Căng thẳng Syria chuyển đến LHQ

Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) cùng chuyên viênThượng viện về vũ khí Terrance Gainer (phải) tại Quốc hội Mỹ sau một cuộc họp với các nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện để thảo luận vấn đề Syria - Ảnh: AFP

Tổng thống Mỹ Barack Obama vẫn duy trì mối đe dọa phát động tấn công quân sự chống lại chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, ngay cả khi đang chịu áp lực ngoại giao về sáng kiến mới của Nga.

Tổng thống Pháp Francois Hollande , Thủ tướng Anh David Cameron và Tổng thống Obama hôm 10/9 đã nhất trí cùng làm việc để xem xét chu đáo đề nghị của Nga, một quan chức Nhà Trắng cho biết. Các cuộc đàm phán bắt đầu một cách nghiêm túc tại LHQ cuối ngày 10/9 và sẽ bao gồm cả việc thảo luận về một nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ.

Trong lúc đặc phái viên Pháp , Anh và Mỹ đã bắt đầu các cuộc đàm phán đầu tiên về một nghị quyết mới đối với Syria, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố rằng bất kỳ nghị quyết nào căn cứ theo chương Bảy Hiến chương LHQ - cho phép tiến hành các biện pháp vũ lực - sẽ "không thể chấp nhận được".

Tại Paris, Bộ trưởng Ngoại giao Laurent Fabius cho biết Pháp đang tìm kiếm một giải pháp để "đáp lại trường hợp Syria vi phạm nghĩa vụ của mình", còn Thủ tướng David Cameron của Anh thì nói:" Tôi nghĩ rằng chúng ta cần thống nhất về một số thời hạn và một số lịch trình. Đây không phải là về người giám sát vũ khí hóa học ở Syria, mà là về việc kiểm soát quốc tế và tiêu hủy chúng".

Ngày 10/9, Ngoại trưởng John Kerry nói với một ủy ban của Hạ viện Mỹ rằng chế độ Syria có “khoảng 1.000 tấn chất hóa học, các chất phối thuộc bao gồm lưu huỳnh, mù tạt, các thành phần chế sarin và VX”. Ông cho biết, các hóa chất đó chứa trong các bồn, nhưng quân đội Syria cũng có đạn nhồi đầy khí độc sarin và một số loại vũ khí hóa học khác.

Cùng ngày, thủ lĩnh các nghị sĩ Dân chủ tại Hạ viện Nancy Pelosi nói rằng kế hoạch của Nga đã "trao cho Tổng thống một chiến thắng" và Chánh văn phòng Nhà Trắng Denis McDonough nói với các nghị sĩ đảng Dân chủ trong Hạ viện rằng, "nếu đề nghị này nghiêm túc, đáng tin cậy và có thật, thì sẽ được xem xét một cách chu đáo”.

Các chiến binh của lực lượng đối lập cố thủ gần thủ đô Damascus - Ảnh: CNN

Trong khi đó, Liên minh Syria đối lập cho biết hôm 10/9 rằng đề xuất của Nga đưa kho vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát quốc tế là "một chiến lược chính trị nhằm trì hoãn thêm thời gian" và "tránh né giải quyết vấn đề trách nhiệm đối với tội ác chống lại những người vô tội của chính quyền Damascus”.

Ngày 10/9, truyền hình quốc gia Syria đưa tin Thủ tướng Wael Nader Al- Halqi cho biết Damascus ủng hộ sáng kiến của Nga về việc bàn giao kho vũ khí hóa học của Syria dưới sự kiểm soát quốc tế”. Kế hoạch này "nhằm mục đích ngăn chặn sự đổ máu của người dân Syria và tránh một cuộc chiến tranh", ông Al - Halqi nói.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết nước này đang lên kế hoạch để Syria bàn giao vũ khí hóa học. Đây là một kế hoạch “khả thi, rõ ràng và cụ thể” mà phía Nga đang bàn bạc với Syria.

“Chúng tôi hy vọng sẽ trình kế hoạch này trong một tương lai gần, và đang sẵn sàng sửa chữa để hoàn tất nó với sự tham gia của Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon, Tổ chức Cấm vũ khí hóa học, và với sự tham gia của các thành viên Hội đồng Bảo an LHQ ", Ngoại trưởng Nga nói.

Trước đó, hãng tin Interfax dẫn lời Ngoại trưởng Syria Walid Moallem cho biết Syria đã chấp nhận đề nghị của Nga về việc bàn giao kho vũ khí hóa học cho quốc tế kiểm soát. "Hôm qua chúng tôi đã tổ chức một vòng đàm phán rất hiệu quả với Ngoại trưởng Sergey Lavrov, và thay mặt cho Moscow, ông đã đề xuất một sáng kiến liên quan đến vũ khí hóa học. Và đến tối chúng tôi đồng ý với sáng kiến của Nga”, ông Moallem nói và cho biết Syria đã đồng ý với đề xuất này vì nó sẽ "loại bỏ căn cứ để Mỹ xâm lược".

Ngày 10/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc Kinh hoan nghênh và ủng hộ đề xuất của Nga yêu cầu Syria bàn giao vũ khí hóa học để kiểm soát quốc tế.

Iran cũng tuyên bố hoan nghênh sáng kiến của Nga đối với vấn đề Syria "để ngăn chặn chủ nghĩa quân phiệt trong khu vực", theo trang web của truyền hình nhà nước Iran Press TV.

VIỆT HƯNG (Theo CNN, AFP, BBC)