Cha mẹ khẩu chiến, con “lãnh đạn”

24/09/2013 - 16:11

PNO - Chọn hướng giải quyết xung đột bằng cách kể con nghe mọi thói xấu của người kia, với mong muốn con sẽ là “đồng minh” để chiến thắng: sai lầm!

edf40wrjww2tblPage:Content

Một bé gái 15 tuổi ở Hóc Môn (TP.HCM) uống 17 viên thuốc chữa bệnh động kinh để khỏi phải chứng kiến những cuộc cãi vã của cha mẹ. Một thiếu nữ 17 tuổi ở Phú Yên uống thuốc trừ sâu vì buồn bực khi thấy cha mẹ thường xuyên khẩu chiến… Những sự vụ thương tâm đó là hồi chuông cảnh báo chung cho các bậc cha mẹ.

Đừng nghĩ con cái vô can

Trong quá trình tư vấn tâm lý học đường, tôi thường tiếp nhận nhiều nỗi lòng của học sinh khi gia đình các em trở thành “khu vực chiến sự” với những cuộc cãi vã, thậm chí đánh nhau giữa cha mẹ. Có những trẻ nỗi niềm u uẩn trong lòng cứ lớn dần, thành những tổn thương tâm hồn và hằn sâu suy nghĩ tiêu cực, thậm chí khiến chúng có những hành vi bắt chước mà hậu quả khó lường.

Cha me khau chien, con “lanh dan”
 

Tôi từng được mời làm hội thẩm nhân dân một phiên toà xét xử vụ án cướp của giết người, mà bạn trẻ đứng trước vành móng ngựa hôm đó còn vài tháng nữa mới bước vào tuổi 18. Cuộc đời em lẽ ra đã đi trên một con đường sáng sủa hơn, nếu bốn năm trước em không quyết định bỏ nhà đi bụi để thực hiện lời thề: “Cha mẹ cứ cãi nhau, con bỏ nhà đi bụi!” Cha mẹ em lúc đó có lẽ không ai nghĩ con mình dám làm như thế, bởi cãi nhau là chuyện của họ, con cái không muốn nghe thì đi chỗ khác! Lối nghĩ đó hiện cũng có ở rất nhiều phụ huynh. Họ đâu biết ngay từ khi biết nói, trẻ đã có thể cảm nhận mọi thứ xung quanh. Nếu phải chứng kiến cha mẹ cãi nhau, trong lòng trẻ sẽ chất chứa ấn tượng không tốt, lâu dần hình thành sự phản kháng, nhất là ở tuổi dậy thì, khi trẻ biết khẳng định cái tôi và đòi hỏi sự tôn trọng của người lớn.

Đã có những trẻ học hành sa sút, bị trầm cảm… bởi không thoát ra được cảm xúc căng thẳng, buồn chán, sợ hãi thường xuyên khi chứng kiến cảnh bất hoà của cha mẹ. Một diễn đàn trực tuyến mới đây, chỉ vài giờ sau khi một học sinh cấp ba đưa lên tâm sự “Sao ba má em cứ cãi nhau hoài về chuyện tiền nong khiến em không học bài được?”, đã nhận được hàng trăm hồi đáp chia sẻ, trong đó nhiều trẻ cũng tỏ bày đang rơi vào hoàn cảnh tương tự. Có em còn đưa ra ý định lập thành nhóm “Những trẻ sắp phát điên vì cha mẹ cãi nhau”! Một nhóm nhà xã hội học ở đại học Cambridge (Anh) đã từng thực hiện nghiên cứu tâm lý với 238 trẻ 15 - 18 tuổi. Các em được đề nghị thực hiện một bài kiểm tra để đánh giá khả năng xử lý những thông tin liên quan đến cảm xúc. Những trẻ có kết quả thấp nhất khi làm bài kiểm tra đều chung tình trạng thường xuyên chứng kiến cha mẹ cãi nhau trong khoảng thời gian hơn sáu tháng và trước khi lên sáu tuổi.

