Cháy chung cư Carina Plaza: Trách nhiệm ở đâu trong vụ hỏa hoạn kinh hoàng?

Trao đổi với PV Báo Phụ nữ TP.HCM về vụ cháy chung cư Carina Plaza (quận 8, TP.HCM) làm 13 người tử vong vào ngày 23/3 vừa qua, luật sư Trần Minh Hùng, cho rằng chỉ có quyết định khởi tố vụ án hình sự là tiền đề quan trọng, là căn cứ để xác định trách nhiệm thuộc về ai.

Vụ cháy chung cư Carina Plaza ngày 23/3 khiến 13 người tử vong.

Trách nhiệm thuộc về ai?

Luật sư Hùng nhận định: “Theo tôi việc cháy chung cư xảy ra một sự cố đặc biệt nghiêm trọng như vậy. Tính đến nay đã có 13 người tử vong cùng hàng chục người khác bị thương. Vụ việc này bắt buộc phải khởi tố vụ án để tìm nguyên nhân của vụ cháy, từ đó xác định đơn vị, cá nhân phải chịu trách nhiệm”.

Theo ông, trách nhiệm ở đây bao gồm nhiều cá nhân tổ chức liên quan từ chính quyền địa phương, chủ đầu tư, nhà thầu, cơ quan quản lý chuyên môn về PCCC. Sau khi điều tra cụ thể, trách nhiệm của cơ quan nào thì cơ quan đó phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Luật sư Trần Minh Hùng

Trước đó, người dân tại chung cư cho biết khi xảy ra vụ cháy, hệ thống PCCC của chung cư này không hoạt động. Cụ thể: chuông báo cháy không có; hệ thống vòi nước tự động ở hành lang không hoạt động; đèn thoát hiểm không sáng; trụ nước trước chung cư không có nguồn nước… hệ thống PCCC có đầy đủ thiết bị nhưng không hoạt động.

Vì vậy, chủ đầu tư không thể vô can trong vụ cháy gây ra hậu quả hết sức nghiêm trọng về người và tài sản. Chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm hình sự liên quan đến hành vi vi phạm về PCCC.

Theo thông tin, cư dân chung cư này đã nhiều lần khiếu nại, UBND quận 8 đã có công văn yêu cầu chấn chỉnh các vấn đề PCCC nhưng vẫn chưa được khắc phục. Người dân nơi đây đã đóng tiền để bảo trì, sữa chữa hệ thống PCCC hư hỏng. Nhưng nhiều năm liền, đơn vị quản lý chung cư mặc dù thu tiền nhưng vẫn chưa khắc phục. 

Cơ quan chức năng cần phải điều tra rõ thông tin trên, nếu đúng như người dân tại chung cư phản ánh, đơn vị quản lý phải chịu trách nhiệm lớn trong vụ việc này.

Ngoài ra, cần phải xem xét trách nhiệm của chính quyền địa phương từ khâu giám sát, đến giai đoạn hoàn công dự án để nghiệm thu công trình, đặc biệt là về PCCC. Trong trường hợp, nếu chủ đầu tư thiếu trách nhiệm hoặc vô trách nhiệm, cơ quan chức năng phải có trách nhiệm phải xử lý, xử phạt và cưỡng chế xử phạt... 

Nếu các cơ quan quản lý phớt lờ, thiếu kiên quyết và để gây ra hậu quả nghiêm trọng, thì cũng phải chịu trách nhiệm liên đới. 

Phải đền bù thiệt hại như thế nào?

Luật sư Hùng cho biết việc xác định cá nhân, tổ chức nào có trách nhiệm trực tiếp hoặc liên đới bồi thường sẽ phụ thuộc vào kết quả điều tra cụ thể của cơ quan chức năng. 

Nếu thiệt hại do nguyên nhân bất khả kháng thì bên gây thiệt hại được miễn trừ, nhưng còn tùy thuộc vào hợp đồng mua bán giữa người mua và chủ đầu tư (bên bán) có thỏa thuận bồi thường trong những trường hợp nào được miễn bồi thường, những trường hợp nào phải bồi thường.

Nếu xác định lỗi chủ đầu tư thì bảo hiểm sẽ bồi thường các thiệt hại về người và tài sản cho người bị thiệt hại theo Luật phòng cháy chữa cháy và Luật kinh doanh bảo hiểm.

Theo Khoản 9 Điều 38 Thông tư 02/2016/TT-BXD của Bộ Xây dựng ban hành quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư thì chủ đầu tư dự án xây dựng nhà chung cư có trách nhiệm mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc theo quy định của Luật PCCC và Luật về kinh doanh bảo hiểm. Trong trường hợp vụ cháy chung cư Carina Plaza vừa qua xảy ra do cháy nổ ngoài ý muốn, đơn vị bảo hiểm sẽ có trách nhiệm bồi thường.

“Ngược lại, nếu vụ cháy là do có người cố ý vi phạm những quy định về PCCC thì sẽ không được doanh nghiệp bảo hiểm bồi thường thiệt hại. Khi đó, dựa theo Khoản 10 Điều 38 Thông tư 02/2016/TT-BXD, chủ đầu tư phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bên bị thiệt hại theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật, phải chấp hành quyết định giải quyết, xử lý, xử phạt vi phạm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nếu có lỗi trong việc để xảy ra cháy nổ”, luật sư Hùng nói thêm.

Khi điều tra nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì những người chịu trách nhiệm có thể phải bị truy tố theo quy định tại Điều 313 Bộ luật luật Hình sự Việt Nam năm 2015 về tội Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy quy định. 

Luật sư Hùng cho biết: “UBND TP.HCM cũng cần phải có các biện pháp nghiêm minh, mang tính đồng bộ trong việc quản lý; Phải quản lý chặt chẽ công tác PCCC đối với các dự án; Phải minh bạch, công tâm và nghiêm khắc trong PCCC để đảm bảo an toàn cho người dân về tính mạng lẫn tài sản”.

Phạm An