Chính quyền huyện Nhơn Trạch tiếp tay cho dự án King Bay húc bay nhà dân?

Đó là những gì diễn ra tại dự án khu dân cư 125ha (dự án King Bay) ở xã Long Tân, H.Nhơn Trạch, do Công ty cổ phần Free Land làm chủ đầu tư.

Dự án kinh doanh, chính quyền lại cưỡng chế thu hồi đất 

Gia đình bà K. có khoảng 1.000m2 đất nằm trong khu vực dự án King Bay. Do sống ở TP.HCM nên thỉnh thoảng bà mới về H.Nhơn Trạch ghé thăm đất. Khoảng cuối năm 2017, bà ghé thăm đất thì tá hỏa khi thấy toàn bộ khu đất của mình đã bị san ủi. Bà khiếu nại đến chính quyền địa phương thì nhận được quyết định thu hồi đất của UBND H.Nhơn Trạch với giá đền bù chỉ 81.000 đồng/m2. Bà khiếu nại tiếp thì UBND H.Nhơn Trạch tăng giá đền bù cho bà lên 306.000 đồng/m2.

Bà K. cho rằng, khu đất của bà phải có giá trên 3 triệu đồng/m2. Bà nhiều lần khiếu nại nhưng UBND H.Nhơn Trạch đều bác bỏ, cho rằng khiếu nại của bà không có cơ sở. 

Dự án chỉ là khu đất trống, chưa hoàn chỉnh pháp lý nhưng đã quảng bá ra thị trường

Bà N. có gần 6.000m2 đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 2008, nằm trong khu vực dự án King Bay. Khoảng cuối năm 2017, trong một lần gia đình bà vắng nhà, chính quyền địa phương đã tổ chức cưỡng chế, san ủi toàn bộ khu đất. Ban đầu, giá đền bù mà UBND H.Nhơn Trạch đưa ra cho bà chỉ 81.000 đồng/m2. Bà khiếu nại thì chính quyền tăng giá đền bù lên gần gấp bốn lần, nhưng theo bà N., mức giá này vẫn quá thấp so với giá thực tế thị trường. Bà N. đề nghị đền bù với giá 3,3 triệu đồng/m2 nhưng tất cả khiếu nại của bà đều bị UBND H.Nhơn Trạch bác bỏ. Việc đền bù vẫn chưa xong nhưng chính quyền H.Nhơn Trạch vẫn giao đất cho Công ty Free Land triển khai dự án. 

Nhà, đất của dân bị chính quyền huyện Nhơn Trạch cưỡng chế, san ủi không còn nhận ra ranh đất của từng hộ.

Ông Đ. có gần 15.000m2 đất cũng vừa bị UBND H.Nhơn Trạch ra quyết định thu hồi để giao cho Công ty Free Land làm dự án với giá đền bù 306.000 đồng/m2. Ông không đồng ý. Nhiều lần, chính quyền địa phương đến dọa sẽ cưỡng chế để giao cho doanh nghiệp, khiến gia đình ông luôn phải sống thấp thỏm vì lo mất nhà, mất đất. 

“Đây là dự án kinh doanh, sao chính quyền lại áp giá đền bù, dân không chịu thì ra tay cưỡng chế để làm lợi cho doanh nghiệp?” - ông Đ. thắc mắc.

“Sống chết mặc bay” 

Nhà cửa, đất đai bị cưỡng chế, nhiều người dân phải sống trong cảnh màn trời chiếu đất. Trong khi dân đang khiếu kiện, rất nhiều thủ tục pháp lý của dự án vẫn chưa hoàn chỉnh nhưng chủ dự án đã rầm rộ quảng bá ra thị trường. Theo hồ sơ chúng tôi thu thập được, từ khoảng tháng 10/2018, Công ty Free Land đã ký “Hợp đồng đặt cọc hứa mua - hứa bán nhà ở hình thành trong tương lai”. Khách hàng đặt cọc với số tiền ban đầu 50 triệu đồng, khi ký hợp đồng thì thanh toán tiếp 20% giá trị lô đất; các đợt tiếp theo thanh toán hai tháng/lần với số tiền tương đương 15% giá trị hợp đồng.

Theo ghi nhận của chúng tôi từ các sàn môi giới bất động sản, một lô đất biệt thự ven sông có diện tích từ 300-450m2 được chào bán với giá từ khoảng 5,5-12 tỷ đồng/nền; đất nhà liên kế có diện tích khoảng 175m2 được chào bán với giá khoảng 2,6 tỷ đồng/nền. 

Người dân dựng lều ở tạm sau khi bị chính quyền cưỡng chế giải tỏa

Quyết định thỏa thuận địa điểm cho Công ty Free Land làm chủ đầu tư dự án King Bay nêu rõ, chủ đầu tư có trách nhiệm phải lập hồ sơ dự án theo quy định của Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Bảo vệ môi trường và các quy định khác có liên quan. Việc chủ đầu tư huy động vốn khi chưa đủ điều kiện pháp lý rõ ràng đang đẩy rủi ro về phía khách hàng, nhưng những cơ quan có trách nhiệm dường như không có biện pháp gì để xử lý. 

Theo luật sư Trần Mai Hạnh (Đoàn Luật sư TP.HCM), việc dự án chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng đã huy động vốn khách hàng sẽ tạo nhiều rủi ro cho khách hàng, bởi chưa hoàn thành công tác này thì không thể triển khai các thủ tục pháp lý tiếp theo. Trong trường hợp dự án kéo dài quá lâu nhưng không thể hoàn thành các thủ tục theo quy định, dự án bị thu hồi, khách hàng sẽ có nguy cơ trắng tay. Trong vụ việc này, có trách nhiệm lớn của cơ quan quản lý dự án là Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai.    

Chính quyền o ép dân, làm lợi cho doanh nghiệp? 

Dự án King Bay có thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất? Trả lời vấn đề này, ông Nguyễn Thế Phong - Phó chủ tịch UBND H.Nhơn Trạch - cho rằng, dự án King Bay thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo điểm d, khoản 3, điều 62 của Luật Đất đai. Để thực hiện theo điều khoản này, UBND H.Nhơn Trạch đã đưa ra các căn cứ pháp lý để thu hồi đất gồm: quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất, văn bản giới thiệu địa điểm, thông báo thu hồi đất của 165 hộ gia đình, cá nhân... mà không hề đề cập đến việc dự án có được Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Đồng Nai chấp thuận hay chưa.

Trong khi đó, điểm d, khoản 3, điều 62 của Luật Đất đai năm 2013 nêu rõ: dự án xây dựng đô thị mới, khu dân cư nông thôn mới, chỉnh trang đô thị... phải do HĐND cấp tỉnh chấp thuận mới được thu hồi đất. 

Theo luật sư Nguyễn Đức Chánh - Giám đốc Công ty Luật DC Counsel - nếu dự án chưa được HĐND tỉnh Đồng Nai chấp thuận thu hồi đất thì việc thu hồi đất của UBND H.Nhơn Trạch là trái quy định pháp luật. 

Phan Trí