Chỗ dựa của những phận đời bất hạnh

Đây cũng là nơi tiếp nhận nhiều món quà của người “có” gửi cho người “khó” hàng mấy chục năm qua. Có những nhà hảo tâm tận nước Mỹ hay trời Tây xa xôi vẫn đều đặn gửi những đồng tiền họ chắt chiu được về địa chỉ này bởi niềm tin “tiền về nơi ấy sẽ đến tay người cần”. 

Người phụ nữ được người dân khắp nơi tin cậy ấy chính là bà Tạ Lệ Keo (sinh năm 1945) - Chi hội trưởng Chi hội khu phố 1, P.5, Q.6 - một điển hình tiêu biểu trong phong trào học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh do Hội LHPN Q.6 khen tặng.

Lấy chuyện tiết kiệm và tình yêu thương gắn kết chị em 

Bà Keo kể: “Nhiều người nghe học và làm theo Bác thì ngại, nhất là chị em phụ nữ dân tộc Hoa, bởi họ sợ việc to tát làm không nổi. Tôi nói với các chị, mình học Bác ở tính tiết kiệm, giản dị, thương người, giúp nhau. Học lối sống giản dị, chan hòa, nhân ái của Bác, thì dù là anh công chức, chị cán bộ hay người dân bình thường đều học được”. Và bà Keo đã làm đúng như lời mình giảng giải cùng chị em trong khu phố.

Bà Tạ Lệ Keo (trái) ở quầy tạp hóa gia đình

Bà Keo là chị cả trong gia đình có tám anh chị em gốc Hoa sống lâu đời tại TP.HCM. Cha mất sớm, nhà cửa tan hoang do đạn pháo chiến tranh, năm 1968 cô nữ sinh lớp Tám đã cùng mẹ mang bầy em nhỏ từ Củ Chi dạt về Q.6 kiếm sống. Để giúp mẹ nuôi các em đến trường, bà Keo làm đủ thứ nghề như bán trà đá, nước sâm, giúp việc ở chợ rau Mai Xuân Thưởng. 

Tuổi thơ vất vả cùng thời thanh xuân đầu tắt mặt tối kiếm sống khiến bà Keo không thể nào nghĩ một ngày mình sẽ trở thành người thủ lĩnh phụ nữ khu phố. Cho đến ngày đất nước thống nhất, các cô chú, anh chị ở phường thời ấy mới phát hiện cô gái người Hoa Tạ Lệ Keo lanh lợi, hoạt bát, không chỉ giỏi buôn bán, quán xuyến việc nhà mà còn rành tiếng Việt, nói tốt tiếng Quảng Đông, tiếng dân tộc Hẹ, và cả tiếng của người Tiều, có thể giúp cán bộ phường “phiên dịch” cho người dân các chủ trương, chính sách. “Theo cách đó mà tôi thành cán bộ Hội. Ban đầu là phó, sau là chi hội trưởng, làm suốt từ năm 1975 đến giờ ở khu phố này thôi”.

Khu phố hơn 2.980 dân với đa phần là người dân tộc Hoa. Theo truyền thống, phụ nữ Hoa đa phần làm nội trợ và buôn bán, sống khép kín, cho nên bảo họ tham gia hoạt động xã hội là rất khó. Nhưng với sự kiên trì của mình, bà Keo đã vận động phát triển được đến 658 hội viên/1.015 phụ nữ tại khu phố vào Hội và hầu như những phụ nữ người Hoa trên địa bàn đều ít nhiều tham gia vào các hoạt động của chi hội khu phố. Có nhiều người vì điều kiện, hoàn cảnh riêng, không sinh hoạt định kỳ, nhưng các chị cứ âm thầm trợ giúp Hội và các mảnh đời khó khăn. Người thì góp gạo, góp nhu yếu phẩm, người ra lớp dạy tiếng Hoa, người tham gia tổ chức hoạt động cho nữ công nhân, người lao động ở trọ có sân chơi, nơi sinh hoạt…

Để xây dựng Hội và tập hợp phụ nữ, bà Keo đã cùng ban chấp hành chi hội thống nhất tiêu chí “Lấy chuyện tiết kiệm và tình yêu thương để gắn kết chị em”. Cùng với đó là hai phong trào “Nuôi heo đất” và “Ngày tiết kiệm vì phụ nữ nghèo” được Chi hội khu phố 1 đầu tư. Hằng năm, chi hội đều tổ chức hội thu heo đất lấy kinh phí chăm lo cho phụ nữ nghèo, trao tặng học bổng cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Qua vận động của bà Keo, mỗi năm chi hội đều thăm và tặng quà cho Hội Người mù Q.6 có cơ sở ở khu phố. 

