Cần sửa quy định về "lỗi vượt đèn vàng"

Khi tham gia giao thông, nếu vượt đèn vàng sẽ bị xử phạt như vượt đèn đỏ, mức tiền từ 1,2- 2 triệu đồng (theo Nghị định 46/2016 về xử phạt vi phạm giao thông trong lĩnh vực đường bộ, có hiệu lực từ 1/8). Tôi cho rằng quy định này gây khó cho người tham gia giao thông, cần chỉnh sửa cho phù hợp.

Tham khảo “Sổ tay hướng dẫn lái xe” của bang California, Hoa Kỳ, tôi thấy quy định của họ về đèn vàng như sau: “Đèn vàng có nghĩa là CẨN THẬN (CAUTION) đèn sắp chuyển qua màu đỏ. Khi nhìn thấy đèn vàng, hãy dừng xe nếu bạn thấy có thể dừng an toàn. Nếu bạn không thể dừng xe an toàn, hãy cẩn thận chạy qua giao lộ. Như vậy không có “lỗi vượt đèn vàng”, theo luật của bang California.

Chúng ta biết khi phương tiện đang lưu thông trên đường muốn dừng lại thì phải có thời gian. Tuy nhiên, Luật Giao thông đường bộ quy định: “Tín hiệu vàng là phải dừng lại trước vạch dừng” (tức là bất kể thời gian còn lại để dừng phương tiện là bao nhiêu). Theo tôi, quy định vậy là sai.

Nếu đèn vàng không kèm đồng hồ đếm ngược thì người điều khiển phương tiện không có căn cứ để xử lý tình huống

Tương tự, thêm cái sai nữa khi quy định: “Trường hợp phương tiện đã tiến sát đến vạch dừng, nếu dừng lại sẽ nguy hiểm thì phải nhanh chóng đi tiếp ra khỏi nơi giao nhau” mà không cho biết thế nào là “sát đến”). Đã sai thì phải sửa để tránh gây khó khăn, thiệt hại cho người đi đường. Luật Giao thông đường bộ còn tiếp tục sai khi quy định “tín hiệu đèn vàng là phải dừng lại trước vạch dừng”, tức là cấm đi mà lại còn có thêm “tín hiệu đèn đỏ” cũng “là cấm đi”. Như vậy, đèn đỏ là… thừa!

Từ phân tích trên có thể khẳng định, cần phải có đèn vàng (kèm đồng hồ đếm ngược) báo hiệu cho người điều khiển phương tiện biết đèn sắp chuyển sang màu đỏ để họ có thời gian để quyết định xử lý theo một trong hai hướng (duy nhất) sau:

Một, điều khiển phương tiện di chuyển bình thường nếu thời gian đèn vàng còn lại đủ để phương tiện vượt qua vạch dừng.

Hai, nếu thời gian đèn vàng còn lại không đủ để vượt qua vạch dừng thì phải dừng xe một cách an toàn (nếu không thể dừng xe một cách an toàn, ví dụ có thể va chạm với xe đi sau, thì phải tiếp tục di chuyển bình thường và trường hợp này không thể phạt lỗi vượt đèn đỏ vì người điều khiển phương tiện không có lỗi).

Nếu đèn vàng không kèm đồng hồ đếm ngược thì người điều khiển phương tiện không có căn cứ để xử lý tình huống. Điều này có thể dẫn đến trường hợp người điều khiển phương tiện vì sợ phạm lỗi vượt đèn đỏ nên cố dừng xe trong khi không thể dừng xe an toàn.

Trả lời báo chí, TS Phạm Sanh, chuyên gia giao thông khẳng định, đèn vàng tạo điều kiện cho các phương tiện đang ở trong giao lộ thoát ra khỏi giao lộ là sai. Để đạt được mục đích này chỉ cần cài đặt thời gian chuyển sang đèn xanh trên tuyến đường giao cắt với tuyến đường phương tiện đang ở trong giao lộ trễ hơn so với thời gian chuyển từ đèn xanh sang đèn đỏ trên tuyến đường phương tiện giao thông đang di chuyển.

Như vậy, theo tôi, Luật Giao thông đường bộ quy định liên quan phần đèn vàng nên sửa lại như sau: “Đèn vàng (kèm đồng hồ đếm ngược): báo hiệu đèn sắp chuyển qua màu đỏ. Khi thấy đèn vàng, nếu có thể vượt qua vạch dừng trước khi đèn chuyển qua màu đỏ thì phương tiện nên tiếp tục di chuyển bình thường; nếu không thể vượt qua vạch dừng trước khi đèn chuyển qua màu đỏ thì phải dừng lại một cách an toàn. Nếu không thể dừng lại một cách an toàn thì phương tiện phải tiếp tục di chuyển một cách cẩn thận qua giao lộ và trường hợp này sẽ không vi phạm lỗi vượt đèn đỏ”.

Lưu ý rằng, phải cài đặt cho đèn tín hiệu trên tuyến đường giao cắt với tuyến đường này chuyển sang màu xanh trễ hơn thời gian đèn tín hiệu trên tuyến đường này chwuyển sang màu đỏ một khoảng thời gian đủ để phương tiện đáng lẽ phải dừng nhưng không thể dừng lại một cách an toàn như đã nói ở trên có thể vượt qua giao lộ một cách an toàn.

Lâm Tấn Lợi (Giám đốc Công ty Duy Lợi)