Chính sách mới có hiệu lực từ 1/1/2025

Từ ngày 1/1/2025, 10 luật sẽ có hiệu lực thi hành, bao gồm: Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024; Luật Đường bộ năm 2024; Luật Thủ đô năm 2024; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ năm 2024; Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi) năm 2024; Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2024; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự năm 2023; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản năm 2024; Luật Đầu tư công năm 2024; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Xử lý vi phạm hành chính.

GPLX sẽ có 12 điểm và sẽ bị trừ khi vi phạm giao thông, tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi - Ảnh: Anh Ngọc

Bổ sung nhiều quy định mới với lái xe

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ gồm 9 chương, 89 điều.

Luật này có nhiều quy định mới liên quan đến giấy phép lái xe (GPLX), thi lấy GPLX… Lần đầu tiên pháp luật có quy định về 12 điểm GPLX và mức trừ khi vi phạm. Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ.

GPLX chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng từ ngày bị trừ điểm gần nhất thì được phục hồi đủ 12 điểm.

Trường hợp GPLX bị trừ hết điểm thì người có GPLX không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo GPLX đó. Sau thời hạn ít nhất là 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra lại lý thuyết, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.

Để GPLX quá hạn 1 ngày phải thi lại lý thuyết. Độ tuổi hành nghề của lái xe ô tô chở khách trên 29 chỗ được tăng từ 2 - 5 năm, tuổi tối đa đối với nam là 57 tuổi, nữ là 55 tuổi. Người đủ 18 tuổi trở lên được cấp GPLX hạng A1, A, B1, B, C1, được cấp chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ để điều khiển xe máy chuyên dùng tham gia giao thông đường bộ. Trong đó, giấy phép lái xe các hạng A1, A, B1 không thời hạn. Người dân có thể được đăng ký xe ngoài giờ làm việc, ngày nghỉ, ngày lễ.

Xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải sơn màu vàng đậm phủ bên ngoài thân xe. Đồng thời, mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chuyên dùng chở trẻ em mầm non, học sinh. Xe ô tô kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em mầm non, học sinh phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là xe chở trẻ em mầm non, học sinh đặt ở mặt trước và hai cạnh bên xe phía trên cửa sổ.

Tương tự, Luật Đường bộ gồm 7 chương, 54 điều; quy định về hoạt động đường bộ và quản lý nhà nước về hoạt động đường bộ.

Đáng chú ý, Luật Đường bộ dành riêng một chương quy định về cơ chế chính sách đột phá chiến lược về đường cao tốc, tháo gỡ các vướng mắc trong việc huy động nguồn lực ngoài ngân sách để nâng cấp các tuyến cao tốc trong giai đoạn phân kỳ theo quy mô quy hoạch, tạo hành lang pháp lý để đạt được mục tiêu đến năm 2030, cả nước có 5.000km đường cao tốc.

Bên cạnh đó, Luật cho phép thu phí đối với các phương tiện lưu thông trên các tuyến đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, quản lý khai thác, góp phần thể chế hóa chủ trương Quốc hội quyết định tại Nghị quyết 52/2017 về chủ trương đầu tư các tuyến cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020. Luật Đường bộ cũng yêu cầu khi đầu tư xây dựng đường cao tốc phải đáp ứng các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật, triển khai đầu tư đồng bộ các công trình phụ trợ như hệ thống giao thông thông minh, trạm dừng nghỉ, trạm kiểm tra tải trọng xe…

Quy định các chính sách đặc thù vượt trội cho Thủ đô

Luật Thủ đô gồm 7 chương, 54 điều; quy định rõ vị trí, vai trò của Thủ đô; chính sách, trách nhiệm xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô.

Biểu tượng của Thủ đô là hình ảnh Khuê Văn Các tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Đáng chú ý, việc thu hút, trọng dụng người có tài năng được thể hiện rõ hơn trong Luật. Theo đó, công dân Việt Nam có phẩm chất đạo đức, trình độ, năng lực vượt trội, có kinh nghiệm thực tiễn, đang làm việc ở trong nước, ở ngoài nước có công trình, sản phẩm, thành tích, công trạng hoặc cống hiến đặc biệt để phát triển một lĩnh vực, một ngành của Thủ đô được xét tuyển, tiếp nhận vào làm công chức, viên chức.

Bổ sung đối tượng cảnh vệ

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ gồm 2 điều.

So với Luật Cảnh vệ năm 2017, Luật bổ sung đối tượng cảnh vệ gồm Thường trực Ban Bí thư, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; bổ sung thẩm quyền Bộ trưởng Bộ Công an quyết định áp dụng biện pháp cảnh vệ phù hợp trong trường hợp cần thiết.

Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi) gồm 9 chương, 152 điều; có một số điểm mới liên quan đến vị trí, vai trò, nhiệm vụ, quyền hạn của tòa án nhân dân; đổi mới tổ chức bộ máy của tòa án; thành lập tòa án nhân dân sơ thẩm chuyên biệt; hội đồng tuyển chọn, giám sát thẩm phán quốc gia; hội thẩm, tổ chức xét xử; bảo đảm hoạt động của tòa án... Trong đó quy định người dưới 16 tuổi không được vào phòng xử án, trừ trường hợp được tòa triệu tập.

