Chết ngạt vì COVID-19 - thảm kịch phủ bóng thành phố ở Brazil khi nguồn cung oxygen cạn kiệt

Người dân xếp hàng chờ đợi hàng giờ đồng hồ để mua một bình oxy, chỉ để nhận được câu trả lời rằng không còn bất kỳ bình nào sót lại.

Một số người phải vội vã chạy từ bệnh viện này sang bệnh viện khác tuyệt vọng tìm kiếm giường nằm cho người thân đang thập tử nhất sinh. Một số người khác thì lo lắng chờ đợi bên ngoài bệnh viện, cầu nguyện cho người thân yêu để rồi cuối cùng nhận lời chia buồn từ bác sĩ.

Với các nhân viên y tế, đó là những ca làm việc kéo dài 36 giờ. Đối với những người phu đào huyệt, họ đang di chuyển hàng tấn đất cần thiết để tạo thêm 20.000 ngôi mộ.

Còn với người chết, đó là hình thức chôn cất "thẳng đứng", với các thi thể được xếp chồng lên nhau trong các nghĩa trang ngày càng đông đúc ở Manaus, Brazil.

Đây là sự thật đau lòng ở một thành phố có hệ thống chăm sóc sức khỏe sụp đổ. Và đây không phải là lần đầu tiên - trong vòng chưa đầy một năm, thành phố bị cô lập ở lõi rừng nhiệt đới Brazil này chứng kiến ​​đợt bùng phát COVID-19 thứ hai, một cú sốc đối với nhiều người nghĩ rằng họ an toàn sau đợt lây nhiễm đầu tiên nhờ khả năng miễn dịch cộng đồng.

Người dân xếp hàng chờ đợi sạc lại bình chứa oxy cho người thân của họ đang chiến đấu với COVID-19

Phớt lờ những cảnh báo

Manaus là thủ phủ và thành phố lớn nhất của bang Amazonas. Nó có hơn 30 bệnh viện công và tư nhân, phục vụ cho nhiều cộng đồng bản địa xa xôi và nhỏ xung quanh khu vực. Nhưng hậu cần cung cấp cho các bệnh viện đó là một vấn đề phức tạp. Với kết nối đường bộ hạn chế, hầu hết các phương tiện tiếp cận thành phố là bằng đường hàng không hoặc đường sông.

COVID-19 lần đầu tiên quét đến Manaus như một trận cháy rừng vào tháng 4/2020, tạo ra một lượng lớn ca bệnh đến mức các nhà khoa học suy đoán rằng nó có thể dẫn đến khả năng miễn dịch cộng đồng. Các chính trị gia nắm bắt ý tưởng này, hy vọng rằng họ có thể tránh được các đợt phong tỏa gây thiệt hại về kinh tế.

Nhưng vào tháng 9/2020, Quỹ Oswaldo Cruz (Fiocruz), một viện nghiên cứu được đánh giá cao của Brazil về sức khỏe cộng đồng, đã khuyến nghị thành phố áp đặt các hạn chế về di chuyển và kinh doanh. Manaus bắt đầu trải qua đợt thứ 2 của đại dịch nhưng thành phố hoàn toàn phớt lờ lời cảnh báo trên.

Jesem Orellana, nhà nghiên cứu tại Fiocruz cho biết: "Chúng tôi đã đưa ra 13 cảnh báo, và một cảnh báo rất đáng báo động vào giữa tháng 12, nói rằng tình hình đang trở nên rất nghiêm trọng. Mọi người đều chế nhạo các nghiên cứu và cảnh báo, đặc biệt là Tổng thống Jair Bolsonaro".

Vài tháng sau, vào cuối tháng 12/2020, số ca tử vong và ca bệnh do COVID-19 được ghi nhận ở Manaus đã tăng lên đáng kể. Thống đốc bang Amazonas, Wilson Lima, đã đồng ý với lời khuyên của chuyên gia, công bố các biện pháp phong tỏa mới. Nhưng ông đã bị phản đối dữ dội bởi những người biểu tình, những người lặp lại lời kêu gọi của ông Bolsonaro để duy trì nền kinh tế của đất nước. Ông Lima nhanh chóng thu lệnh và những màn ăn mừng diễn ra sau đó.

Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với CNN, Thị trưởng Manaus David Almeida đổ lỗi cho các cuộc tụ tập biểu tình và lễ kỷ niệm cuối năm là nguyên nhân dẫn đến số ca bệnh tăng đột biến hiện nay, khiến thành phố có tổng cộng hơn 248.000 trường hợp nhiễm COVID-19 và hơn 7.050 người chết.

Ảnh chụp từ trên không cho thấy một người bốc mộ đang làm việc tại nghĩa trang Nossa Senhora Aparecida, nơi các nạn nhân COVID-19 được chôn cất hàng ngày

Cạn kiệt oxy

Vào đầu tháng 1/2021, có một thực tế rõ ràng là thành phố đang trên bờ vực cạn kiệt oxy - nguồn sống đối với những bệnh nhân mắc bệnh COVID-19 nặng.

White Martins, một công ty chuyên cung cấp oxy cho các bệnh viện ở Manaus, đã gửi email cho các quan chức ở cả bang Amazonas và Bộ Y tế liên bang vào ngày 8/1, cảnh báo rằng tình trạng thiếu hụt đang tăng lên.

Bộ trưởng Y tế Eduardo Pazuello đã đến thăm Manaus vào ngày 11/1 và chính phủ liên bang đã gửi oxy bổ sung vào ngày 12/1 - nhưng như vậy vẫn không đủ.

Một ngày sau khi ông Pazuello rời đi, cuộc khủng hoảng bùng nổ. Đúng như dự đoán, tình trạng thiếu oxy đã đẩy hệ thống chăm sóc sức khỏe của thành phố rơi vào tình trạng sụp đổ từ tuần trước, buộc các nhà chức trách phải vận chuyển bệnh nhân đến các bang khác.

Truyền thông địa phương mô tả cảnh bệnh nhân chết vì ngạt thở. Các con số sơ bộ do Văn phòng Công tố Liên bang, cơ quan đang điều tra vụ khủng hoảng công bố, cho đến nay đã có 29 trường hợp tử vong do thiếu oxy. Con số đó dự kiến ​​sẽ tăng lên khi cuộc điều tra tiếp tục.

Joseney Costa Vicente (49 tuổi) nói với CNN khi cố gắng mua oxy cho mẹ mình (69 tuổi) đang dương tính với COVID-19. Anh đã trải qua 16 giờ trong bệnh viện tìm kiếm oxy hoặc sự chăm sóc y tế cho mẹ, trước khi gia đình quyết định chăm sóc bà ấy tại nhà.

Các bệnh viện vẫn đang gồng mình. Hơn 530 người vẫn đang chờ giường bệnh, theo thông tin từ Bộ trưởng Y tế bang Amazonas.

Tại cửa bệnh viện, nhân viên và bảo vệ cố gắng đảm bảo rằng không ai vào mà không được phép, nhưng họ không thể cung cấp thông tin cơ bản cho những người thân đang hoảng loạn chờ cập nhật về bệnh nhân.

Chờ đợi bên ngoài, Amanda da Silva Monteiro nói với CNN rằng không ai có thể cung cấp thông tin về cha cô (71 tuổi) sau hai ngày kể từ khi ông nhập viện với triệu chứng COVID-19: "Cha tôi là một người lao động. Tôi có quyền biết ông ấy còn sống hay đã chết. Mỗi ngày chúng tôi đều chờ ở đây nhưng họ không cung cấp cho chúng tôi bất kỳ thông tin nào".

Ngọc Hạ (theo CNN)