CEO Lê Hoàng Thạch: Khát khao sách nói

Sở hữu nội dung đa dạng, 100% bản quyền, tích hợp nhiều tính năng tiện lợi, ứng dụng sách nói VoizFM hiện thu hút hơn 500 triệu người dùng với hơn 20 triệu phút nội dung được trả phí. Vậy nhưng, giấc mơ của VoizFM và Lê Hoàng Thạch - CEO VoizFM - không dừng lại ở đó…

Bỏ việc ngàn USD vì tình yêu với sách

Ra đời vào tháng 9/2019, ứng dụng sách nói VoizFM từng bước gặt hái thành công về số lượt người dùng cũng như việc sở hữu nội dung với hơn 2.000 đầu sách bestseller trải dài ở các lĩnh vực từ văn học, nghệ thuật đến giáo dục, y tế, kinh tế… Quan trọng hơn, đơn vị này đã góp phần thay đổi thói quen “tải lậu xài chùa” - vấn đề nhức nhối nhất trong việc sử dụng nội dung số từ trước đến nay. Thạch chia sẻ, từ tháng 6/2020 đến nay, VoizFM đã tháo gỡ nội dung trên hơn 30.000 kênh đăng tải vi phạm bản quyền. Song song đó, VoizFM cũng kiên trì và nỗ lực trong việc giáo dục cộng đồng nhằm thay đổi nhận thức về bản quyền. Thạch cho rằng, bên cạnh quyền lợi về mặt kinh tế thì cam kết và sự tin tưởng của các đối tác chính là động lực.

Khởi đầu sự nghiệp trong ngành marketing tại vị trí quản lý ở hai tập đoàn lớn là Masan (2014-2016) và Unilever (2017-2019), Thạch nhanh chóng chứng minh được năng lực kinh doanh khi đưa các nhãn hàng anh từng quản lý (Surf, Clear Mean, Axe, Rexona, Dove...) tăng trưởng cũng như gặt hái được nhiều giải thưởng ấn tượng về Mobile/Data Marketing. Khoảng thời gian làm việc tại đây giúp anh tích lũy và áp dụng được nhiều kinh nghiệm trong quy trình vận hành, quản lý nhân sự tại VoizFM.

Nhận ra tiềm năng lớn từ thị trường trước xu hướng đa nhiệm (multi-tasking) của người dùng và với tình yêu sách từ nhỏ, Thạch nhận lời làm CEO ứng dụng VoizFM, trực tiếp phụ trách ba mảng của thương hiệu gồm: phân tích dữ liệu, phát triển sản phẩm và sản xuất nội dung. Không phải là thế hệ đầu tiên tại VoizFM, thoạt đầu Thạch gặp khá nhiều áp lực. Nhưng, với tinh thần vừa làm vừa học và khả năng quản trị, Thạch đã đưa VoizFM trở thành cái tên tiên phong trong lĩnh vực sách nói có bản quyền trước thị trường đầy mới mẻ này.

“Hạnh phúc với tôi là được làm công việc mình yêu thích và có lựa chọn. Khi tôi quyết định nghỉ việc, nhiều người rất ngạc nhiên. Thế nhưng, với tôi, việc mình được lựa chọn trong cuộc sống đã là một đặc ân. Giả dụ khởi nghiệp thất bại, tôi cũng có thể quay lại làm việc ở công ty. Nhiều người không hạnh phúc với công việc hiện tại nhưng họ không thể nghỉ vì đó là công việc duy nhất. Tôi biết ơn gia đình mình. Nhờ nền tảng gia đình, tôi mới có được may mắn như vậy” - Thạch chia sẻ.

Ký kết bản quyền sách nói với nhà văn Nguyễn Nhật Ánh

Nếu năm 2020, cả người dùng lẫn VoizFM còn lúng túng trong việc định hình công cụ online thì trong bốn tháng giãn cách xã hội năm 2021, số lượt người dùng và tải sách trên ứng dụng VoizFM đã tăng sáu lần so với thời điểm trước đó. Hiện tại, trung bình mỗi ngày, VoizFM sản xuất từ hai đến bảy đầu sách nói.

“Thị trường Việt Nam hiện nay đang có những điều kiện được đánh giá là vừa đủ cho sự phát triển của sách nói. Kết nối internet phổ cập khắp nơi, số lượng người có điện thoại thông minh ngày càng cao, thời gian dành cho các loại hình nội dung ngày càng tăng... Đặc biệt, người trẻ Việt Nam vốn ham học nhưng quá đỗi bận rộn, thiếu thốn thời gian thưởng thức một cuốn sách” - Thạch lý giải.