Đáng chú ý, để công tác tổ chức việc xét xử của các tòa án được thực hiện thống nhất, khoa học, hiệu quả, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân bổ sung một chương mới về "Tổ chức xét xử". Nội dung chương này quy định về lựa chọn ngẫu nhiên thẩm phán, hội thẩm tham gia xét xử; phương thức tổ chức xét xử tại tòa án; quy định về phòng xử án, phòng hòa giải, đối thoại; cách thức bố trí phòng xử án, phòng hòa giải, đối thoại; nội quy phiên tòa, phiên họp; bảo vệ tòa án; tham dự và hoạt động thông tin tại phiên tòa.

Hoàn thiện cơ chế về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ gồm 8 chương, 75 điều.

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2024 bổ sung quy định dao có tính sát thương cao khi sử dụng với mục đích để thực hiện hành vi phạm tội, gây rối, làm mất trật tự công cộng hoặc chống đối cơ quan, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, người thi hành công vụ là vũ khí thô sơ.

Ngoài ra, súng bắn đạn ghém, súng nén khí, súng nén hơi sẽ được coi là vũ khí quân dụng.

Việc phân loại vũ khí còn được dựa theo mục đích sử dụng. Cụ thể, khi sử dụng các loại súng trên vào mục đích săn bắn sẽ được coi là súng săn, khi sử dụng vào mục đích luyện tập, thi đấu thể thao sẽ được coi là vũ khí thể thao.

Lực lượng chức năng được phép nổ súng vào flycam mà không cần cảnh báo trước.

Đáng chú ý, để thực hiện cải cách, đơn giản hoá thủ tục hành chính, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2024 đã cắt giảm các loại giấy tờ trong hồ sơ thủ tục hành chính và thực hiện tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công quốc gia và Cổng dịch vụ công Bộ Công an.

Đồng thời, quy định về cấp giấy phép sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ theo hướng không quy định thời hạn và chuyển việc cấp giấy xác nhận đăng ký sang cấp giấy phép sử dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người dân và thực hiện tiếp nhận hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công.

Cũng có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự gồm 6 chương, 34 điều.

Tăng cường các biện pháp quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; xây dựng chính sách hỗ trợ, ưu tiên các chương trình đầu tư để phát triển kinh tế - xã hội đối với địa phương, cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tại địa bàn bị ảnh hưởng lớn về phát triển kinh tế - xã hội, hạn chế đầu tư nước ngoài; chính sách đối với các khu vực bị hạn chế về quyền sử dụng đất và các quyền, lợi ích hợp pháp khác do yêu cầu quản lý, bảo vệ, bảo đảm an toàn cho công trình quốc phòng và khu quân sự…

Chuyển đổi số trong hoạt động đấu giá tài sản

Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản gồm 3 điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 43 điều; bổ sung 2 điều mới; bãi bỏ 2 điều và một số điểm, khoản của Luật Đấu giá tài sản năm 2016.

Luật đã sửa đổi về tài sản đấu giá; thêm trường hợp bị cấm trong đấu giá; thay đổi quy định về đấu giá viên và đào tạo đấu giá; thêm trường hợp đấu giá không thành; quy định mới về tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước trong đấu giá...

Nội dung của luật có nhiều điểm mới tích cực, được đánh giá sẽ góp phần nâng cao chất lượng, tính chuyên nghiệp trong hoạt động của tổ chức đấu giá tài sản; tăng cường trách nhiệm của người có tài sản đấu giá, đấu giá viên, tổ chức đấu giá tài sản, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với các văn bản pháp luật có liên quan.

Tương tự, Luật Đầu tư công năm 2024 đã cụ thể hóa 5 nhóm chính sách lớn. Đó là thể chế hóa các cơ chế, chính sách thí điểm, đặc thù đã được Quốc hội cho phép áp dụng; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; nâng cao chất lượng chuẩn bị đầu tư, khai thác nguồn lực, năng lực thực hiện dự án đầu tư công của địa phương, doanh nghiệp nhà nước; thúc đẩy thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn ODA và vốn nước ngoài; đơn giản hóa trình tự, thủ tục, bổ sung, làm rõ các khái niệm, thuật ngữ, quy định, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế, Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Xử lý vi phạm hành chính, gồm 11 điều.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025; tuy nhiên, một số quy định có hiệu lực riêng như quy định về: nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp tham gia mua, giao dịch, chuyển nhượng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, vốn chủ sở hữu; kiểm toán độc lập (có hiệu lực thi hành từ 1/1/2026); sửa đổi bổ sung Luật Ngân sách nhà nước (có hiệu lực thi hành từ năm ngân sách 2025); hộ cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng số (có hiệu lực thi hành từ 1/4/2025).

An Sinh