"Chạy đua" vào ban quản trị chung cư để làm gì?

Thực tế đang diễn ra khá phổ biến tại các CC, đó là nhiều kẻ cơ hội đang đua vào BQT CC để… kiếm ăn từ khoản chi phí quản lý- điều hành, bảo trì hàng chục tỷ đồng/ năm. Với vỏ bọc “vì lợi ích chung của cư dân”, những kẻ này ngay sau khi chiếm được “mục tiêu”, liền “lật kèo” và xà xẻo tiền của cộng đồng cư dân.

Chiêu trò giành ghế

Sau tám tháng đưa năm thành viên BQT lô A CC Bàu Cát 2 (Q.Tân Bình, TP.HCM) lên làm đại diện cư dân nhiệm kỳ II, giờ đây, các cư dân CC này không khỏi ân hận vì những lá phiếu của mình đặt không đúng chỗ. Anh C. (cư dân lô A, CC Bàu Cát 2) nhớ lại, vào thời điểm đó BQT cũ làm không tốt một số công việc quản lý, vệ sinh. Cư dân phản ánh hoài nhưng mọi chuyện vẫn vậy. Một số thành viên trong BQT hiện nay đã hô hào cư dân đứng lên phản đối.

Họ tự xưng đại diện cư dân, viết đơn phản ánh, tố cáo rồi vận động cư dân ký. Ban đầu nội dung đơn chỉ phản ánh những chuyện lặt vặt, nhưng sau đó bới móc ra nhiều chuyện khác dù chỉ nghi vấn. Sau một thời gian, vụ việc bị đẩy lên cao trào. Họ đòi phế truất BQT cũ, bầu BQT mới. Cơ quan chức năng từ phường đến quận cũng bị kéo vào cuộc. Các cư dân nghĩ đang có người đấu tranh vì lợi ích chung nên “chạy” theo.

Cư dân lô A chung cư Bàu Cát 2 bức xúc tố cáo BQT chung cư có dấu hiệu "rút ruột" tiền của cư dân.

Cuối cùng, hội nghị bầu BQT mới cũng diễn ra và cuộc “chạy đua” giành phiếu vô cùng gay cấn. Các ứng viên đua nhau hứa hẹn: minh bạch tài chính, chấn chỉnh, làm việc này, việc nọ… Chị H. - một cư dân ở đây, cho biết: “Sát ngày bầu cử, có ứng viên còn huy động người nhà đến gặp từng cư dân “xin” phiếu. Thậm chí, có người còn hứa hẹn nếu trúng cử sẽ đưa cư dân vào làm việc trong BQT, có thu nhập tốt”.

Trong khi đó, tại CC Tecco Green Nest (Q.12) đang tồn tại việc tranh chấp hết sức vô lý. Dù CC mới đưa vào sử dụng, chưa đủ điều kiện lập BQT theo quy định nhưng một số người vẫn đưa “yêu sách” đòi thành lập BQT CC. Những người này tự xưng đại diện cư dân, viết đơn khiếu nại gửi khắp nơi.

“Chúng tôi đã giải thích rõ, CC mới đưa vào sử dụng một phần, cư dân vào ở chưa quá 50% nên chưa thể tổ chức hội nghị nhà CC để bầu BQT, không tin, cứ hỏi các cơ quan chức năng. Nhưng họ vẫn phớt lờ và tiếp tục tố cáo không đúng” - một lãnh đạo chủ đầu tư dự án Teco Green Nest than. Một cư dân ở đây cho biết: “Có người viết sẵn đơn rồi đến thuyết phục tôi ký tên. Họ nói, nếu để lâu thì chủ đầu tư sẽ xài hết tiền bảo trì”.

Còn tại CC Hoàng Anh Gold House (H.Nhà Bè), theo các cư dân, năm 2013, BQT được bầu ra thực hiện khá tốt nhiệm vụ của mình, hầu hết các cư dân đều hài lòng. Thế nhưng, BQT hoạt động không được bao lâu thì bất ngờ trưởng BQT bị phế truất để trưởng ban mới nhảy lên. Các thành viên BQT cũng lần lượt bị bãi nhiệm. BQT mới cho rằng việc bãi nhiệm các thành viên BQT cũ là thực hiện đúng quy trình, được cư dân đồng tình và đồng ý bầu BQT mới. Tuy nhiên, các cư dân cho rằng, việc lấy ý kiến, bỏ phiếu có sự gian lận.

