Chị Hoàng Lan, một phụ huynh ở Q.Gò Vấp, TP.HCM than thở, khoảng gần cuối tháng Năm là hai bé con chị (đang học lớp Bốn và Năm) đã nghỉ hè. Trong hơn 2 tháng hè của con, vợ chồng chị vẫn phải đi làm bình thường nên bài toán tìm chỗ học, vui chơi cho con trong dịp này khiến cả nhà điêu đứng.
|
Học sinh tiểu học tham gia trải nghiệm làm bếp tại một trại hè ở Singapore |
Tràn lan quảng cáo học hè
Vào thời điểm này hàng loạt trung tâm, công ty đã tung chiêu quảng cáo những khóa học hè dành cho đủ mọi lứa tuổi, từ mầm non đến THPT. Nắm bắt tâm lý phụ huynh hiện đại, những khóa học hè được quảng cáo tập trung vào mục tiêu mà các bậc cha mẹ thường kỳ vọng nơi con mình: rèn luyện kỹ năng tư duy, ngoại ngữ, phát triển thể chất. Nhiều chương trình trại hè được quảng cáo rầm rộ với chi phí không hề nhỏ nhưng độ tin cậy, hiệu quả thế nào vẫn còn quá mù mờ.
Như thông lệ, hè này, Nhà thiếu nhi Thành phố sẽ khai giảng nhiều lớp năng khiếu đa dạng lĩnh vực (Anh văn, tin học căn bản, vẽ, nặn tượng, organ, guitar, khiêu vũ thể thao, múa hiện đại, thanh nhạc, kỹ năng khéo tay, thiết kế - lắp ráp robot, thể dục nghệ thuật, võ thuật, bóng rổ, bóng bàn, bóng đá, cầu lông, cờ tướng - cờ vua, kỹ năng tự vệ…).
Các khóa học năng khiếu hè ở Nhà thiếu nhi Thành phố thường diễn ra trong 8 tuần, học phí trung bình khoảng 300.000-400.000 đồng/khóa, khai giảng vào cuối tháng Năm.
|
Một chương trình du học hè ở Singapore quảng cáo: con bạn chắc chắn sẽ trưởng thành sau chuyến học hè ở Singapore. Vì bé sẽ được học kỹ năng sống tại quốc gia văn minh hàng đầu thế giới. Chương trình hứa hẹn: giúp con nâng cao khả năng tiếng Anh trong thời gian ngắn nhất; được trải nghiệm những nền văn hóa đa quốc gia, cải thiện kinh nghiệm giao tiếp.
Giúp học sinh làm quen, kết bạn, tăng khả năng tương tác giúp bé nhanh nhẹn hơn. Môi trường xanh, sạch, đẹp, trong lành, điều kiện khí hậu tốt… Theo lý giải của trung tâm này, hành trình trải nghiệm học - chơi giúp con phát triển vượt trội, toàn diện cho năm học mới.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia giáo dục, muốn có các kỹ năng như nội dung quảng cáo, phải cần vài năm với cách giáo dục có mục tiêu rõ ràng, phương pháp khoa học chứ không thể cảm tính và trong thời lượng vô cùng ngắn của một khóa học. Làm thế nào để đánh giá được đầu ra như những cam kết trên thì chưa ai có thể trả lời.
Hè 2017, chị Cẩm Nhung (Q.Bình Tân, TP.HCM) đăng ký cho cậu con trai học lớp Bốn tham gia một khóa du học hè 3 tuần ở Singapore và Malaysia, do một công ty tổ chức với học phí hơn 72 triệu đồng. Do khá kỳ vọng vào hiệu quả của khóa học, chị Nhung vô cùng thất vọng khi sau chuyến đi, con mình hầu như không có gì tiến bộ về khả năng tiếng Anh cũng như những kỹ năng khác như lời hứa hẹn từ đơn vị tổ chức.
Theo cô Đỗ Trần Mai Trâm (giáo viên Trường THPT Bùi Thị Xuân, Q.1), kỹ năng ngoại ngữ ở một số học sinh của cô đã tiến bộ hơn trước, sau thời gian tham gia những khóa du học hè. Tuy nhiên, cô Trâm nhấn mạnh, sự tiến bộ ấy chỉ thấy được ở những học sinh chăm học và tự đề ra mục tiêu rõ ràng cho bản thân.
Nhiều xu hướng học hè mới
Theo xu hướng hiện tại, phụ huynh không còn ép con đến các lớp học thêm trong dịp hè. Thay vì để trẻ chơi game, xem phim hoạt hình hoặc đến nhà giáo viên học thêm, nhiều phụ huynh bắt đầu đưa con đến những lớp học lập trình để trẻ học làm chủ công nghệ, hiểu được ý nghĩa và ứng dụng của nó.
Không thể thu được kết quả thần kỳ trong một thời gian ngắn
Khi một đứa trẻ được thay đổi môi trường và đặt vào những tác động giáo dục đặc biệt có thể sẽ thay đổi nhận thức. Tuy nhiên, khi trẻ quay về nhà và những tác động ấy không được lặp lại thì nhận thức ấy không thể biến thành hành vi và thói quen, nên không ngạc nhiên khi trẻ đi dự những khóa kỹ năng ngắn ngày mà không tác dụng.
Không thể có một khóa học nào thần kỳ đến mức khiến trẻ thay đổi nhanh như lời quảng cáo. Thế nên, nếu có điều kiện kinh tế, muốn có chỗ “trông trẻ” giúp trong một thời gian ngắn, chỉ xem đây là khóa học giúp con mình có thêm niềm vui cùng những trải nghiệm mới mẻ, bạn có thể đăng ký cho con tham gia một khóa du học hè.
