Chưa thống nhất hình thức xử phạt hành chính "ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước"

Tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng báo cáo một số vấn đề lớn về giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Theo đó, các vấn đề cần xin ý kiến UBTVQH về bổ sung một số quy định nhằm thực hiện thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của Kiểm toán nhà nước; về mức phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực; thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện; bổ sung biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính; áp dụng biện pháp xử lý hành chính đối với người nghiện ma túy và biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý hành chính.

Đa số các nội dung dự kiến tiếp thu, giải trình đã có sự thống nhất giữa cơ quan chủ trì thẩm tra và chủ trì soạn thảo. Tuy nhiên đối với nội dung bổ sung "ngừng cung cấp các dịch vụ điện, nước tại địa điểm vi phạm đối với cá nhân, tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm" làm biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính vẫn còn hai loại ý kiến khác nhau.

Toàn cảnh phiên họp

Trong đó, ý kiến thứ nhất đề nghị không bổ sung biện pháp này bởi với các quy định hiện hành, việc thi hành và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính không gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Trong khi đó, điện, nước là nhu cầu thiết yếu của cá nhân, tổ chức nên nếu áp dụng biện pháp này sẽ tác động tiêu cực không chỉ đến cá nhân, tổ chức vi phạm mà còn có thể ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác có liên quan. Mặt khác, việc áp dụng biện pháp này là can thiệp sâu vào quan hệ dân sự nên cần được tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động kỹ lưỡng để xem xét, quyết định khi sửa đổi toàn diện luật này.

Ngược lại, ý kiến khác cho rằng việc bổ sung biện pháp này là cần thiết, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn nhằm buộc cá nhân, tổ chức đã bị xử phạt chấm dứt ngay hành vi vi phạm. Tuy nhiên, quy định như dự thảo luật quá rộng, chưa tương xứng với chế tài bị áp dụng trong một số trường hợp, có thể ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Do vậy, đề nghị tiếp thu theo ý kiến của một số đại biểu Quốc hội, quy định rõ biện pháp này chỉ được áp dụng tại địa điểm vi phạm và chỉ áp dụng đối với cá nhân, tổ chức bị xử phạt bằng hình thức tước quyền sử dụng giấy phép có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn. Đồng thời giới hạn việc áp dụng biện pháp này trong 2 lĩnh vực có yêu cầu bức thiết nhất là xây dựng và bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, bổ sung quy định việc áp dụng biện pháp này không được làm ảnh hưởng đến cá nhân, tổ chức khác không liên quan đến vụ việc vi phạm hành chính.

Không để xảy ra tình trạng phạt cho tồn tại

Liên quan đến mức phạt tiền tối đa trong các lĩnh vực, nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội tán thành tăng mức tiền phạt tối đa của các lĩnh vực như Chính phủ đã trình; một số ý kiến đề nghị tăng mức tiền phạt tối đa của một số lĩnh vực khác bên cạnh các lĩnh vực mà Chính phủ đã trình, như hôn nhân gia đình, an ninh trật tự, an toàn xã hội, đất đai, xây dựng...; một số ý kiến đề nghị cân nhắc không tăng mức tiền phạt tối đa.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng

Về nội dung này, Ủy ban Pháp luật đề nghị UBTVQH cho giữ việc tăng mức tiền phạt tối đa của 10 lĩnh vực như dự thảo Luật đã trình Quốc hội. Bên cạnh đó, đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát các Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực để quy định mức tiền phạt cụ thể đối với từng hành vi vi phạm hành chính tương xứng với tính chất, mức độ của hành vi vi phạm.

Đồng thời chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương, các lực lượng chức năng thực hiện nghiêm quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính, áp dụng đồng bộ các hình thức xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả, không để tình trạng phạt cho tồn tại. 

Về thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện, Ủy ban Pháp luật và Cơ quan soạn thảo thống nhất đề nghị UBTVQH cho tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng:

Một là, bên cạnh thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính của các chức danh là cấp cuối cùng của mỗi lực lượng đã được Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành quy định. Dự thảo Luật bổ sung thêm 8 nhóm chức danh, chủ yếu thuộc các cơ quan được tổ chức theo ngành dọc ở cấp tỉnh hoặc liên tỉnh có thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính không phụ thuộc vào giá trị tang vật, phương tiện.

Hai là các chức danh khác ở cấp cơ sở có thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện có giá trị không vượt quá 2 lần mức tiền phạt theo thẩm quyền.

An Vũ