Lật kèo

Vận động và hứa hẹn đủ điều để cư dân bầu cho mình, nhưng khi ngồi vào được ghế quản trị CC thì mục đích thật sự của những kẻ chiếm đoạt bắt đầu lộ diện.

Theo các cư dân ở lô A, CC Bàu Cát 2, sau khi được bầu vào BQT, ông Trì Hoa Triết - Trưởng BQT mới - không những làm tệ hơn BQT cũ mà còn có dấu hiệu “rút ruột” tiền đóng góp của cư dân. Cụ thể, BQT mới đã tiếp nhận từ BQT cũ hơn 11,5 tỷ đồng, trong đó hơn 1,3 tỷ đồng là phí dịch vụ do BQT cũ tiết kiệm được. Thế nhưng, BQT mới không những không tiết kiệm thêm đồng nào mà còn tiêu xài không minh bạch (không có hóa đơn chứng từ rõ ràng) gần hết số tiền này.

Cụ thể, BQT liên tục thực hiện những thay đổi, ký kết các hợp đồng với số tiền rất lớn nhưng không công khai minh bạch. Trong khi ê kíp bảo vệ CC cũ được thuê với 59 triệu đồng/ tháng thì BQT mới lại đổi ê kíp mới với giá 80 triệu đồng/tháng mà chất lượng thì không thay đổi. BQT mới đã đầu tư bãi giữ xe thông minh với hơn 174 triệu đồng, nhưng theo tìm hiểu của các cư dân thì giá trên thị trường của hợp đồng này chỉ khoảng 65 triệu đồng. Một công ty quản lý - vận hành CC chào thầu với giá 107 triệu đồng/năm, nhưng BQT lại ký với giá 152 triệu đồng…

Bức xúc, đầu tháng 6/2016, các cư dân đã tố cáo và đề nghị phế truất BQT mới do chính họ bầu lên, nhưng mọi chuyện không dễ dàng. Đến nay, các thành viên BQT vẫn ung dung trên chiếc ghế của mình. “Bây giờ tôi đã biết mục đích thật sự của họ trước đây khi tố cáo BQT cũ. Tôi thật sự hối hận đã bầu cho họ” - chị H., một cư dân lô A - CC Bàu Cát 2, ngao ngán.

Tương tự, tại lô M, CC Bàu Cát 2, khi phát hiện trưởng BQT cũ có nhiều sai phạm trong công tác quản lý, một cư dân trong CC đã vận động những cư dân khác gây áp lực buộc ông này từ chức. Thế nhưng, khi ngồi vào ghế BQT, trưởng BQT mới lại lặp lại hàng loạt sai phạm của người cũ, thậm chí còn nghiêm trọng hơn. Cư dân lại tố cáo. Sở Xây dựng vào cuộc thanh tra. Kết quả, từ năm 2009, khi CC bàn giao cho BQT quản lý, các nhiệm kỳ BQT đều có sai phạm. Đặc biệt, ban BQT nhiệm kỳ ba đã tự thỏa thuận mức phụ cấp cho các thành viên BQT mà không thông qua hội nghị nhà CC. BQT còn chi đến 1,7 tỷ đồng không hợp lệ, không thông qua ý kiến cư dân và không xuất trình được hóa đơn cho rất nhiều hạng mục…

Tại CC Ngô Tất Tố (Q.Bì nh Thạ nh) tình cảnh cũng chẳng khác khi cách nay khoảng một năm, cư dân phát hiện BQT thu chi tài chính bất minh nên đã miễn nhiệm và bầu BQT mới. Với nhiều hứa hẹn sẽ làm tốt hơn người tiền nhiệm, ông Nguyễn Văn Sau được cư dân tín nhiệm đưa lên làm trưởng BQT. Nhưng vừa ngồi lên chiếc ghế BQT, ông Sau đã “lật kèo”. Thang máy hư, ông Sau không chọn đơn vị bảo trì sử a chữa giá cả hợp lý mà chọn đơn vị giá cao hơn. Máy bơm nước hư, ông Sau tự kêu thợ đến sửa rồi mới báo giá cho các thành viên BQT…

"Miếng bánh" quản trị chung cư

Theo tìm hiểu của chúng tôi, việc bầu BQT và các quy định pháp luật hiện đang có nhiều vấn đề không ổn, đã tạo điều kiện cho một số thành phần cơ hội chen vào BQT nhằm kiếm lợi cho mình.

