Chất lượng phim “làm lại” phập phù, vì sao?

Cây cao đón gió lớn

Cùng lúc hiện có 3 phim truyền hình Việt remake từ kịch bản ngoại đang chiếu là Hoa vương, Mặt trời mùa đông (HTV2), Bác sĩ Lof - Bác sĩ hạnh phúc (Netflix, Danet, Film Box). Phản ứng khán giả dành cho các phim không giống nhau. Hoa vương (bản gốc Hàn Flower of Queen) và Mặt trời mùa đông (bản gốc cùng tên của Thổ Nhĩ Kỳ) ít bị chê. 2 phim đều có cốt truyện kịch tính, nhiều tình tiết bất ngờ, bối cảnh, góc quay, màu phim đẹp. Trong khi đó Bác sĩ Lof - Bác sĩ hạnh phúc nhận nhiều bình phẩm tiêu cực từ nội dung đến diễn xuất. Đặc biệt, những khán giả trong ngành y còn nhặt ra nhiều hạt sạn chuyên môn trong phim.

Phim remake liên quan những lĩnh vực đặc thù như quân đội (Hậu duệ mặt trời, ảnh trên) hay bác sĩ (Bác sĩ Lof - Bác sĩ hạnh phúc, ảnh dưới) đều khó thành công

So với điện ảnh, xu hướng remake ở mảng phim truyền hình nở rộ hơn. Nhờ làm nhiều, mức độ Việt hóa cũng tiến bộ hẳn. Nhiều phim remake gây sốt trên màn ảnh nhỏ, khiến người xem quên luôn bản gốc như Hương vị tình thân, Thương ngày nắng về, Cây táo nở hoa, Gạo nếp gạo tẻ. Tuy vậy, vẫn có nhiều phim không đạt hiệu ứng như mong đợi như Hậu duệ mặt trời, Mối tình đầu của tôi (bản gốc She was pretty), Glee Việt Nam (bản gốc Glee), mới nhất là Bác sĩ Lof - Bác sĩ hạnh phúc.

Bản gốc càng đình đám, bản sao càng dễ chuốc thất bại và đó là trở ngại lớn nhất khi làm phim remake. Đạo diễn Vũ Ngọc Đãng - người được khen remake “mát tay” qua 2 phim Ngôi nhà hạnh phúc (2009) và Mẹ ác ma, cha thiên sứ (2021) - phân tích: “Thường những phim được chọn làm lại là những phim ăn khách, vì khi đó cơ hội thành công của bản remake cao. Người xem luôn tò mò, háo hức muốn biết phiên bản Việt được làm ra sao, ai đóng, kịch bản có sửa đổi gì không. Có điều, đi kèm với đó sẽ là sự săm soi dành cho phim nhiều hơn, bản Việt dễ bị đem ra so sánh hơn. Làm giống quá thì bị chê không có sáng tạo, làm khác quá dễ bị phản đối”.

Rõ ràng thuận lợi của làm phim remake cũng là điểm bất lợi. Đặt lên bàn cân các phim remake thành và bại, có thể thấy những phim Việt hóa ăn khách là phim có bản gốc ít được khán giả Việt Nam biết đến. Tỉ lệ thất bại cao rơi vào những phim mà bản gốc hầu như ai cũng xem rồi. Hiếm hoi mới có trường hợp bản gốc đình đám khi làm lại cũng được yêu thích không kém là phim Gia đình là số 1. Bản Việt còn được sản xuất đến phần 3 vì 2 phần đầu ăn khách.

Trailer phim Hương vị tình thân:

“Hố đen” diễn xuất

Khán giả hiện nay không còn quá khắt khe với dòng phim remake vì các nhà làm phim cũng nỗ lực đưa chất Việt vào phim. Tình tiết, bối cảnh được chuyển đổi hợp lý; nhiều phim khéo léo xử lý cái kết khác với bản gốc để hợp văn hóa Việt, chiều lòng khán giả như Thương ngày nắng về. Với phim Hành trình công lý, các biên kịch Việt phải “nhào nặn” mất 2 năm, làm việc cùng không ít chuyên gia pháp lý.

Đạo diễn Vũ Ngọc Đãng cho biết: “Khi remake, tốt nhất nên lấy cảm hứng hơn là làm lại giống đến từng cảnh. Tất nhiên, những phân đoạn hay nên giữ. Quan trọng là biết cách thay đổi tình tiết sao cho sát thực với hoàn cảnh ở Việt Nam, nhất là khi phim liên quan đến những lĩnh vực, ngành nghề đặc thù. Vấn đề chuyên môn có thể nhờ đến đội ngũ cố vấn”.

Tuy nhiên, ngay cả khi các đạo diễn, biên kịch giải quyết được vấn đề kịch bản, xây dựng lại nội dung, nhân vật phù hợp thực tế Việt Nam, chăm chút cho bối cảnh không thua kém bản gốc thì phim vẫn có khả năng cao bị chê vì… khâu diễn xuất.

Nhìn lại những phim remake bị chê như Hậu duệ mặt trời, Hành trình công lý, Mối tình đầu của tôi, Bác sĩ Lof - Bác sĩ hạnh phúc, nguyên nhân chính đều do diễn xuất nhạt nhòa. Nam nữ chính trong Hậu duệ mặt trời bản Việt là Song Luân, Khả Ngân đuối sức khi thể hiện lại 2 vai diễn vang dội của Song Joong Ki và Song Hye Kyo; Trần Phong diễn không ra vai bác sĩ tự kỷ thiên tài trong Bác sĩ Lof - Bác sĩ hạnh phúc. Nhưng kể cả diễn viên có năng lực vẫn có thể bị chê vì không hợp vai như trường hợp Hồng Diễm không thích hợp hình ảnh một “nữ cường” như trong phim Hành trình công lý. Diễn xuất của nữ chính Ninh Dương Lan Ngọc trong Mối tình đầu của tôi bị đánh giá quá lố, làm quá so với bản gốc. 

Ngược lại nếu diễn tốt, diễn viên có thể “gánh” cả kịch bản. Dù tình tiết lê thê, nhiều khi gây ức chế, Cây táo nở hoa, Hương vị tình thân hay Thương ngày nắng về vẫn trở thành “hiện tượng” màn ảnh nhỏ nhờ diễn xuất đỉnh cao của dàn diễn viên gạo cội. Người xem háo hức theo dõi phim để được bùng nổ theo cảm xúc của nhân vật.

Cây táo nở hoa, một trong những phim remake tạo được hiệu ứng tốt

Remake phim đã là chuyện phổ biến toàn cầu nên người xem giờ đây cũng không còn quá định kiến phim remake là thiếu sáng tạo. Nhưng để một bộ phim làm lại không bị chê, nhà sản xuất cần lượng sức. Chọn những phim đã thành “hiện tượng” khả năng thắng chắc chắn không cao. Chọn những chủ đề khó, mang tính đặc thù như quân đội, ngành y, ca nhạc, pháp luật… càng dễ bị chê vì để nhân vật nói chuyện chuyên môn không phải là thế mạnh của phim Việt.

Thực tế những phim remake thành công cho thấy một kịch bản có cốt truyện hấp dẫn, ăn khách nhưng không phải ở mức “hiện tượng”, chủ đề gần gũi quen thuộc (tốt nhất là chủ đề gia đình) và quan trọng hơn cả có dàn diễn viên thực lực, hợp vai.

Hương Nhu