Châu Á là nơi chịu tác động đầu tiên của tình trạng mất sông băng toàn cầu

22/03/2025 - 06:59

PNO - Trong 30 năm kể từ khi các nhà lãnh đạo lần đầu họp bàn về cách hạn chế biến đổi khí hậu, trái đất đã mất hơn 14.000 tỉ tấn băng từ các sông băng và tảng băng trên núi.

Châu Á là nơi chịu tác động đầu tiên của tình trạng mất sông băng toàn cầu - Ảnh: Eco
Châu Á là nơi chịu tác động đầu tiên của tình trạng mất sông băng toàn cầu - Ảnh: Eco

Chúng ta đang đối mặt với những tổn thất lớn, khi các tảng băng cực ở Greenland và Nam Cực dần tan chảy, thậm chí những thay đổi này còn diễn ra sớm hơn nhiều so với các kịch bản tồi tệ nhất được dự báo trước đây của các nhà khoa học. Điều này cũng báo hiệu sự kết thúc cho các quốc gia ở khu vực trũng thấp và các dân tộc bản địa vùng cực.

Châu Á là khu vực sẽ cảm nhận rõ sự ảnh hưởng này một cách sâu sắc. Tác động của mực nước biển dâng cao cũng ảnh hưởng các trung tâm kinh tế lớn, bao gồm Hồng Kông, Thượng Hải (Trung Quốc), Bangkok (Thái Lan) và Mumbai (Ấn Độ).

Châu Á đang đối mặt với mối đe dọa kép, là tuyến đầu của quá trình tan băng nhanh chóng và mất đi các lớp tuyết trên khắp các ngọn núi.

Trong khi mực nước biển dâng cao đáng kể có thể xảy ra vào nửa sau thế kỷ 21, thì tình trạng tan băng ở núi lại là thảm họa đang diễn ra.

Liên hiệp quốc ước tính thế giới đã mất 9.000 tỉ tấn băng từ các ngọn núi, kể từ khi bắt đầu ghi chép dữ liệu vào năm 1975. Con số này tương đương với một khối băng dày 25m có kích thước bằng nước Đức. Các dãy núi Hindu Kush Himalayas và Cao nguyên Tây Tạng đang mất đi lượng băng dự trữ nhanh hơn.

Chỉ trong thế kỷ này, dãy Alps đã mất 39% khối lượng băng, dãy Rockies của Canada mất 1/4 và dãy Kavkaz mất hơn 1/3. Với tốc độ này, nhiều sông băng sẽ không tồn tại được qua thế kỷ 21.

Nhiệt độ toàn cầu tăng đang ảnh hưởng đến lớp phủ tuyết, trong khi tuyết tan theo mùa là tác nhân lớn nhất gây ra ảnh hưởng đến nguồn cung cấp nước ngọt. Những tổn thất này sẽ ảnh hưởng đến thủy lợi hạ lưu, thủy điện và nguồn cung cấp nước trong ngắn hạn.

Với dãy núi Hindu Kush Himalaya, nơi cung cấp nước cho 10 con sông xuyên biên giới rộng lớn, tác động của tình trạng mất sông băng trên núi ở châu Á có khả năng nhanh chóng làm lu mờ tác động ở những nơi khác, ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế và cư dân của 280 thành phố lớn dọc theo lưu vực sông này.

Nếu tình trạng băng tan tiếp tục tiếp diễn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế của nhiều quốc gia, khi sông ngòi là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của châu Á (sản xuất điện).

Riêng lưu vực sông Dương Tử được cho là tạo ra 38% tổng sản phẩm quốc nội của Trung Quốc. Trong khi 49% giá trị kinh tế của Ấn Độ và 55% giá trị kinh tế của Pakistan có nguồn gốc từ lưu vực sông Ấn và sông Hằng, sông Mê Kông hỗ trợ từ 94-97% GDP của Lào và Campuchia.

Minh Hương (theo SCMP)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI