làm điều sai quấy. Cha yêu thương con hết mực và tôn trọng yêu cầu của con.

Có hôm thấy một người mẹ chở con vô tư xả rác ngoài đường. Đứa con níu áo mẹ hỏi: “Cô con nói không được xả rác ngoài đường”. Bà mẹ ấy đã lừ mắt: “Vớ vẩn! Thôi lo đi cho nhanh!”. Lần khác trẻ nhìn thấy người già đẩy xe ve chai ướt đẫm mồ hôi lên dốc cầu, nói “Cô dạy giúp đỡ người già, sao mình không giúp ba?”. Người lớn gạt đi: “Hơi đâu!”.

Ừ, hơi đâu. Nếu đi nhặt rác và giúp đỡ người trên đường thì có dành bao nhiêu thời gian cũng không đủ. Không biết đứa trẻ sẽ nghĩ gì sau những lời gạt phắt ấy? Giá mà những lời từ chối ấy có chút ân cần, để trẻ không phải sốc ngẩn ngơ. Con gái đồng nghiệp tôi một lần bỏ quên iPhone trên taxi. Xác định được vị trí điện thoại và gọi lên tổng đài, mãi mới biết chiếc điện thoại ấy đang ở… nhà người khác. Gọi vào số máy lúc được lúc không, cuối cùng nghe đòi tiền chuộc 700.000đ. Người đàn bà sai đứa con nhỏ của mình đi giao điện thoại, nói là mới mua được từ người bán vé số (!).

Đồng nghiệp tôi không nói không rằng, lẳng lặng giao tiền và lẳng lặng về. Chị bảo không cần phải nhiều lời với những người như vậy. Nhưng tôi thấy day dứt bởi cách người lớn đang dạy trẻ nhỏ những chiêu nói dối. Khoảng cách từ nói dối đến lừa đảo chỉ là một bước ngắn. Trong lâu đài tâm hồn của đứa trẻ ấy sẽ có gì từ ngày “được” mẹ đẩy ra làm bình phong nói dối để nhận lại vài trăm ngàn đồng?

Cổ tích vẫn thường được chọn vì cổ tích dạy người ta về lòng nhân hậu. Dù trong đời thực không có bà tiên ông bụt, đời thực trẻ cần phải được dạy cả khả năng tự vệ, nhận biết người tốt kẻ xấu trong cuộc sống quá nhiều bất an này. Cổ tích chỉ còn tồn tại trong những lâu đài tâm hồn đã được xây từ những nền móng vững chắc. Và lâu đài đó tồn tại trong lòng trẻ như thế nào, người lớn phải tiếp tục xây nên.

Tôi nhớ hoài hình ảnh những em bé học sinh tiểu học ở Nhật Bản khi băng sang đường đã dừng lại, cúi đầu cảm ơn trong lặng im với những tài xế vừa dừng xe ở hai chiều. Tôi cũng nhớ hoài khoảnh khắc tim mình hẫng đi một nhịp khi trao chiếc nón rơi cho cậu bé ngồi trước xe máy cha mà không nhận được một lời nào.

Cha mẹ nào cũng từng là những đứa trẻ. Có lẽ rằng mỗi trái-tim-trẻ-con-sống-lâu-năm đều biết cần gì để xây nên một lâu đài tâm hồn cho con. Chỉ là những viên gạch đầy theo năm tháng ấy sẽ được chăm chút đến đâu. Nếu những thiên thần đến trong cuộc đời này là điều kỳ diệu nhất của tạo hóa, thì những “trái tim son trẻ” ấy phải cần được xây những lâu đài tâm hồn tuyệt mỹ nhất.

Tiểu Quyên