Chiều cuối năm đầy gió...

Ba Nết đẩy chiếc xe tay đựng mớ “đồ nghề” ra cuối chợ. Trong thùng xe có cái cà ràng nhỏ, mớ củi khô, chai dầu ăn, cái chảo, mớ dao đũa, xô bột nhỏ đã đánh sẵn và nải chuối chín… Đứa con nhỏ ngồi trong thùng xe, tay vịn thành xe tay chống bắp vế, vẻ mặt rầu rĩ, nhưng lại cười hắc hắc mỗi khi chiếc xe bị dằn xóc. Hôm nay là ngày đầu tiên Ba Nết đi bán chuối chiên. Hôm qua, ông trưởng ấp đã dặn người quản lý chợ dành cho cô một chỗ ngồi mà không thu tiền hoa chi.

Ba Nết dọn chỗ, nhóm bếp. Cô nhóm nhanh và thuần thục. Chỉ vài phút sau, lửa đã rừng rực cháy trong lò. Cô bắc chảo, chế dầu, lau tay và bắt đầu làm bánh. Món này, ngày xưa mẹ Ba Nết thường làm cho mấy chị em cô ăn, vừa dạy cho cô làm.

Ảnh mang tính minh họa: Internet

“Con gái, phải biết làm vài món ăn ruột, vài món bánh đơn giản bằng những thứ nguyên liệu dễ kiếm, hoặc làm từ những thức ăn dư… Thấy vậy chớ nó có ích lắm đa!”. Hồi đó cô không tin vào những lời mẹ nói lắm, nhưng món ăn từ tay mẹ nấu, tuy đơn giản mà ngon hết chỗ chê, khiến cô luôn muốn được tự tay nấu ăn ngon như mẹ. Cũng vì vậy mà Ba Nết có mớ vốn liếng bếp núc cũng kha khá so với mấy bạn gái trong xóm.

Trái chuối sứ chín rục được lột vỏ, đặt trong cái bọc ni lông trong suốt. Cô đặt nó lên thớt, dùng bản dao ép nhẹ xuống rồi trút trái chuối đã ép đó vào trong thau bột. Ép được chừng mươi trái, cô bắt đầu dùng vá múc trái chuối đã được “áo” một lớp bột lỏng, đổ nhẹ vào chảo.

Dầu sôi lăn tăn. Tiếng xèo xèo như reo lên trong chảo dầu và mùi thơm lựng bốc lên. Mặt nhóc con sáng rỡ: “Mẹ, con muốn ăn…”. Cô cười: “Ừ, để mẹ cúng ông lò xong rồi cho con ăn nghe…”. Chiên xong mẻ đầu tiên, cô gắp hai trái chuối chiên vàng ươm điểm mấy hạt mè vàng lấm tấm để vào đĩa, đặt lên cục gạch cạnh lò, lầm rầm khấn: “Vái ông lò cho con chiên bánh nào ra bánh nấy, thơm ngon vàng cạnh. Vái thổ địa thần tài nơi đây chứng lòng con, cho con buôn may bán đắt…”.

Mấy chị đi chợ ghé qua, vừa mua bánh chuối vừa hỏi thăm, như muốn chào thương dân mới ở chợ. Ba Nết vui vẻ chào hỏi lại, những e dè dần dần biến mất. Đứa con gái nhỏ ngồi trong thùng xe không ngớt chỉ trỏ, cười đùa với những người tới mua chuối. Ai cũng nựng cô nhóc một cái. Nó vui quá. Lần đầu tiên, nó ngồi dang nắng lâu như vậy mà không bị mẹ rầy. Ăn xong cái bánh, tu một hộp sữa, nó nằm khoanh trong thùng ngủ như một con mèo.

Mười một giờ trưa, rổ chuối chiên chỉ còn lại vài cái, Ba Nết thu gom dụng cụ vào xe, gử i cái lò tại chỗ nhà cô ngồi bán rồi lững thững đẩy xe về. Nhóc con vẫn ngủ bình yên trong chiếc thùng xe, dưới bóng mát của mảnh áo khoác mẹ trùm lên đó.

***

Nhiều khi nghĩ lại, Ba Nết không hiểu sao mình còn tồn tại được trên đời này. Như người ta, chắc là chết mất đất rồi! Chắc là do duyên số hay nợ nần gì đó với thế gian.

Sau nhiều năm dài làm người vợ hiền, mẹ tốt, một ngày nọ không hiểu sao mẹ Ba Nết bỏ nhà đi theo tiếng gọi của một người đàn ông khác, bỏ mặc chồng và hai đứa con còn nhỏ. Cha của Nết buồn tình, uống rượu riết, mang bệnh gan rồi chết hai năm sau đó.

Mười ba tuổi, Hai Nên, Ba Nết trở nên bơ vơ không nơi nương tựa. Người cô ruột mang hai chị em Ba Nết về nuôi. Cần tình yêu thương và cũng không biết đi đâu, nên hai chị em vâng lời, ở nhà cô để đỡ hiu quạnh, và quan trọng nhất là không bị chết đói.

Nhà cô buôn bán tạp hóa, than củi. Để hai chị em ở không sợ… hư người, cô giao cho một số “việc vặt” mà có mướn hẳn hai người lớn chạy cũng bở hơi tai. Bởi vậy, ngoài giờ học ở trường, hai chị em bị công việc nhà vây bủa, nhiều khi không kịp cơm nước, đừng nói chi đến học bài làm bài.

Chuyện bị giáo viên khiển trách, mời phụ huynh… xảy ra thường xuyên. Cứ mỗi lần nhận được giấy mời là người cô lại vung roi quất hai chị em tới tấp, mắng chửi tơi bời. Chịu không nổi áp lực từ hai phía nhà trường và người cô, hai chị em đành bỏ học. Mỗi sáng vừa dọn hàng, vừa ngó bạn bè đi học qua cửa, Ba Nết chỉ biết khóc vụng. Hai Nên cũng không hơn gì.