Cha, con và cuộc kéo co với số phận

“Con gái tôi sẽ rạng ngời xinh tươi, khả ái múa ballet trên sân khấu. Tôi sẽ rất tự hào với mọi người về con gái”. Nghĩ như vậy nên anh Trần Khương (quê Quảng Ngãi, ngụ P.An Phú Đông, Q.12, TP.HCM) đặt tên cho cô con gái đầu lòng là Trần Lê Khả Ái. Đón cô con gái với nét mặt thanh tú chào đời, người cha đầy mơ mộng ấy càng ngập tràn hy vọng về những dự định đẹp đẽ mình sẽ dành cho con.

Con gái được 29 tháng tuổi, anh thấy phản xạ âm thanh của con có gì đó không ổn, nên đưa đến Bệnh viện Nhi Đồng II để khám. Bế con về, mọi thứ như sụp đổ. Bác sĩ vừa kết luận thiên thần của anh bị câm điếc bẩm sinh!

Hai cha con anh Trần Khương đã viết nên câu chuyện kỳ diệu về việc “người câm điếc học như người bình thường".

Vỡ òa với "tiếng người" đầu tiên

Vợ chồng anh Khương mưu sinh bằng nghề may gia công tại nhà. Tuy không được học cao nhưng anh yêu thích thơ văn và có cuộc sống nhiều mơ mộng. Nhìn nét mặt trắng trẻo, xinh xắn của con, nghĩ về những ước mơ đã gửi hết vào con, anh không cam lòng. “Dù đã rất cố gắng, tôi vẫn không tài nào làm quen được với ý nghĩ con mình sẽ là một đứa bé không thể nghe, không biết nói”, gương mặt đen sạm của người đàn ông nghèo se thắt, đôi mắt rưng rưng nhắc lại chuyện cũ.

Tình cờ, anh Khương biết có một đoàn từ thiện nước ngoài đến Sài Gòn giới thiệu máy trợ thính cho người câm điếc bẩm sinh. Máy có giá đến năm cây vàng, nhưng người cha nghèo vẫn vét hết tài sản, vay nợ thêm để mua máy cho bằng được.

Gắn máy trợ thính lên tai cho con, vợ chồng anh Khương bước vào hành trình cùng con tìm lại “tiếng của loài người”. Với máy trợ thính, bé chỉ nghe được khoảng 30% so với người bình thường. Bé cần được nói chậm, nói to kết hợp với khẩu hình, ngôn ngữ cơ thể để làm quen với ngôn ngữ. Mỗi tuần hai lần, người cha gầy gò lại đạp xe chở vợ con gần 20km từ Q.12 lên Trung tâm Khuyết tật TP.HCM ở Q.3 để con học các kỹ năng rèn luyện nghe-nói.

Đưa con đi học, nhưng chủ yếu là cha mẹ tiếp thu. Những bài học ấy, khi về nhà, anh truyền lại cho ông bà nội ngoại. Cả nhà đều phải nắm kỹ năng cơ bản để thay nhau tiếp cận bé. Suốt ba năm như thế, nỗ lực miệt mài của anh Khương và người thân như đi vào tuyệt vọng bởi bé chỉ phát ra tiếng ú ớ. Việc tác động để một người câm điếc bẩm sinh có tiến triển tốt có thể có kết quả sau thời gian tính bằng năm. Nhưng bao nhiêu năm?

Khi những thành viên khác đã dần bỏ cuộc, anh Khương vẫn kiên cường. Anh nói: “Hai cha con tôi đang chơi một trò kéo co số phận với sợi chỉ mỏng manh, có thể đứt hết hy vọng bất kỳ lúc nào”. Dù nói gì con cũng ú ớ, nhưng anh tin con đang từng ngày có sự tiến triển nào đó mà anh chưa nhận ra. Suốt 5 năm ròng rã, anh không bỏ cuộc, vẫn chuyện trò, hỏi han, đùa giỡn với con dù người ngoài nhìn vào chẳng khác gì anh đang chơi với một pho tượng. Rồi trong tiếng ú ớ như vô thức của con gái, anh thấy con dần chuyển qua được âm “a”. Linh cảm của người cha tin rằng con gái đang gọi “ba” nhưng chưa tròn vành.

Thường mỗi buổi chiều, anh bế con ra ngắm mây trời, mỗi lần có một chiếc máy bay bay ngang, anh chỉ cho con và hét to lên “máy bay”. Tất nhiên, con anh vẫn câm lặng.

Rồi một ngày, ba bế con ra xem máy bay, ba chưa kịp lên tiếng, con đã bảo “bay”, “bay”, “bay”. Ba bật khóc, mừng đến suýt đánh rơi con!

"Đừng sợ, có ba đây"

“Tiếng người” đầu tiên như chìa khóa, mở ra những chữ tiếp theo mà Ái có thể phát âm. Tuy nhiên, do sức nghe kém, Ái nói rất khó khăn.

Thông thường, trẻ câm điếc bẩm sinh như Ái được đưa vào học trường chuyên biệt nhưng cha em không muốn vậy. Anh Khương “tha” con đến trường mầm non công lập để xin học cho con, dĩ nhiên là bị từ chối, và các trường cũng chưa có tiền lệ nhận trẻ câm điếc. Anh không bỏ cuộc, kỳ công lục lại các quy định của Nhà nước về việc khuyến khích trẻ khuyết tật hòa nhập trong học tập. Trường chưa dám nhận, anh lên quận để trình bày, rồi xin gặp hiệu trưởng ngày này qua ngày khác để giải thích, bày tỏ nguyện vọng. Cuối cùng, Trường mầm non Bông Hồng (P.An Phú Đông, Q.12) đồng ý nhận.

Cũng với hành trình gian nan ấy, anh xin được cho con vào Trường tiểu học Phạm Văn Chiêu. Anh thừa biết hai cha con phải đối diện một núi khó khăn, bởi lời cô giáo giảng, bé chỉ nghe loáng thoáng, làm sao học? Vậy là, anh quyết định “đi học cùng con”.