Có hai lý do khác khiến Thạch tin sách nói, mở rộng ra là các sản phẩm âm thanh, còn rất nhiều thị phần phát triển tại Việt Nam. “Tại các thị trường phát triển hiện nay như Mỹ, Trung Quốc hay châu Âu, sách nói được nuôi dưỡng nhờ phương tiện công cộng như tàu điện và xe buýt, kế đến là môi trường xe hơi trên đường cao tốc. Việt Nam đã có tàu điện, các dự án cao tốc liên tỉnh, liên khu cũng đang hình thành. Đó thực sự là một trải nghiệm thú vị” - Thạch nhấn mạnh.

Ra đời vào tháng 9/2019, ứng dụng sách nói VoizFM từng bước thành công về số người dùng cũng như lượng nội dung

Mở rộng trải nghiệm

Theo Lê Hoàng Thạch, thách thức lớn nhất của quy trình sản xuất sách nói là nội dung cần đảm bảo mạch lạc và ổn định. Tuy nhiên, với số lượng sách được cập nhật mỗi ngày, để đảm bảo thu âm giọng thật là điều bất khả. Do đó, bên cạnh việc sản xuất nội dung từ các voice talent (giọng đọc tài năng), VoizFM còn đầu tư phát triển công nghệ A.I Voices, có thể sản xuất 1.000 đầu sách mỗi tuần đồng thời vẫn đảm bảo tính tự nhiên.

Tháng 11/2020, trong một cuộc thử nghiệm trên 800 người, hơn 70% người tham gia đã không nhận ra giọng đọc A.I và cho biết vẫn sẵn sàng trả tiền để mua sách. Hiện, VoizFM áp dụng công nghệ A.I Voices ở một số tựa sách và các đầu sách này có lượt nghe không thua gì sách đọc bằng giọng thật.

“Chúng tôi chỉ mới bước vào giai đoạn lập trình sản xuất, không biết bao lâu mới thành công nhưng cứ phải bắt đầu thôi. Một trong những tín hiệu đáng mừng của thị trường sách nói riêng và audio nói chung, hiện đã có nhiều nhà đầu tư, nhiều start-up quan tâm và nhảy vào cuộc chơi. Sự cạnh tranh sẽ tạo nên diện mạo đa dạng và sôi động cho thị trường” - Thạch khẳng định.

Riêng VoizFM, ngay từ ngày đầu phát triển, không dừng lại ở mảng sách nói. Tháng 10/2020, VoizFM và nhạc sĩ Nguyễn Hải Phong đã bắt tay thực hiện chuỗi dự án Nghe phim mang tên Trời tính không bằng trời tính dài 15 tập, mở đầu hình thức phim âm thanh, một lần nữa khẳng định sứ mệnh của người tiên phong.

Thạch cho biết, cơ cấu nội dung và doanh thu sách nói hiện tại chiếm khoảng 90%. Tuy nhiên, con số này ba năm nữa sẽ chỉ còn 70% và năm năm sau là 50%. Sẽ có thêm những loại hình audio khác xuất hiện như: podcast; phim âm thanh hay âm thanh trị liệu, giảm stress… “Chắc chắn VoizFM sẽ dẫn đầu trong những mảng nội dung đó” - Thạch tự tin nói.

Với tinh thần vừa làm vừa học và khả năng quản trị, anh Lê Hoàng Thạch đã đưa VoizFM trở thành cái tên tiên phong trong lĩnh vực sách nói có bản quyền

Thành công và hạnh phúc của mỗi người khác nhau

Phóng viên: Tôi nhớ khi xuất hiện gọi vốn trên chương trình Shark tank, bạn ngay lập tức bị dán nhãn “rich kid”, khởi nghiệp cho vui. Bạn có thấy phiền không, ít nhất trong giai đoạn đó?

CEO Lê Hoàng Thạch: Công việc trước đây của tôi liên quan đến truyền thông, marketing nên chúng tôi đã có sự chuẩn bị cho tất cả những trường hợp xấu nhất có khả năng xảy ra. Tôi cho rằng điều gì cũng có hai mặt, quan trọng là mình biết mình cần cẩn thận những gì, chuẩn bị những gì. Chương trình quay hai tiếng, cắt còn 15 phút, là truyền hình thực tế thì phải làm cho hấp dẫn. Nếu tôi làm điều đó vì bản thân thì rất đáng ngại nhưng không có gì để e dè nếu chia sẻ ước mơ của mình. Đó còn là trách nhiệm của tôi với công ty.

