Chất lượng thuốc nhập khẩu: Thả nổi

Nhiều thuốc không đạt chất lượng vẫn được nhập khẩu vào Việt Nam - Ảnh minh họa: Phùng Huy

Lẽ ra 100% các lô thuốc phải được kiểm tra chất lượng trước khi đưa ra thị trường; còn thuốc khi đã lưu hành mà vẫn vi phạm thì phải cấm nhập khẩu. Thế nhưng, cơ quan “gác cửa” - Bộ Y tế đang quá dễ dãi với thuốc nhập khẩu, khiến người bệnh… “hên xui” khi dùng thuốc, các công ty dược trong nước thì bị đối xử bất bình đẳng.

Sự việc càng “nóng” khi Cục Quản lý dược, Bộ Y tế vừa công bố danh sách 44 công ty nước ngoài vi phạm chất lượng thuốc được rút khỏi danh sách phải lấy mẫu kiểm tra nhập khẩu trước khi bán cho người bệnh.

13 lần vi phạm nghiêm trọng vẫn được nhập khẩu

Ngày 7/12/2015, ông Trương Quốc Cường, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế gửi công văn số 22721/QLD-CL đến các cơ sở y tế công bố rút thêm tên Công ty Celogen Pharma Pvt., Ltd (Ấn Độ) và Công ty Amherst Laboratories Inc (Philippines) ra khỏi danh sách các công ty nước ngoài có thuốc vi phạm chất lượng, vì theo Cục này, sau 6-12 tháng kiểm tra 100% lô thuốc nhập khẩu của hai công ty trên, đã không có lô thuốc nào vi phạm chất lượng.

Như vậy tính từ 2013 đến nay, Cục Quản lý dược đã cho phép 44 công ty của 10 quốc gia từng đưa thuốc không đạt chất lượng vào Việt Nam bán cho người tiêu dùng không cần kiểm tra 100% chất lượng thuốc nhập khẩu.

Đại diện một công ty sản xuất thuốc trong nước bức xúc: “Lẽ ra Cục phải có chế tài mạnh hơn. Đằng này lại giơ cao đánh khẽ. So với các nước trên thế giới thì việc cấp thuốc nhập khẩu ở Việt Nam hiện nay quá dễ. Bộ chỉ xem xét giấy tờ, nguồn gốc thuốc hợp lệ thì cấp số đăng ký, cho nhập khẩu mà không xem xét nhà máy sản xuất ở nước ngoài ra sao, cũng không kiểm tra tất cả các lô thuốc nhập khẩu trước khi người bệnh sử dụng”.

Theo vị đại diện này, nếu Cục bỏ bớt rào cản, tạo điều kiện cho các công ty nước ngoài tự chủ thì các công ty này phải cam kết về chất lượng thuốc khi vào Việt Nam. Nếu bị phát hiện vi phạm phải cấm luôn cả mặt hàng thuốc đó, chứ không phải chỉ thu hồi lô thuốc vi phạm.

Còn những công ty vi phạm chất lượng nhiều lần trên một lô thuốc hoặc vi phạm từ hai lô thuốc trở lên thì phải cấm công ty đó nhập khẩu tất cả các loại thuốc khác vào Việt Nam trong thời gian nhất định. Riêng những thuốc vi phạm ở cấp độ 1 như: nhầm lẫn hàm lượng, hoạt chất, thuốc không được phép lưu hành có thể gây hậu quả nghiêm trọng… thì cấm hẳn.

Thế nhưng, cách làm hiện nay của Cục có vẻ "nhu nhược" khi chỉ mới dừng lại ở việc đưa công ty đó vào danh sách tiền kiểm sau 6-12 tháng. Cục cũng chỉ dừng lại ở việc thu hồi thì không biết công ty vi phạm thu hồi được bao nhiêu viên? Ai sẽ chịu trách nhiệm và bồi thường cho người bệnh đã uống thuốc kém chất lượng?

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong 44 công ty được rút tên khỏi danh sách phải tiền kiểm 100%, có nhiều công ty vi phạm rất nhiều lần, có công ty vi phạm đến 13 lần và đặc biệt nhiều công ty vi phạm chất lượng thuốc nghiêm trọng ở cấp độ 2.

Nhiều mặt hàng thuốc của Ấn Độ xuất hiện phổ biến ở thị trường dược Việt Nam - Ảnh: Phùng Huy

Cụ thể, Công ty Syncom Formulations Ltd của Ấn Độ liên tục vi phạm từ năm này qua năm khác với 13 lần vi phạm, trong đó chín lần vi phạm ở mức độ 2 (vi phạm nghiêm trọng, ảnh hưởng mạnh đến sức khỏe người bệnh như: thuốc gây tác dụng phụ có hại, thể tích hay khối lượng thuốc dưới 75% so với thể tích trên nhãn, độ hòa tan thuốc chỉ đạt dưới 50%, thuốc không đạt độ nhiễm khuẩn, tạp chất, phải hơn hai giờ thuốc mới tan trong dạ dày) và bốn lần ở mức độ 3 (vi phạm về cảm quan biến đổi màu sắc, chênh lệch khối lượng của thuốc).