Chúng ta có bận rộn hơn xưa thật không?

Trong thế giới số hiện đại, tài sản quý nhất chính là thời gian. Số phút trong ngày vẫn là 1.440, nhưng chúng ta lại có cảm giác như ít hơn. Người ta làm việc nhiều hơn, ngủ ít hơn, nhồi nhét nhiều việc vào trong mỗi giờ và cuộc sống của chúng ta ngày càng vội vã.

Có thật sự như thế không?

Các nghiên cứu tại Anh gần đây cho ra các kết luận đáng ngạc nhiên về các công việc thật sự chúng ta đang làm trong cuộc sống thường ngày. 

Jonathan Gershuny và Oriel Sullivan, giáo sư Đại học London đã thu thập dữ liệu cho công trình nghiên cứu sử dụng thời gian qua năm thập niên. Cuộc khảo sát về việc thời gian được sử dụng như thế nào thực hiện vào hai năm 2014-2015 đã thu thập nhật ký của 8.000 người cả nam, nữ và trẻ em.

Kể từ năm 1961, có sự gia giảm đáng kể khoảng thời gian chúng ta dành để làm việc, bao gồm cả việc được trả công và không công như nấu nướng, lau dọn, tự sửa chữa, mua sắm, chăm con, làm vườn và chăm sóc thú cưng. Gần 60 năm trước đàn ông ở độ tuổi làm việc có số phút làm việc trung bình là 573 phút (hơn 9 giờ) trong tổng số việc (cả được trả công và không công) và phụ nữ là 511 phút. 

Sự sút giảm giờ làm việc càng đáng chú ý hơn ở nam giới trong giai đoạn cả hai giới cùng đi làm. Nam giới giảm xuống còn 483 phút một ngày (khoảng tám tiếng) trong khi số phút giảm xuống cho phụ nữ chỉ là 17 và hiện nay họ làm việc dài hơn nam giới một chút với 494 phút mỗi ngày. 

Khi so sánh về khối lượng việc được trả công và không công, từ năm 1961, nam giới làm ít việc được trả công và nhiều việc không công hơn. Nam giới trong độ tuổi lao động dành 344 phút một ngày cho việc được trả công so với 479 phút trong năm 1961 và việc không công tăng từ 94 phút lên 139. Phụ nữ dành 246 phút cho việc có lương, tăng từ con số 191, và số phút cho việc không lương giảm từ 320 xuống còn 248. 

Cả hai giới đều có khoảng thời gian dành cho giải trí tương đương với khoảng thời gian những năm 60 (4 giờ 50 phút), nhưng hiện nay nam giới đã tăng thêm 45 phút một ngày trong khi phụ nữ chỉ tăng có 5 phút. 

Đầu những năm 60, cả hai giới có học vị cao làm một giờ ít hơn cho việc được trả lương so với những người không có bằng cấp. Tình hình đang ở thế ngược lại, ngày nay, những người không có bằng cấp lại làm việc ngắn hơn. 

Có một sự giảm sút đáng ghi nhận trong tổng số thời gian phụ nữ dành cho việc nhà, nhưng họ vẫn làm nhiều hơn nam giới một cách đáng kể. Năm 1974, phụ nữ 18 tuổi trở lên dành trung bình 189 phút để làm việc nội trợ như nấu nướng, dọn dẹp, giặt giũ trong khi nam giới chỉ dành 22 phút. Con số này tăng lên 54 phút qua một phần tư thế kỷ, nhưng đến thế hệ thiên niên kỷ, nó lại tụt xuống còn 48 phút mỗi ngày. 

Giáo sư Sullivan nhận định: “Quan niệm về bình đẳng giới đã bắt đầu chấp nhận sự chia sẻ việc nhà đáng kể, tuy nhiên, ví dụ như hai tuần thai sản dành cho nam giới, vẫn còn rất ít người muốn thực thi. Và phụ nữ vẫn còn bị cho rằng, hoặc chính bản thân họ vẫn tự cho rằng có trách nhiệm làm việc nhà”.

Phụ nữ có giáo dục cao dành ít thời gian cho việc nhà (nấu nướng, giặt giũ, dọn dẹp) so với các thành phần phụ nữ khác (92 phút) và dành nhiều thời gian cho việc chăm sóc con cái hơn. Nam giới có giáo dục cao làm việc nhà nhiều hơn (42 phút) và cũng dành nhiều thời gian để chăm con hơn. 

Bạn nghĩ rằng hiện nay chúng ta dành ít thời gian để gặp gỡ các thành viên trong gia đình. Thật ra, trung bình một gia đình vẫn có khoảng thời gian dành cho nhau tương đương với 15 năm trước - tức khoảng 5 giờ một ngày trong tuần và hơn 8 giờ một ngày vào cuối tuần. 

Tuy nhiên, kể từ năm 2000, nửa tiếng đồng hồ mỗi ngày trong tuần đã bị giảm trong việc gắn kết gia đình (tức là khi cha mẹ và con cái tương tác lẫn nhau thay vì chỉ gặp mặt nhau). Vào ngày cuối tuần, con số bị giảm là 13 phút. 

Lý do sự giảm sút này là việc các gia đình ít làm việc nhà và xem ti vi cùng nhau. Và sự xuất hiện của các phương tiện kỹ thuật số cũng làm cho chất lượng khoảng thời gian tương tác quý báu này bị sụt giảm đáng kể. 

Các câu chuyện đáng sợ về việc trẻ em sử dụng kỹ thuật số quá nhiều xem ra không có cơ sở. Trẻ từ 8 đến 10 tuổi sử dụng khoảng một tiếng rưỡi mỗi ngày. Trẻ 16-18 tuổi sử dụng công nghệ số 30 giờ mỗi tuần cho việc học, chơi game, video và giao lưu với bạn bè. 

Các số liệu cũng dẫn chứng sự thật hiển nhiên là chúng ta nhồi nhét quá nhiều sự kiện vào trong một giờ và cố làm nhiều việc cùng một lúc. 

Nghiên cứu cũng tiết lộ, chúng ta thích ngủ nhất trong tất cả hoạt động liệt kê trong ngày. Trong 63 hoạt động, làm bài tập ở nhà là ít thú vị nhất, tương tự với kiếm việc làm và giặt giũ. Các hoạt động được yêu thích hàng đầu được kể đến là đi nhà hát hay hòa nhạc, sự kiện thể thao, chơi với con hay đi nhà hàng hoặc quán rượu. Đứng đầu là ngủ, hơn cả chơi game hay thăm bạn bè. 

Năm 2015, cả hai giới dành khoảng 8 tiếng rưỡi để ngủ và nghỉ ngơi trên giường, tăng 15 phút ở phụ nữ và 45 phút ở đàn ông so với năm 1961. 

Nghiên cứu cũng cho thấy, một số bộ phận có rất nhiều thời gian rảnh, nhất là những người về hưu. Tin mừng cho những người lớn tuổi hiện nay là họ có ít thời gian thụ động hơn những bậc tiền bối, họ tham gia vào các hoạt động xã hội và tự nguyện nhiều hơn. Chúng ta chưa đi đến thời điểm khi mà tuổi 70 ngày nay là tuổi 50 ngày xưa, nhưng ngày đó cũng không còn xa. Các nhà nghiên cứu kết luận. 

Phan Quỳnh Dao (theo Times)