Chợ thuốc 'kiểu mẫu' tiếp tục sai phạm

Song song loạt bài Nguy cơ lớn cho sức khỏe người dân từ “chợ thuốc” trên Báo Phụ Nữ TP.HCM phản ánh về hoạt động mua bán bát nháo tân dược tại Trung tâm thương mại Dược phẩm và trang thiết bị y tế (134/1 Tô Hiến Thành, P.15, Q.10, TP.HCM), vào tháng 2/2018, Thanh tra Bộ Y tế cũng đã có kết luận thanh tra số 29/KL-TTrB về việc thực hiện quy định của pháp luật đăng ký lưu hành thuốc, quản lý chất lượng thuốc, xuất nhập khẩu và kinh doanh thuốc trên địa bàn TP.HCM.

Kết luận thanh tra chỉ để làm “kiểng”?

Nếu như các bài viết của chúng tôi phản ánh tình trạng mua bán thuốc bất chấp, vấn nạn thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc tràn lan và cảnh báo của chuyên gia về một thực tế chợ thuốc đang gián tiếp “giết” cả ngành dược và người bệnh… thì kết luận của Thanh tra Bộ Y tế một lần nữa cảnh báo về nguy cơ này. Cụ thể, cả năm cơ sở trong chợ thuốc có tên trong quyết định thanh tra đều bị phát hiện sai phạm kê giá cao, điều kiện bảo quản thuốc cẩu thả, không bảo đảm an toàn dược phẩm, hồ sơ hàng hóa lấp liếm. 

Năm cơ sở trong chợ thuốc có tên trong quyết định Thanh tra Bộ Y tế đều bị phát hiện có sai phạm

Bên cạnh đó, Thanh tra Bộ Y tế đã kiến nghị Sở Y tế TP.HCM tăng cường tập huấn cho các cơ sở dược trên địa bàn về các quy định chuyên môn dược, các văn bản quy phạm pháp luật mới trong lĩnh vực dược. Thường xuyên kiểm tra, rà soát hoạt động kinh doanh thuốc của các cơ sở dược trên địa bàn để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm… Thế nhưng, điều hết sức kinh ngạc, Sở Y tế thành phố cho biết, đến nay vẫn chưa nhận được kết luận số 29/KL-TTrB ngày 7/2/2018 của Thanh tra Bộ Y tế, cũng như thông báo về kết quả xử phạt vi phạm hành chính đối với các cơ sở kinh doanh thuốc tại Trung tâm thương mại Dược phẩm và trang thiết bị y tế (tức chợ thuốc).

Như vậy, đã tám tháng trôi qua, một văn bản quan trọng liên quan đến việc kiểm soát, chấn chỉnh các hoạt động sai phạm kéo dài có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng hàng triệu con người, không biết đã trôi dạt về đâu?

“Lờn thuốc”

Đáng chú ý, sau kết luận thanh tra nói trên, các sai phạm vẫn tiếp tục xảy ra tại “trung tâm chuyên doanh kiểu mẫu” của Công ty cổ phần Thương mại dịch vụ tổng hợp Mười (Q.10, TP.HCM). Cần nói thêm, danh hiệu “kiểu mẫu” được UBND Q.10 phong cho chợ thuốc trong lúc lãnh đạo TP.HCM đang xem xét các thông tin báo chí phản ánh, cũng như kết luận của Thanh tra Bộ Y tế về các vi phạm xảy ra tại đây.
Tổng hợp công tác thanh kiểm tra trên địa bàn TP.HCM chín tháng đầu năm 2018 của Thanh tra Sở Y tế cho thấy, các cơ sở kinh doanh dược phẩm trong chợ thuốc tiếp tục bị phạt hàng trăm triệu đồng cho các lỗi muôn thuở.

Nguy hiểm hơn, nếu đối chiếu các trường hợp vi phạm mới công bố gần đây với kết luận số 29/KL-TTrB hồi tháng 2/2018 của Thanh tra Bộ Y tế, có hai đơn vị tiếp tục sai phạm. Đó là Công ty TNHH Thương mại Dược phẩm Hương Thảo (lô E1, E2, E13, E14) và Công ty TNHH USAR Việt Nam (lô J2-J5) cùng vi phạm ba lỗi gồm: người quản lý chuyên môn vắng mặt nhưng không thực hiện việc ủy quyền theo quy định của pháp luật; không thực hiện đúng quy định về điều kiện bảo quản thuốc và để lẫn các sản phẩm không phải là thuốc cùng với thuốc. Cả hai bị phạt 43 triệu đồng.

Trước đó, theo kết luận của Thanh tra bộ, Công ty Hương Thảo bị phát hiện bán thuốc Phenergan 90ml, Theralene si-rô có giá cao hơn giá kê khai, bán sản phẩm thuốc Hồng huyết tố Nguyễn Minh Trí chưa thể hiện rõ thông tin ngày sản xuất của lô thuốc trên hộp thuốc. Thuốc này cũng chưa đầy đủ hồ sơ, tài liệu chứng minh lô thuốc được sản xuất trong thời gian số đăng ký còn hiệu lực hoặc gia hạn hiệu lực và chưa có đầy đủ hồ sơ, tài liệu chứng minh lô thuốc trên được sản xuất trong thời gian giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thuốc của cơ sở sản xuất có hiệu lực. Còn cửa hàng của Công ty USAR Việt Nam đã bị phạt về hành vi lẫn thực phẩm chức năng Eurosca Fort và Multivitamin chung với thuốc Berocca tại khu vực bảo quản thuốc.

Xem ra, các biện pháp mạnh nhất đối với các vi phạm phổ biến trong buôn bán dược phẩm hiện cũng chỉ dừng lại ở việc phạt tiền. Vài chục, thậm chí vài trăm triệu đồng tiền phạt, chả thấm tháp gì so với lợi nhuận kếch sù của đơn vị kinh doanh dược. Khó tránh việc họ “lờn thuốc”, mặc sức vi phạm.

Riêng đối với chợ trời thuốc tây - nơi đáng lẽ phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định về dược, lại phớt lờ và tiếp diễn các sai phạm. Chính quyền và cơ quan quản lý nhà nước cần phải có ngay những biện pháp kiểm soát tránh để xảy ra “thảm họa” rồi mới vội vàng “chữa cháy”. Bởi các chuyên gia đã từng cảnh báo, việc tồn tại những điểm mua bán thuốc tập trung như các chợ thuốc sỉ ở TP.HCM, TP.Hà Nội là hết sức bất cập, phản chuyên môn và mô hình quản lý dược. Chợ thuốc can dự vào quá trình “bức tử” cả ngành dược và người bệnh. 

 Quốc Ngọc