Hành xử theo tình yêu thương con

Gia đình nào cũng có những lúc buồn vui, lục đục với muôn vàn lý do: toan tính cơm áo gạo tiền, căng thẳng trong công việc, áp lực thương trường… Tuy nhiên, giải quyết thế nào để không ảnh hưởng đến con cái là điều các bậc cha mẹ phải thật quan tâm. Nhiều người mặc dù con cái đề huề nhưng chỉ nghĩ đến bản thân, xung đột ngay trước mặt các con, còn cố ý bôi xấu “đối phương” để thoả mãn tự ái bản thân. Có người còn chọn hướng giải quyết xung đột một cách đầy sai lầm là kể con nghe mọi thói xấu của cha hoặc mẹ, với mong muốn con sẽ là “đồng minh” để chiến thắng người kia!

Cha mẹ phải làm gương cho con trẻ. Kể cả khi xảy ra mâu thuẫn, các bậc phụ huynh cũng phải có ý thức tôn trọng nhau và tôn trọng các thành viên trong nhà. Trẻ là thành viên trong gia đình nên cũng có nhu cầu được sống trong tổ ấm đúng nghĩa, không phải “trẻ con thì biết gì” như nhiều người lớn vẫn ngộ nhận. Mặt khác, cha mẹ cũng phải tự kiềm chế. Việc kìm nén cơn giận trước mặt các con phải được nghĩ đến đầu tiên khi có ý định “khẩu chiến”. Thay vì cãi nhau, các ông bố - bà mẹ nên tập cùng nhau thảo luận dựa trên sự tôn trọng, ngăn chặn nguy cơ căng thẳng. Nếu có lỡ không kiềm chế được thì phải làm cho con cái hiểu rằng, cha mẹ cãi nhau nhưng vẫn yêu thương con. Tránh có hành động hung hãn, thô bạo trước mặt trẻ, bởi tất cả những hành động ấy sẽ ở lại trong đầu và bé sẽ học theo. Quan trọng hơn cả, sau những cuộc cãi vã, cha mẹ phải làm sao để con không cảm thấy cô đơn, mất chỗ dựa.

Sẽ không có công thức chung, chính tình yêu thương dành cho con cái mách bảo các bậc cha mẹ phải làm gì cho đúng.


THS LÊ THỊ THUÝ HẰNG

(HỘI KHOA HỌC TÂM LÝ - GIÁO DỤC VIỆT NAM)
SGTT.VN

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI
  • “Người thứ ba”

    “Người thứ ba”

    20-12-2024 10:00

    Thế nhưng, cũng chính vì quá thân, cộng với suy nghĩ “thân thì không cần giữ kẽ”, chị thường xuyên làm chúng tôi khó xử.

  • Chuyện tình cha mẹ tôi: Ba mê rửa chén vì muốn mẹ nghỉ ngơi

    Chuyện tình cha mẹ tôi: Ba mê rửa chén vì muốn mẹ nghỉ ngơi

    20-12-2024 06:34

    Mấy chục năm qua, chị em tôi đã quen thuộc với hình ảnh ba vào bếp. Ba tình nguyện làm "người đam mê rửa chén" vì ba yêu gia đình.

  • 70 tuổi, cha tôi vẫn miệt mài làm rẫy giữ đất

    70 tuổi, cha tôi vẫn miệt mài làm rẫy giữ đất

    19-12-2024 17:54

    Mỗi lần nghĩ đến hình ảnh cha già cặm cụi đi cắt cành, bón phân, kéo ống nước tưới cây, tôi thấy lòng đau như ai cắt từng khúc ruột.

  • Xuân… nhặt

    Xuân… nhặt

    19-12-2024 06:46

    Nhà không rộng, chỉ có khoảng ban công là có thể nuôi cây. Vậy là ba cứ đem cây về chăm sóc, tưới tắm, nâng niu.

  • Tôi đi thuê người yêu

    Tôi đi thuê người yêu

    18-12-2024 17:05

    Tại TPHCM, có một dịch vụ được chào mời vừa công khai lại vừa kín đáo: dịch vụ của những người yêu thuê giờ.