Theo các cư dân lô A, CC Bàu Cát 2, trong năm thành viên BQT hiện nay có một phó BQT là ông Trần Thanh Điền không phải… là người của CC và đang dính dáng đến một số tai tiếng. Trước khi bầu cử, cư dân đã phản ánh những sự việc này và ông Điền đã được thông báo loại khỏi danh sách bầu cử. Nhưng không hiểu sao cuối cùng ông vẫn trúng cử vào BQT. Tình trạng vừa nêu đang xảy ra tại nhiều CC. Điển hình, tại CC 4S (Q.Thủ Đức), trưởng BQT cũng không phải là người sở hữu căn hộ tại CC này.

Ngoài ra, việc bầu cử hiện nay cũng có vấn đề, theo các cư dân lô A, CC Bàu Cát 2, các trưởng - phó BQT không phải là người có số phiếu cao nhất mà ông Mai Xuân Bình, một thành viên BQT, mới là người được cư dân tín nhiệm nhiều nhất. Tuy nhiên, sau khi cư dân bầu năm thành viên BQT xong, các thành viên này tiếp tục bầu bán trưởng, phó BQT thì ông Bình bị loại xuống làm thành viên.

Còn theo anh P. - một thành viên BQT CC Ngô Tất Tố - việc bầu BQT CC này trước đây chỉ là hình thức, bởi danh sách bầu cử không có… số dư. Sau khi cả năm thành viên cùng trúng cử, các thành viên đã tự bỏ phiếu chọn ra trưởng, phó ban.

Bên cạnh việc bầu bán BQT có vấn đề, việc xử lý sai phạm của các BQT cũng không đến nơi đến chốn. Theo anh P., anh đã nhiều lần tố cáo hành vi lộng quyền của trưởng BQT nhưng chính quyền địa phương chỉ hòa giải, rồi mọi chuyện lại đâu vào đó. Tại lô A, CC Bàu Cát 2, sau khi gửi đơn đến phường không được giải quyết, cư dân đã gửi đơn đến quận. Chủ tịch Q.Tân Bình chỉ đạo phường giải quyết trong một tháng, nhưng đến nay đã quá hạn mà phường vẫn chưa giải quyết xong.

Cư dân lại gửi đơn tố cáo đến Công an Q.Tân Bình, công an quận thông báo đã nhận được đơn nhưng gần một tháng qua cũng không thấy liên hệ giải quyết. Tại CC Hoàng Anh Gold House, cư dân phải tự lo cho mình bằng cách lập thêm ban kiểm soát. Nhưng vừa qua, khi phát hiện những sai phạm của BQT, ban kiểm soát cũng không làm gì được ngoài việc gửi đơn tố cáo đến chính quyền địa phương và… chờ.

Những lùm xùm tại các CC trên chưa biết ai đúng, ai sai, nhưng cư dân lãnh đủ. Theo luật sư Nguyễn Văn Trương - Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Văn Trương, việc quy định pháp luật không rõ ràng, để người không phải cư dân lọt vào BQT là cực kỳ nguy hiểm. Bởi ngoài việc quản trị CC, họ còn “ôm” hàng tỷ đồng phí bảo trì của cư dân. Trong khi nế u những người trong BQT “ăn rơ” với nhau nâng khống giá bảo trì, bảo dưỡng thì cũng không ai biết. Trường hợp những người này ôm tiền “biến mất” hoặc chi tiêu không đúng mục đích thì hàng trăm người trong CC lãnh đủ.

Theo tiến sĩ Lê Bá Chí Nhân - một chuyên gia về kinh tế, bất động sản - cư dân được quyền bầu trực tiếp BQT theo quy định nhưng thực tế họ chỉ được bầu các thành viên BQT, không được bầu trực tiếp các chức danh BQT. Vì vậy, nhiều thành viên được cư dân tín nhiệm cao nhất nhưng đến khi bầu trưởng, phó họ lại bị các thành viên khác cấu kết loại ra. Rõ ràng, cách làm này không đảm bảo chọn ra người lãnh đạo BQT theo đúng nguyện vọng của cư dân, chất lượng BQT không cao. Vì vậy, nên để các cư dân bầu trực tiếp các chức danh BQT.

Ngoài ra, theo ông Nhân, các cư dân cũng cần có trách nhiệm với lá phiếu của mình. Bởi việc chọn người xứng đáng vào BQT rất quan trọng, họ không chỉ quản lý mà còn giữ gìn tài sản của mình. Tại nhiều CC, các cư dân rất thờ ơ việc này, nên thường bị các thành phần cơ hội lợi dụng.

Phan Trí