Nâng đỡ những phận đời bất hạnh 

Chị Vũ Lê Anh Trâm - Chủ tịch Hội LHPN P.5 - tự hào: “Cô Keo hay lắm, nhờ cầu nối của cô mà biết bao mảnh đời khó khăn đã được giúp đỡ. Không riêng phụ nữ, trẻ em, mà khi hay tin khu phố có người lâm cảnh ngặt nghèo, cô đều san sẻ. Hơn sáu năm qua, Chi hội khu phố 1 đang “bảo trợ” một người đàn ông bệnh tật, sống đơn thân bằng nguồn tiền của chị Cấm - một Hoa kiều hảo tâm ở Mỹ - gửi về giúp đỡ. Cô Keo cũng chính là một trong những thành viên đầu tiên của tổ Tư vấn cộng đồng P.5, Q.6 - mô hình do cô góp công xây dựng đã giúp Hội LHPN phường đạt Giải thưởng Nguyễn Thị Định từ năm 2012. Các chị em có chuyện buồn gia đình, chồng con, đều tìm đến cô nhờ tư vấn, gỡ rối”.

Người dân khó khăn đến nhận quà ở 83 Hậu Giang, nhà bà Keo, cũng là nơi tổ chức mô hình “Trao yêu thương” của khu phố 1

Nhắc chuyện tư vấn cộng đồng, bà Keo say sưa: “Mô hình đó hay lắm nghen. Nhờ nó mà hóa giải được biết bao chuyện bất hòa ở các gia đình, kết nối tình nghĩa người dân trong khu phố. Làm chuyên gia tư vấn cộng đồng cực mà vui lắm. Cực là có khi giữa đêm giữa hôm, hoặc lúc đang bưng chén cơm mà có người khóc òa, gõ cửa. Nhưng vui là sau những khuyên nhủ, tâm tình, chị em đã sáng ra, biết cách hóa giải nỗi phiền muộn của chính họ”. 

Từng được bà Keo tư vấn, gỡ rối, can thiệp trong hàng chục năm qua, từ một người chỉ biết quanh quẩn xó bếp, chịu đòn roi của chồng, chị L.P. (sinh năm 1956) giờ đã thành một phụ nữ tự tin, độc lập về kinh tế với nghề giữ trẻ, trông xe. Chị L.P. nói: “Tôi mang ơn cô ấy suốt đời. Cô vừa can ngăn giúp tôi thoát người chồng bạo lực, vừa xin tiền giúp tôi chữa bệnh; hỗ trợ vay vốn để tôi sửa chữa nhà, có nơi sạch sẽ để giữ trẻ, trông xe kiếm sống. Quan trọng nhất là cô Keo đã cho tôi nhận ra tôi không phải là thứ “bỏ đi” như cách người chồng cũ hay ca thán. Tôi thấy mình như được tái sinh nhờ tấm lòng nhân hậu của cô Keo”. 

Làm được rất nhiều cho người dân, nhưng người phụ nữ bé nhỏ ấy vẫn cho rằng những việc mình làm là vì “thuận tay” và “không có gì đáng nói, đáng kể”. Hỏi bà khó nhất trong công tác Hội là gì? Bà mỉm cười: “Vận động chị em tham gia sinh hoạt Hội không khó, phát triển hội viên cũng không phải quá khó, mà khó là vận động chị em đóng hội phí. Số thiếu hội phí không nhiều, nên chúng tôi có thể kiếm chỗ này chỗ kia đắp vào. Nhưng cũng nhờ vậy mình mới biết nhiều chị còn khó khăn để cùng nhau nỗ lực hơn”. 

Tạm biệt người chi hội trưởng phụ nữ khu phố có khuôn mặt hiền từ, tôi vẫn nhớ câu nói của bà: “Các chị cùng vượt khó thì chi hội mới mạnh”. 

Diễm Chi