Chọn gạo an toàn – khó hay dễ?

Là nước đứng đầu về xuất khẩu gạo, đương nhiên chúng ta có gạo an toàn. Mới đây, một giống gạo của An Giang đạt top 3 gạo ngon nhất thế giới, thế nhưng vẫn tồn tại nghịeh lý: 95% dân Việt mỗi ngày chọn ăn loại gạo hàng xá chưa đảm bảo chất lượng.

Đỏ mắt tìm gạo an toàn

Cơm là thực phẩm không thể thiếu của người Việt, nhưng chất lượng của nguyên liệu làm nên nồi cơm trắng, thơm dẻo chưa được quan tâm đúng mức. Trong luồng thông tin về các loại thực phẩm đầy nguy cơ mất an toàn sức khỏe khác như rau, quả, thịt, cá... nhiều bà nội trợ đã quay sang mua rau sạch, cá sạch, thịt sạch... song vẫn giữ thói quen mua gạo hàng xá. Gạo xá được bán tại các đại lý, sạp gạo. Người bán nhập những bao gạo lớn 50kg, xả ra cân ký bán lẻ cho khách. Gạo dạng này đi bằng con đường vòng vèo qua nhiều tầng thương lái nên bị “mất gốc”. Chính người bán cũng không thể biết gạo còn dư lượng thuốc trừ sâu, có sử dụng chất chống mốc, chất tạo hương hay các hóa chất độc hại khác hay không. “Đầu mối giao hàng nói gạo này thế nào, dẻo hay nở, mới hay cũ thì tôi biết vậy, chứ đâu thể nấu thử để giới thiệu chính xác cho khách”, anh Nguyễn Văn Bình, chủ một vựa gạo lớn trên đường Lê Trọng Tấn, Q. Tân Phú, TP.HCM phân trần.

Chị Mai Thu, một khách hàng ở quận Gò Vấp, TP.HCM chia sẻ, do gia đình có người già, trẻ em nên chị rất chú trọng việc chọn gạo an toàn, nhưng giữa “ma trận gạo”, chị sợ nhất khoản thuốc diệt cỏ, trừ sâu và kích thích tăng trưởng. “Các bé gái bây giờ dậy thì sớm, người bệnh ung thư càng lúc càng đông. Gia đình tôi cũng có gen ung thư, nếu cứ nạp gạo tẩm ướp hóa chất mỗi ngày thì không biết sẽ ra sao”, chị nói.

Để đảm bảo sức khỏe gia đình, chị Thu đã về quê ngoại ở miền Tây Nam Bộ nhờ một người bà con chia sẻ nguồn gạo an toàn. Chị kể: “Quê tôi, nhà nhà dành riêng một khoảnh ruộng để trồng lúa cho gia đình, gọi là lúa ăn. Còn với lúa bán cho thương lái, do phải chạy theo năng suất nên dùng phân bón các loại và thuốc diệt cỏ, trừ sâu rất nhiều”.

Gạo ngon "cõng" hơn 600 tiêu chí thế giới

Đem câu chuyện của chị Thu và anh Bình trao đổi với một chuyên gia lúa gạo, chúng tôi nhận được câu trả lời: là quốc gia hàng đầu thế giới về xuất khẩu gạo, nếu không sạch, làm sao gạo Việt bước chân ra được các thị trường xuất khẩu khó tính như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản... Tuy nhiên, đúng là trong thị trường nội địa, 95% người tiêu dùng đang ăn gạo không đảm bảo.

Không chỉ có số lượng hàng đầu thế giới về xuất khẩu gạo, chúng ta còn có những loại gạo ngon nổi tiếng. Mới đây, vào cuối tháng 10-2015, tại hội nghị lúa gạo thế giới, sản phẩm gạo mang tên Hạt Ngọc Trời Thiên Long của tập đoàn Lộc Trời (tiền thân là Công ty bảo vệ thực vật An Giang) đạt top 3 gạo ngon nhất thế giới.

Ông Phạm Thanh Thọ, Phó giám đốc ngành lương thực của tập đoàn Lộc Trời cho biết: Để đạt được danh hiệu này, gạo Hạt Ngọc Trời Thiên Long ngoài mùi thơm phảng phất hương lá dứa, độ dẻo và cấu trúc hạt gạo còn phải trải qua số lượng “khủng” các tiêu chí của thế giới. Vì vậy, sản phẩm đoạt giải coi như được bảo chứng về chất lượng.

Để đạt được hơn 600 tiêu chí quốc tế và những chỉ tiêu khác vượt mong đợi của người tiêu dùng Việt, Hạt Ngọc Trời Thiên Long đã trải qua một con đường dài trong nghiên cứu, cải tiến của các nhà khoa học. Trong đó, kỹ lưỡng nhất là quy trình bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm.

Từ năm 2010, doanh nghiệp đã bắt tay xây dựng “Chuỗi giá trị sản xuất lúa gạo bền vững”: quy hoạch vùng nguyên liệu, ký hợp đồng với nông dân, cung ứng vật tư đầu vào (giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật). 1.200 kỹ sư nông nghiệp của tập đoàn luôn nằm vùng để thực hiện “ba cùng” với người trồng lúa, từ khâu gieo sạ cho đến khi thu hoạch. Lúa chín, tập đoàn chuyển bao chuyên dùng xuống tận ruộng và dùng máy thu hoạch chuyển lúa tươi về nhà máy để sấy, bóc vỏ, xát trắng, lau bóng, tách màu, đóng gói theo quy trình HACCP của châu Âu và đạt tiêu chuẩn BRC của Anh. Quy trình khép kín với rất nhiều bộ phận giám sát, các khâu dù nhỏ nhất cũng được kiểm tra gắt gao, nếu có sơ suất sẽ được phát hiện và xử lý ngay.