* Sau chương trình, lượng người biết đến VoizFM có tăng lên nhiều không?

- Tôi chỉ nhìn vào kết quả kinh doanh. Trong bốn tháng giãn cách xã hội tại TP.HCM, lượng người dùng VoizFM đã tăng lên sáu lần. Dịch đã thúc đẩy nội dung số tăng trưởng nhanh hơn so với thường ngày. Đây là cơ hội lớn không chỉ cho sách nói mà cả nội dung số.

* Thực tế, sách nói đã phát triển khá xa tại thị trường quốc tế, trong khi Việt Nam chỉ mới manh nha trong hai năm gần đây. Bạn có lạc quan quá không?

- Tôi cho rằng thị trường Việt Nam khá đặc biệt, luôn bắt đầu sau những xu hướng chung của thế giới nhưng tốc độ rất nhanh, có thể gấp đôi, gấp ba, thậm chí mười lần. Người Việt có rất ít rào cản tâm lý trước cái mới. Thị trường sách nói Việt Nam phát triển sau Mỹ đến 20 năm nhưng đã bắt đầu có những doanh nghiệp đầu tư. Tôi tin nhanh thôi, lĩnh vực này sẽ có những bước tiến mới.

* Bạn từng chia sẻ VoizFM kỳ vọng tạo thói quen nghe sách cho người Việt. Đến nay, thói quen đó thay đổi như thế nào?

- Tôi có xuất phát điểm là người yêu sách. Sở dĩ tôi chọn audio thay vì sách truyền thống vì tôi nhận ra người Việt ngày càng bận rộn, đặc biệt là người trẻ. Dù vậy, tinh thần ham học hỏi vẫn ở đó. Sách nói giúp người dùng có thể vừa làm một việc gì đó (nấu ăn, chạy bộ…) vừa trau dồi thông tin. Ngoài sách nói, chúng tôi còn có podcast.

Tiếp theo là ý thức bản quyền. Bên cạnh việc tích cực tháo gỡ các nội dung vi phạm bản quyền, chúng tôi cũng tăng cường giáo dục, nâng cao ý thức cộng đồng. Từ chuyện các trang vô tư làm sai, người dùng vô tư nghe chùa, bây giờ, họ đã nhận biết cái sai và nói cho người khác biết. Đó là điểm tích cực.

Đội ngũ VoizFM

* Làm sách nói, ngoài bản quyền, anh còn đối mặt những rào cản nào khác?

- Thứ nhất, đối tác. Thị trường dù tăng trưởng nhanh nhưng vẫn rất nhỏ. Khá nhiều đối tác nghĩ không bao nhiêu tiền tác quyền nhưng thủ tục rất phiền phức, cách kinh doanh đặc trưng nên cũng ngại ngần khi chuyển nhượng bản quyền. Điều này khiến kho nội dung của chúng tôi mở rộng chậm hơn so với nhu cầu của người dùng.

Thứ hai, sách nói phải sản xuất nhờ diễn viên lồng tiếng. Tuy nhiên, sức người có hạn. Rất nhiều trường hợp đang sản xuất thì diễn viên gặp sự cố như viêm họng, cảm cúm hoặc đi cách ly… Chúng tôi phải chờ đợi hoặc thu lại từ đầu. Đó là lý do vì sao chúng tôi quyết tâm đầu tư A.I Voices.

* Mê đọc sách từ nhỏ, đâu là cuốn sách có ảnh hưởng đến bạn?

- Thật khó để chọn ra một cuốn sách có ảnh hưởng trọn vẹn đến mình, nhưng có những đoạn trong một vài quyển sách sẽ ảnh hưởng nhất định. Gần đây, tôi thích quyển Chó sủa nhầm cây của Eric Barker. Không phải vì tư tưởng của cuốn sách giống với suy nghĩ của tôi mà vì quan điểm của nó phù hợp với những người trẻ bị áp lực vì thành công của người khác.

Thành công và hạnh phúc của mỗi người thật ra không giống nhau. Trong sách có một câu, đại ý rằng rất nhiều người không bao giờ hài lòng với cuộc đời họ vì họ luôn thấy thời khắc thật sự tốt đẹp không hợp với câu chuyện hoặc hình mẫu họ vẫn luôn hình dung. Nghĩa là họ đang hạnh phúc mà họ không biết đấy thôi! Làm gì có viễn cảnh nào hoàn hảo hay trọn vẹn, phải không? 

Hoàng Linh Lan (thực hiện)

Ảnh : Nhân vật cung cấp