Cho vay gói 30.000 tỷ đồng: Dễ quá hóa hở?

Đủ kiểu xoay

Chị Thiên (Q.Tân Bình, TP.HCM) có một căn nhà khoảng 30m2 trên đường CMT8 và tám phòng trọ ở P.Bình Hưng Hòa, Q.Bình Tân. Mặc dù căn nhà có diện tích khá nhỏ, song giá trị của nó gần hai tỷ đồng, vì thế chị Thiên đang lên kế hoạch bán nhà để lấy vốn đầu tư xây phòng trọ. Thay vì lấy một nửa số tiền bán nhà để mua căn hộ mới, chị Thiên dự kiến sẽ vay gói 30.000 tỷ đồng. Với phần lớn số tiền bán nhà, chị sẽ dồn làm phòng trọ cho thuê. Theo tính toán của chị Thiên, với khoảng 1,3 tỷ đồng, chị có thể đầu tư xây thêm khoảng 20 phòng trọ nữa, mỗi tháng chị kiếm được khoảng 25 - 30 triệu đồng từ tiền cho thuê. “Tính ra, với khoản vay 700 triệu đồng trong vòng 10 năm, mỗi tháng tôi chỉ phải trả cả gốc lẫn lãi khoảng tám triệu đồng. Như vậy, tôi còn dư ra khoảng 20 triệu đồng mỗi tháng từ tiền cho thuê nhà. Trong khi đó, nếu mang toàn bộ số tiền bán nhà đi mua nhà mới coi như tiền chết”, chị Thiên cho hay.

Tương tự, anh Nguyễn Minh T. (Q.10, TP.HCM) cũng đang rao bán căn hộ để vay gói 30.000 tỷ đồng nhằm giảm bớt gánh nặng lãi vay. Theo anh T., năm 2012, anh vay 600 triệu đồng của Ngân hàng (NH) Á Châu (ACB) để mua căn hộ trị giá khoảng 900 triệu đồng. Hiện, anh đã trả được 50%, song mỗi tháng anh vẫn phải trả nợ cho ACB hơn tám triệu đồng. Anh T. tính toán, nếu bán được căn hộ với giá 900 triệu đồng, trả nợ 300 triệu đồng, còn lại 600 triệu đồng, anh chỉ phải vay khoảng 300 triệu đồng là có một căn hộ tương đương, thậm chí còn rộng rãi hơn căn hộ 48m2 hiện tại. “Nếu vay 300 triệu đồng từ gói 30.000 tỷ trong vòng 15 năm, mỗi tháng tôi chỉ phải trả khoảng ba triệu đồng cả gốc lẫn lãi. Tổng thu nhập của hai vợ chồng tôi hiện chưa đến 20 triệu đồng mỗi tháng, việc tiết kiệm được năm triệu là một khoản không hề nhỏ”, anh T. nói.

Anh P.H.M. (P.Hiệp Bình Chánh, Q.Thủ Đức, TP.HCM) cũng có cách xoay vốn rất linh hoạt. Anh M. cho biết, vài tháng trước, anh vay 350 triệu đồng từ gói 30.000 tỷ đồng ở NH Công thương Việt Nam (Vietinbank) để mua căn hộ gần 50m2 tại một dự án nhà cho người thu nhập thấp ở Q.12. Với gói vay này, mỗi tháng anh M. phải trả NH khoảng ba triệu đồng (cả gốc lẫn lãi). Mới đây, vợ chồng anh có được khoản tiền 150 triệu đồng từ gia đình vợ. Thay vì mang tiền này trả bớt cho NH để giảm số tiền phải đóng hàng tháng, anh M. đem gửi ở một NH khác để lấy lãi suất 7%/năm cho kỳ hạn 13 tháng. Như vậy, anh M. đã dư ra được 2%/năm của số tiền 150 triệu đồng. Tính ra, anh giảm được một tháng cả gốc lẫn lãi cho khoản vay 350 triệu đồng. “Số tiền dôi ra không nhiều, tuy nhiên vợ chồng tôi có một khoản tiền dự trữ để phòng hờ khi có việc”, anh M. cho hay.