  • Tuổi ăn đám cưới, tuổi viếng đám tang

    Tuổi ăn đám cưới, tuổi viếng đám tang

    18-12-2024 10:30

    Tôi nhận ra, ở độ tuổi ngấp nghé 50 của mình, tôi đi viếng đám tang nhiều hơn những đám, tiệc khác.

  • “Tạm ứng” gối chăn

    “Tạm ứng” gối chăn

    18-12-2024 06:17

    Trong công việc, cuộc sống, người ta có thể tạm ứng nhiều thứ, nhưng tạm ứng gối chăn sẽ để lại nhiều hậu quả khó lường.

  • Chỉ đường cho hươu: Yêu người hơn tuổi

    Chỉ đường cho hươu: Yêu người hơn tuổi

    17-12-2024 18:37

    Lòng con canh cánh về mối tình ngang trái của mình. Mỗi khi nghe ai đó nói “phi công trẻ”, “hồng hài nhi”… là con lại chộn rộn, mắc cỡ.

  • Ai rồi cũng tập thể thao: Bước ngoặt huy hoàng trong công cuộc tập luyện của tôi

    Ai rồi cũng tập thể thao: Bước ngoặt huy hoàng trong công cuộc tập luyện của tôi

    17-12-2024 12:48

    Bạn thuyết phục ròng rã mấy tháng trời. Bạn bảo sẽ cùng tôi đi bộ về đích để tôi không thấy ngại.

  • Chữ hiếu trong kinh doanh

    Chữ hiếu trong kinh doanh

    17-12-2024 08:51

    Tôi thích được ngồi nghe mẹ kể chuyện xưa, được ăn cơm với mẹ, được cùng mẹ đi thăm bà con… Mấy món mẹ nấu là ngon nhất thế giới.

  • Trăm năm trong cái nắm tay

    Trăm năm trong cái nắm tay

    17-12-2024 06:03

    Người ta có thể dễ dàng đến bên nhau, nhưng liệu có bao nhiêu người đi được cùng nhau tới tuổi xế chiều?

  • “Siêu xe” của ông nội

    “Siêu xe” của ông nội

    16-12-2024 16:19

    Chiếc “siêu xe” của ông nội đã theo chủ nhân được gần 15 năm. Mỗi ngày, ông luôn dành thời gian chăm chút nó, như người bạn đồng hành đáng tin cậy.

  • Lời nói như dao

    Lời nói như dao

    16-12-2024 13:03

    Cần tránh những lời nói xúc phạm, miệt thị, thay vào đó là những lời nói lịch sự, tôn trọng, góp phần xây dựng mối quan hệ.

  • Trẻ em cần thế giới thật đầy yêu thương

    Trẻ em cần thế giới thật đầy yêu thương

    16-12-2024 06:21

    Các nghiên cứu đã chứng minh trẻ em cần được neo giữ trong thế giới thật, quan hệ thật, trách nhiệm, tình yêu thật. Hoạt động ảo không thể thay thế được.

  • Khoảnh khắc dài nhất

    Khoảnh khắc dài nhất

    15-12-2024 17:58

    Chỉ cần gặp mẹ, được ngồi gần mẹ, mọi chênh chao, chơi vơi, xáo trộn đều được lắng xuống, chữa lành.

  • Ngoại vẫn chắt chiu những hạt mè

    Ngoại vẫn chắt chiu những hạt mè

    15-12-2024 16:54

    Có lẽ vì vị mè ướp đẫm mồ hôi của ngoại, cũng có thể vì khói bếp thân thương làm thơm chén cơm nóng hổi quyện cùng vị muối mè mằn mặn.

  • Con bình thường hay đặc biệt?

    Con bình thường hay đặc biệt?

    15-12-2024 06:48

    Mong con thông minh vượt trội hay chỉ cần con khỏe mạnh, bình thường, câu trả lời của bạn là gì?

  • Ngưng đổ lỗi!

    Ngưng đổ lỗi!

    14-12-2024 19:37

    Người luôn tự coi mình là nạn nhân hiếm khi nhận ra lỗi của chính mình, cũng khó có cơ hội nhận ra khả năng của bản thân khi cố gắng.