Cô Tô Thụy Diễm Quyên
(chuyên gia giáo dục toàn cầu, người sáng lập diễn đàn Giáo dục sáng tạo)
|
Hiện nay, các lớp học về robot tuy còn khá mới mẻ nhưng rất được những phụ huynh thấu hiểu năng khiếu con trẻ hào hứng. Có lẽ vì thế nên câu lạc bộ Robotics (Trường đại học Khoa học Tự nhiên TP.HCM) luôn đông kín học sinh đăng ký tham gia lớp học lập trình điều khiển robot và dự kiến sẽ… quá tải khi mùa hè đến. Ở lớp học này, các em được học lập trình nhờ quan sát các vận động, sự vật qua hành động của thầy cô hoặc qua các đoạn phim hoạt hình ngắn.
Thầy Cao Xuân Nam (câu lạc bộ Robotics) cho biết, đối với trẻ cấp tiểu học, các em sẽ học về lập trình một cách đơn giản qua việc quan sát, thực hành chơi trên các bộ xếp hình gồm các thanh nhựa, pin, động cơ di chuyển và các con mắt quan sát của robot.
Các em sẽ tương tác với màu sắc, va chạm, thăng bằng và một số khái niệm khoa học cơ bản. Qua quá trình học, học sinh sẽ được làm việc nhóm, phát triển tính sáng tạo. Ngoài ra, học sinh sẽ học thuyết trình về ý tưởng, tự tranh luận với nhau, hướng dẫn cho nhau.
Trong khi đó, một bộ phận phụ huynh không có thời gian trông con sẽ tìm những lớp học hè bán trú. Những gia đình có sự trợ giúp của ông bà trong việc đưa rước cháu sẽ tìm đến các lớp học năng khiếu.
Bên cạnh đó, nhiều phụ huynh còn lựa chọn hình thức học kỳ quân đội, với mức học phí trung bình từ 5-7 triệu đồng/khóa, phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học, THCS.
Những gia đình có điều kiện kinh tế khá giả sẽ đăng ký cho con tham gia khóa du học hè của các trường quốc tế trong nước. Trẻ tham gia khóa du học hè sẽ được trải nghiệm văn hóa ở các nước như: Singapore, Australia, Mỹ, Anh… Khóa du học hè chiêu sinh trẻ từ 7-18 tuổi với mức học phí từ 40-80 triệu đồng/khóa, thậm chí hơn trăm triệu đồng, tùy thuộc vào địa điểm mà gia đình lựa chọn.
Một xu thế mới nổi lên trong thời gian gần đây nhưng rất được quan tâm là một nhóm phụ huynh kết nối với nhau tự thiết kế những chương trình hè cho các con có thêm những trải nghiệm sống thú vị.
Có thể kể đến chương trình Trải nghiệm hè do anh Võ Quốc Vương (một người cha làm việc trong ngành công nghệ thông tin, ngụ H.Bình Chánh, TP.HCM) khởi xướng. Từ niềm khát khao các con mình có được những mùa hè thật vui và bổ ích, nhưng nhận thấy tính thương mại thường được đặt cao hơn những mục tiêu khác của các chương trình du học hè cho trẻ, anh Vương quyết định tự tổ chức mùa hè cho các con mình.
Biết được kế hoạch thú vị của anh, bạn bè thân thiết, những phụ huynh cùng lớp con anh đã đề nghị được tham gia. Năm nay, chương trình trải nghiệm hè của nhóm anh Vương diễn ra từ ngày 15-25/6 tại Malaysia với nhiều hoạt động để các bé được trải nghiệm văn hóa, ẩm thực, giao thông, giao tiếp ở nước ngoài, đồng thời rèn luyện cho các bé những kỹ năng cơ bản như quan sát, sức chịu đựng, giải quyết tình huống…
Có lẽ nhờ tính hiệu quả cao và chi phí tiết kiệm nên đến nay, sau 3 chương trình trải nghiệm hè được tổ chức trong và ngoài nước, danh sách tham gia chương trình Trải nghiệm hè 2018 của anh Vương dành cho các bé và gia đình đã phải chốt lại từ giữa tháng Ba vì… quá tải.
Để mùa hè thực sự bổ ích cho trẻ
Để các con được nghỉ hè đúng nghĩa, cha mẹ nên đưa ra một giới hạn có thể và không nên làm những gì, cho trẻ lựa chọn tùy theo sở thích, khả năng. Cha mẹ nên để trẻ được cùng tham gia xây dựng kế hoạch nghỉ hè của chính mình. Trên cơ sở tư vấn, gợi ý, cha mẹ cho con lựa chọn những điều có ích theo cách mà trẻ thích, chứ không phải theo cách bố mẹ chọn.
Cân bằng nhu cầu, sở thích và điều kiện kinh tế, thời gian của gia đình, cha mẹ cùng con quyết định một kế hoạch hè thật ý nghĩa, phù hợp. Tốt nhất nên hướng con đến hoạt động rèn luyện kỹ năng sống từ các khóa học cũng như trải nghiệm thực tế. Trong đó, cho trẻ về quê là lựa chọn hay vì vừa có điều kiện gắn kết tình cảm với người thân trong gia đình, vừa cho trẻ thư giãn, gần gũi thiên nhiên.
Nếu con lựa chọn hoạt động hè ngay tại nhà như đọc sách, vui chơi cùng ông bà, cha mẹ cần chú ý đến yếu tố an toàn; không nên để trẻ sử dụng máy tính, ti vi quá nhiều.
Tiến sĩ Xã hội học Phạm Thị Thúy
|
Trinh Trinh