Gần 9.000 khách hàng đã vay được tiền từ gói 30.000 tỷ để mua, xây nhà

Gỡ vướng, lộ kẽ hở

Theo báo cáo của NH Nhà nước, tính đến ngày 15/10, gói 30.000 tỷ đồng đã giải ngân được khoảng 24%. Theo đó, 8.900 khách hàng được ký hợp đồng với tổng số tiền cam kết cho vay từ các NH đạt 7.164 tỷ đồng. Trong đó, 8.871 khách hàng là cá nhân được ký hợp đồng tín dụng từ gói tín dụng này với tổng số tiền cam kết cho vay là 3.738 tỷ đồng. Khách hàng là doanh nghiệp hiện các NH cũng đã ký hợp đồng tín dụng với 29 đơn vị (32 dự án) với tổng số tiền cam kết giải ngân là 3.426 tỷ, giải ngân theo tiến độ đạt 1.262 tỷ. Tỷ lệ cho vay hiện nay nếu so với tổng thể thì còn khá thấp, tuy nhiên, theo đánh giá của ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc NH Nhà nước Chi nhánh TP.HCM thì đã tăng rất nhanh và mạnh so với đầu năm nay, đặc biệt là so với khoảng một năm trước.

Quả thực, gói 30.000 tỷ đồng hiện đã dễ vay hơn rất nhiều. Mặc dù, tiến độ giải ngân gói hỗ trợ này tăng mạnh trong thời gian gần đây, song các NH vẫn cho rằng người không có thu nhập ổn định vẫn khó với tới. Trong khi đó, nhu cầu về nhà ở của những đối tượng này là rất cấp thiết. Như vậy, hơn 8.800 khách hàng đã vay được tiền từ gói này để mua nhà liệu có hoàn toàn là người thu nhập thấp, khó khăn về chỗ ở?

Hiện, theo quy định, người vay tiền từ gói này chỉ cần chứng minh chưa có nhà là được vay. Quy định này thực ra cũng chỉ là hình thức cho hợp lệ chứ không loại bỏ được những người đã có nhà. Bởi vì, giấy xác nhận chỉ yêu cầu phường, xã xác nhận người có nhu cầu mua nhà không sở hữu căn nhà ở địa chỉ thường trú, nên việc sở hữu một căn nhà ở nơi khác thì… không ảnh hưởng gì. Để làm giấy xác nhận này, khách hàng được yêu cầu trình KT3, hộ khẩu nơi họ tạm trú, giấy tờ nhà. Nếu họ không có tên trong hộ khẩu, không đứng tên giấy tờ nhà là được xác nhận. Như vậy, điều kiện cần và đủ chỉ là KT3 mà thôi (!?).

Ngoài ra, gói 30.000 tỷ chưa loại trừ trường hợp những người vừa bán nhà hoặc có một khoản tiền lớn gửi NH. Có lẽ, để gói này hỗ trợ đúng đối tượng, cơ quan chức năng nên có biện pháp rà soát thực tế hơn về thực lực tài chính của người vay tiền. Nơi có thể rà soát hiệu quả nhất chính là cơ quan thuế các địa phương. Bởi, khi bán nhà, chắc chắn phải liên quan đến thuế. Bên cạnh đó, cơ quan thuế cũng có thể hỗ trợ cho NH Nhà nước trong việc sàng lọc người có thu nhập cao nhưng vẫn muốn vay vốn hỗ trợ.

Thực tế, các chủ đầu tư cũng như NH thường chỉ dựa vào lời khai của khách hàng hoặc xác nhận thu nhập của đơn vị công tác, mà không xác minh với cơ quan thuế. Chính vì thế, nhiều người có thu nhập cao, có nhà, có tiền vẫn được duyệt cho vay gói 30.000 tỷ đồng. Trong khi đó, nhiều người thuộc diện thu nhập thấp có nhu cầu bức thiết về nhà ở thì lại không vay được. Ông Nguyễn Văn Đực, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, sau một thời gian bị kêu vì giải ngân ì ạch, cơ quan chức năng đang tìm mọi cách để giải ngân gói 30.000 tỷ đồng. “Nhưng cách gỡ cần phải hợp lý, nếu không sẽ tạo ra những kẽ hở và vô tình lại hỗ trợ sai đối tượng”, ông Đực nhận xét.

 CA HẢO