Chatbot AI tham gia bảo vệ sức khỏe tâm thần

Earkick là một trong hàng trăm ứng dụng đang được tung ra miễn phí nhắm vào thế hệ Z. Người dùng có thể gõ hoặc nói về những lo lắng của mình, ứng dụng sẽ đưa ra lời an ủi, thông cảm hệt như cách các nhà trị liệu bài bản vẫn làm. Sau đó, chatbot đề xuất một bài tập thở có hướng dẫn, cách điều chỉnh lại những suy nghĩ tiêu cực hoặc mẹo quản lý căng thẳng. Karin Andrea Stephan - người đồng sáng lập Earkick - cho biết tất cả nội dung đều nằm trong phương pháp tiếp cận truyền thống được các nhà tâm lý sử dụng.

Ngày càng có nhiều chatbot AI được sử dụng như một cách hỗ trợ chăm sóc sức khỏe tâm thần ở thanh thiếu niên - Nguồn ảnh: AP

Câu hỏi “các chatbot AI đang cung cấp dịch vụ sức khỏe tâm thần hay chỉ đơn giản là một hình thức tự trợ giúp mới” rất quan trọng đối với ngành y tế hiện đại. Các công cụ này không mất tiền, hoạt động 24/7 và bảo mật thông tin cá nhân.

Tuy nhiên hiện có rất ít dữ liệu cho thấy chúng thực sự giúp cải thiện sức khỏe tâm thần cho người dùng. Bản thân các công ty công nghệ hàng đầu không đề cập rõ ràng về khả năng chẩn đoán, điều trị các tình trạng bệnh lý khi công bố sản phẩm. Hiện chưa có sản phẩm nào trải qua quy trình phê duyệt của Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA).

Theo Vaile Wright - Giám đốc công nghệ Hiệp hội Tâm lý Mỹ - không có cơ quan quản lý nào giám sát chatbot, vì vậy người dùng không có cách nào để biết liệu sản phẩm có thực sự hiệu quả hay không.

Tuy nhiên, chatbot vẫn đang đóng một vai trò nào đó trong tình trạng thiếu chuyên gia sức khỏe tâm thần hiện nay. Tại Vương quốc Anh, chatbot có tên Wysa đang giúp giảm căng thẳng, lo lắng và trầm cảm ở người lớn và thanh thiếu niên, bao gồm cả những người đang chờ gặp bác sĩ. Một số công ty bảo hiểm, đại học và chuỗi bệnh viện ở Mỹ cũng đang cung cấp các chương trình tương tự.

Angela Skrzynski - một bác sĩ gia đình ở New Jersey, Mỹ - cho biết bệnh nhân thường rất cởi mở trong việc thử sử dụng chatbot. Công ty Virtua Health của Skrzynski đã bắt đầu cung cấp ứng dụng Woebot cho bệnh nhân sau khi nhận ra không thể thuê hoặc đào tạo đủ nhà trị liệu đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân. “Woebot không chỉ hữu ích cho bệnh nhân mà còn cho bác sĩ lâm sàng đang cố gắng làm điều gì đó cho những người đang gặp khó khăn này. Dữ liệu của công ty cho thấy, bệnh nhân có xu hướng sử dụng Woebot khoảng 7 phút mỗi ngày, thông thường từ 3 - 5g sáng” - Skrzynski nói.

Woebot cung cấp ứng dụng cho thanh thiếu niên, người lớn mắc chứng rối loạn sử dụng chất gây nghiện và phụ nữ bị trầm cảm sau sinh. Không giống nhiều chatbot khác, Woebot không sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn thông qua AI nhằm nhanh chóng tạo ra văn bản và cuộc hội thoại.

Thay vào đó, Woebot sử dụng hàng ngàn tập lệnh do các chuyên viên viết. Cách tiếp cận dựa trên quy tắc này tạo ra sản phẩm an toàn hơn cho sức khỏe tâm thần, tránh tình trạng chatbot AI thường có xu hướng “gây ảo giác” hoặc thậm chí bịa đặt thông tin.

FDA đang quản lý AI liên quan thiết bị và phần mềm y tế nhưng chủ yếu tập trung vào các sản phẩm được bác sĩ sử dụng, không phải chatbot dành cho người dân. Hiện tại, nhiều hệ thống y tế chỉ mở rộng các dịch vụ sức khỏe tâm thần bằng cách kết hợp AI vào các hoạt động khám và chăm sóc tổng quát chứ không cung cấp chatbot.

Nhà đạo đức sinh học Doug Opel (Bệnh viện Nhi đồng Seattle) nói: “Có rất nhiều điều mà chúng tôi cần phải hiểu về công nghệ này để có thể cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất của trẻ em”.

Nam Anh (theo AP, CNN)