Cân nhắc kỹ trước khi mua nệm cao su non

Giá rẻ, thông tin nhập nhèn

Tại cửa hàng Nệm Giá Kho trên đường Hậu Giang (quận 6, TPHCM), người bán giới thiệu đủ loại nệm cao su non của Hàn Quốc, Mỹ với thông tin trên sản phẩm rất nhập nhèm.

Đưa chúng tôi xem tấm nệm có dòng chữ “cao su non American” có giá 2 triệu đồng/sản phẩm (ngang 1,6m, dài 1,8 - 2m, dày 9cm), người bán giải thích rằng nệm này được sản xuất theo công nghệ Mỹ, nếu mua 2 tấm, giá chỉ còn 1,8 triệu đồng/tấm. Tuy giá chỉ bằng 1/5 nệm cao su thiên nhiên nhưng chất lượng không chênh lệch nhiều. Sử dụng sản phẩm này người nằm không bị đau lưng, vai, gáy, thoái hóa đốt sống lưng, đốt sống cổ, 10 năm không bám bụi bẩn, không nấm mốc, không mùi, không bị mủn, an toàn cho sức khỏe người dùng.

Nệm, gối cao su non giá rẻ trên thị trường không phải được làm từ cao su tự nhiên như lời quảng cáo của người bán hàng - Ảnh: Thanh Hoa

Chúng tôi thấy trên nhãn sản phẩm in nhiều logo của các tổ chức chứng nhận như WIPO (Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới), Bureau Of Accreditation Vietnam (chứng nhận chất lượng của Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam), Friendly (chứng nhận thân thiện với môi trường), Eco Institut (tổ chức chứng nhận an toàn sức khỏe có trụ sở ở Đức)… nhưng màu mực, nét in khá sơ sài. Theo tìm hiểu của chúng tôi, chứng nhận của Eco Institut chỉ dành cho sản phẩm cao su thiên nhiên không chứa các chất độc hại. Hiện nay, chỉ có một vài thương hiệu nệm cao cấp ở Việt Nam đạt được chứng nhận này, mức giá từ 20 triệu đồng đến cả trăm triệu đồng/sản phẩm tùy kích cỡ, độ dày.

Tại cửa hàng Nệm Giá Sỉ trên đường Cách Mạng Tháng Tám (quận 10, TPHCM), chúng tôi được giới thiệu loại nệm cao su non American của một thương hiệu Việt, kích cỡ tương tự loại nói trên, giá 1,7 triệu đồng/tấm. Người bán khẳng định “nguyên liệu sản xuất nệm là 100% cao su non nguyên chất tự nhiên” nên thời gian bảo hành 15 năm. Chúng tôi thắc mắc vì sao cao su tự nhiên lại có giá rẻ như vậy, người bán lý giải rằng đó là cao su từ cây cao su còn non. Ngoài dạng nệm, các cửa hàng còn bán gối cao su non với giá 50.000 đồng/chiếc.

Trên mạng xã hội Facebook và các sàn thương mại điện tử, nệm, gối cao su non được chào bán với giá rẻ hơn vài trăm ngàn đồng/sản phẩm so với giá ở các cửa hàng, thông tin trên bao bì đều bằng chữ Trung Quốc, không có nhãn phụ nhập khẩu. Nhiều loại gối được quảng cáo an toàn cho trẻ sơ sinh, giúp trẻ không bị ngạt thở do trẻ vô tình lật trong khi ngủ.

Tiền nào của nấy

Ông Nguyễn Danh Khương - Phó tổng giám đốc Công ty cổ phần Cao su kỹ thuật Đồng Phú - cho biết, nệm, gối cao su non xuất hiện nhiều từ năm 2020. Do người bán quảng cáo lập lờ kiểu “100% cao su non nguyên chất tự nhiên” nên nhiều người chọn mua loại nệm này để tiết kiệm tiền và nghĩ rằng an toàn với sức khỏe.

Tiến sĩ Huỳnh Khánh Duy - nguyên giảng viên Trường đại học Bách khoa TPHCM - phân tích, cao su non (memory foam) là loại vật liệu được phát triển từ polyurethane (PU) bằng cách bổ sung thêm các phụ gia làm tăng khối lượng riêng và độ nhớt. Cao su non không được làm từ mủ cây cao su tự nhiên mà được làm từ một số vật liệu trong khai thác dầu mỏ, tương tự như nhựa, ni lông nên tên gọi này dễ gây hiểu lầm. Memory foam mô phỏng những đặc tính tự nhiên ưu việt của cao su tự nhiên như mềm dẻo, đàn hồi nhưng nó có độ đàn hồi chậm, thoát khí kém hơn cao su tự nhiên và ít thân thiện với môi trường.

Theo ông, khí thải từ nệm cao su non có thể gây kích ứng đường hô hấp nhiều hơn các loại nệm khác. Một số người có thể mẫn cảm với một số hóa chất được sử dụng trong quá trình sản xuất cao su non như formaldehyde, methylene chloride, toluene diisocyanate, methyl chloroform, methylene diphenyl diisocyanate, propylene oxide, diethanolamine, methyl ehtyl ketone, methanol và toluene nên có thể bị dị ứng, kích ứng. Trong điều kiện bình thường, các chất này ở thể khí nên nếu không bị loại bỏ triệt để trong quá trình sản xuất, chúng sẽ gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Chẳng hạn, phơi nhiễm lâu dài có thể bị hen, suyễn, viêm đường hô hấp; chất formaldehyde có thể gây ung thư xoang hoặc niêm mạc hô hấp; chất methylene chloride có thể gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương với các triệu chứng bao gồm đau đầu, chóng mặt, buồn nôn và mất trí nhớ. Trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh nằm trên các loại nệm cao su non này rất nguy hiểm do tính đàn hồi kém, có thể khó lật trở và bị ngạt thở.

Bên cạnh đó, hoạt chất polyurethane là bọt hoạt tính nên dễ cháy. Do một số nước yêu cầu các sản phẩm đồ dùng cho giường phải có tính chống bắt lửa nên để chống cháy, một số nhà sản xuất thêm vào hoạt chất polybrominated diphenyl ether (PBDEs). PBDEs có nguy cơ gây vô sinh, ung thư, béo phì và các rối loạn trong phát triển trí não nên đã bị các nước thuộc Liên minh châu Âu cấm sử dụng trong các sản phẩm lót giường nói chung.

Tiến sĩ Huỳnh Khánh Duy cho rằng, khi mua nệm, gối, khách hàng nên lựa chọn sản phẩm từ nhà sản xuất uy tín, có thương hiệu để đảm bảo sức khỏe của mình và gia đình.

Thanh Hoa - Quốc Thái