Chơi để biết cách… sống sót

Vừa nghỉ hè, anh Hồ Hữu Nhạn (phường Đông Thanh, TP Đông Hà, Quảng Trị) đã “bày mưu tính kế” để các con được thỏa thích khám phá, vui chơi. Anh vẽ lên những kế hoạch thú vị để Tô xi (12 tuổi), Bica (7 tuổi), Cappu (5 tuổi) cùng tham gia.

3 anh em Tô xi, Bica, Cappu phối hợp chở củi về nhà

Với phương châm “không phải kẻ mạnh nhất hay thông minh nhất mà là kẻ biết thích nghi mới tồn tại”, ngay trong tuần đầu của kỳ nghỉ, anh Nhạn đã mang đến cho 3 cậu con trai “đề bài” thú vị: các con phải tự đào khoai, chùi nồi, dựng bếp, nhóm lửa nấu bằng vật liệu tự kiếm.

Anh cả Tô xi tỏ ra rất hào hứng. Ít nhiều cu cậu cũng từng nhìn thấy mẹ, bà mình nấu ăn bằng bếp củi. Cậu chủ động nhận phần đi kiếm củi, giao lại những việc khác cho các em.

Thế nhưng, thực tế khi vào việc thì không hề đơn giản. Vì sinh sống ở khu vực ven đô, nhà cửa san sát khác hẳn với vùng nông thôn luôn sẵn củi, nên để có được những thân gỗ mục, cành khô làm vật liệu đốt, Tô xi phải dành thời gian vài hôm để tìm hiểu, phán đoán, quan sát “địa hình địa vật”. Sau khi tìm thấy món đồ cần dùng, Tô xi lại cần các em Bica, Cappu hỗ trợ, mỗi người mỗi tay cùng nhau gom góp, chất củi lên xe, chở về nhà.

Tô xi nhận ra, dù việc lớn, việc nhỏ, nếu chưa quen mà mỗi người chỉ ham “tác chiến” độc lập thì sẽ rất khó hoàn thành. Những hôm sau, cậu bắt đầu hợp tác với các em ra ruộng đào khoai, tìm gạch, dựng bếp, đổ nước, bắc nồi…

Anh Nhạn hầu như luôn có mặt bên con, nhưng chỉ nhắc nhở, hướng dẫn chứ không làm thay việc. Anh chia sẻ: “Ban đầu, việc xếp gạch, đặt củi, rửa nồi, gọt khoai các con làm rất vụng về. Thậm chí Bica còn bị đứt tay, chảy máu, khóc ầm ĩ. Thế nhưng, càng lúng túng càng chứng tỏ còn rất nhiều điều các con cần phải học hỏi, luyện tập. Làm cha, mình nên nhẫn nại để quan sát và chỉ dẫn những điểm mấu chốt, cần thiết nhất cho các con”.

Bài tập khởi động kỳ nghỉ hè của anh Nhạn được các con hoàn thành suôn sẻ. Sau vài lần thực hành, bây giờ mỗi lần nhóm bếp, các con đã biết linh động, phối hợp ăn ý với nhau.

Không dừng ở việc dạy kỹ năng nội trợ, nấu nướng cho các con trai, trong khi thực hành, anh Hồ Hữu Nhạn còn tranh thủ hướng dẫn con cách chống khói độc nếu lỡ có hỏa hoạn. Anh hướng dẫn, khi có cháy, điều đầu tiên cần làm là phải giữ thái độ bình tĩnh để xác định vị trí ngọn lửa, đám cháy ở đâu, sau đó mới tìm hướng thoát thân. Bộ phận cần bảo vệ nhiều nhất mỗi khi có khói là mắt, mũi, miệng và phổi; chỉ cần tắc đường thở trong vài phút sẽ gây tử vong.

Gia đình anh Hồ Hữu Nhạn

Anh thị phạm cho các con về cách trườn, bò khi có khói, đây cũng là cách di chuyển phù hợp nhất vì thông thường khói sẽ bốc lên cao nên sàn nhà là nơi an toàn nhất cho việc thở. Ngoài ra, anh cũng dạy các con tẩm ướt khăn, áo quần hoặc vải rồi đắp lên miệng và mũi để lọc không khí.

Từng công tác trong ngành giáo dục, anh Nhạn luôn đau đáu, dành nhiều tâm huyết cho vấn đề nuôi dạy trẻ. Với anh, để trẻ phát triển toàn diện thì không nên chỉ tập trung vào học văn hóa. Dịp nghỉ hè, anh chọn ưu tiên bồi dưỡng cảm xúc, thể chất, lối sống, kỹ năng cho Tô xi, Bica và Cappu. Anh lên kế hoạch cụ thể để đồng hành, trải nghiệm cùng các con.

Theo đó, những ngày trong tuần, anh sẽ sắp xếp công việc, trở về nhà sớm để dạy con trai út tập bơi, cùng đứa lớn hơn rèn luyện cách giữ thăng bằng, leo cây, đạp xe… Vào những ngày rảnh cuối tuần, 4 cha con sẽ cùng nhau đi loanh quanh khu vực ngoại ô và thành phố. Anh và các con sẽ bỏ qua thời gian biểu mỗi ngày như việc phải thức dậy lúc mấy giờ, ăn sáng lúc mấy giờ, làm những gì, chơi ở đâu. Gác lại hết những khuôn khổ, họ lên đường, đạp xe rời khỏi khu mình sống, cùng nhau thăm thú, quan sát, tham gia những tình huống mới lạ mà trước đó chưa bao giờ bắt gặp.

Tô xi, Bica, Cappu rất thích thú mỗi lần được đạp xe đi đó đây

Những ngày đi học, cung đường quen thuộc của các con chỉ là từ nhà đến trường, từ trường về nhà; những người các con gặp cũng chỉ lặp đi lặp lại, là cô thầy, bạn bè. Vậy nên, tận dụng kỳ nghỉ hè, anh muốn mang đến cho các con những trải nghiệm khác. Các con sẽ được đi xa hơn, được dừng chân ở những nơi mình muốn, sẽ trò chuyện, hỏi han về những nghề, những người chưa từng gặp. Khi được cọ xát, va đập với cuộc sống, các con sẽ tự rút ra cho mình những giá trị, bài học xứng đáng. 

Anh Nhạn chia sẻ: “Chỉ cần đủ yêu thương và thấu hiểu, đủ khát khao được khám phá những điều mới mẻ thì mỗi gia đình sẽ có cách để lớn lên cùng nhau. Không ai khác, chính ông bà, cha mẹ là những người bạn đồng hành đáng tin cậy nhất của con trẻ. Họ là người hiểu rõ nhu cầu và thiên tính của mỗi đứa, từ đó thiết kế nên những chương trình vui chơi, rèn luyện phù hợp nhất.

Với 3 đứa nhà tôi, những tình huống, va chạm, những chuyến đi luôn gây tò mò, thích thú. Đến nỗi, có hôm mặt trời lặn cũng chẳng muốn về nhà. Chúng tôi đang cùng nhau đón một mùa hè rất vui”. 

Diệu Thông