Chi nhánh Muối Bình Định: Bỏ qua luật bảo hiểm?

Lý giải cho những sai phạm, lãnh đạo Chi nhánh Muối Bình Định cho rằng, việc làm trái luật này nhằm mục đích ...nâng cao hiệu quả sản xuất.

Bất cập trong quy định đóng bảo hiểm cho người lao động

Toàn bộ chi nhánh Muối Bình Định có 42 nhân viên, trong đó 12 nhân viên văn phòng và 30 người tham gia trực tiếp sản xuất, gia công. Từ tháng 5/2011, Chi nhánh Muối Bình Định đã có quy định đóng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trái luật đối với hai khối lao động nói trên.

Công nhân tại bộ phận trực tiếp sản xuất, gia công của Chi nhánh Muối Bình Định

Ông Nguyễn Trọng Thái, nhân viên Chi nhánh Muối Bình Định phản ánh: Từ tháng 5/2011 đến nay, Chi nhánh Muối Bình Định buộc người lao động làm việc ở bộ phận gián tiếp (không tham gia sản xuất, gia công) tự đóng các khoản tiền BH gồm BHXH, BHYT và BHTN với mức đóng là 28,5% (năm 2011) và 30,5% (từ năm 2012 đến nay) trong tổng số tiền lương được nhận. Trong khi đó, theo quy định của Luật BHXH, hàng tháng, người lao động chỉ đóng 9,5% tiền lương cơ bản cho các khoản BH; 21% còn lại do người sử dụng lao động đóng (tỉ lệ này tính từ năm 2012 đến nay). Quy định này chỉ được áp dụng với khối nhân viên văn phòng, còn tổ sản xuất, gia công vẫn đóng bảo hiểm theo luật định là 9,5%.

Sự khác biệt trong mức đóng BH của nhân viên Chi nhánh Muối Bình Định xuất phát từ thông báo số 58 TB/CNM-TC do giám đốc Cty CP Muối và TMMT Ngô Tấn Bán ký ngày 18/5/2011. Thông báo có đoạn: “Mức lương (điều chỉnh tăng) này đã bao gồm 20% BH mà Công ty trích nộp cho BHXH. Người hưởng lương phải nộp 8,5%”. Ông Phạm Văn Sơn, Giám đốc Chi nhánh Muối Bình Định giải thích: “Quy định như vậy không ảnh hưởng gì tới quyền lợi của người lao động. Thay vì tách bạch trách nhiệm mỗi bên, Công ty đã tính đủ trong lương”. Tuy nhiên, chủ tịch công đoàn chi nhánh Nguyễn Trọng Ân lại chỉ ra một bất hợp lý khác: “Khi tỉ lệ trích nộp BH tăng từ 28,5% lên 30,5%, lương chúng tôi vẫn không được Công ty điều chỉnh. Con số 2% ấy, rốt cuộc chỉ người làm công ăn lương gánh chịu”. Ông Sơn lại nói: Sau thông báo điều chỉnh lương hồi 2011, trong năm 2012, Công ty đã tăng lương 400 - 500 ngàn cho người lao động. Như vậy có nghĩa là đã chia sẻ với người lao động khi tỉ lệ trích nộp bảo hiểm tăng thêm 2%.

Chưa hết, ngày 24/9/2012, ông Phạm Văn Sơn, Giám đốc Chi nhánh Muối Bình Định ban hành Thông báo số 13/BC-CNMBĐ (TB 13) với nội dung: từ ngày 1/10/2012, người lao động khi đi khám bệnh mà được bệnh viện nơi khám chữa bệnh cho giấy nghỉ ốm thì những ngày nghỉ ốm, Chi nhánh sẽ thu đủ 30,5% BHXH, BHYT, BHTN. Trong đó, người lao động thuộc bộ phận lao động trực tiếp (3 tổ sản xuất, gia công), nếu nghỉ ốm thì Chi nhánh sẽ thu 21% đối với những ngày nghỉ. Riêng những người lao động làm việc ở bộ phận gián tiếp, hàng tháng đã trừ 30,5% BHXH, BHYT, BHTN vào lương nên khi thanh toán ốm đau không phải nộp.

Theo luật BHXH, những quy định về mức đóng góp BH mà Chi nhánh Muối Bình Định đưa ra là không đúng. Phó giám đốc BHXH Bình Định Võ Năm đã chỉ rõ đây là một thông báo hoàn toàn sai trái: “Quy định của pháp luật về BHXH hiện hành nêu rõ, người lao động trong thời gian tham gia BHXH mà bị ốm đau nghỉ việc thì được cơ quan BHXH thanh toán chế độ ốm đau. Trường hợp người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì cả người lao động và người sử dụng lao động không phải đóng BHXH trong tháng đó. Thời gian này không tính là thời gian đóng BHXH”.

Đứng trên luật để nâng cao hiệu quả sản xuất?

Nội dung thông báo 13 của Chi nhánh Muối Bình Định

Lý giải cho những bất hợp lý trong các quy định đóng BH đối với nhân viên, ông Phạm Văn Sơn - Giám đốc Chi nhánh Muối Bình Định, cho biết: “Chúng tôi xuất phát từ yêu cầu quản lý lao động và kiến nghị từ các bộ phận sản xuất. Tiền lương doanh nghiệp không theo kịp mặt bằng chung nên đã xảy ra tình trạng ngược là chế độ ốm đau do BHXH thanh toán còn cao hơn thu nhập thực tế. Vì thế, xảy ra tình trạng nhân viên giả bệnh. Chỉ riêng bộ phận đóng gói, mỗi tháng bình quân có tới 4 - 5 người nghỉ ốm. Khi có quy định 13, tình hình sản xuất của chi nhánh được cải thiện hơn. Việc Chi nhánh yêu cầu người lao động thuộc bộ phận gián tiếp đóng đủ 30,5% các khoản BH là thực hiện theo quy định của Công ty CP Muối và TM Miền Trung. Riêng TB 13, dù không đúng với các quy định của Luật BHXH, nhưng do đặc thù công việc nên chúng tôi phải thực hiện như vậy. Hơn nữa, thông báo này chỉ mang tính nội bộ, được nhiều người lao động đồng tình chứ chúng tôi không hề áp đặt”, ông Sơn khẳng định.

Viện giải nâng cao hiệu quả sản xuất bằng một quy định trái luật BH như ông Sơn vừa nói là không thể chấp nhận. Ông Phạm Năm - Phó giám đốc BHXH Bình Định, khẳng định: Việc nâng cao hiệu quả sử dụng lao động là trách nhiệm của mỗi đơn vị, nhưng không vì thế mà thực hiện những quy định trái pháp luật”.

Những quy định về mức đóng góp BHXH cho người lao động tại Chi nhánh Muối Bình Định rõ ràng trái luật, vi phạm quyền lợi của người lao động. Điều đáng quan tâm hơn, đến bao giờ doanh nghiệp mới giải quyết quyền lợi chính đáng cho người lao động?

DỊU DỊU