Cận cảnh vườn nho thu hoạch vài trăm triệu đồng/năm giữa Sài Gòn

Nhắc đến nho Việt Nam, người ta nghĩ ngay đến vùng đất khô cằn cát bay Ninh Thuận. Thế nhưng, ngay tại TP.HCM, giữa những ngôi nhà cao tầng bê tông cốt thép, ông Trương Văn Ở, cán bộ hưu trí (64 tuổi, P. Phước Long B, Q.9, TP.HCM), trong cảnh vui thú điền viên, đã trồng thành công cây nho cho trái trĩu cành, thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm.

Đi vào con hẻm tráng bê tông khang trang, với hai bên là những dãy nhà phố nằm san sát nhau, chúng tôi tưởng đã nhầm địa chỉ. Thế nhưng ở cuối con hẻm, bước qua cánh cổng sắt màu trắng, đập vào mắt chúng tôi là một giàn nho xanh mướt phủ trên lối đi dẫn vào nhà lão nông Trương Văn Ở. Trên giàn nho, hàng trăm chùm nho xanh chưa đến kỳ thu hoạch treo lủng lẳng đẹp mắt. 

Ông Trương Văn Ở cho biết, giàn nho này có diện tích 400m² với khoảng 30 gốc nho. Trên giàn hiện có khoảng 1.000 chùm nho xanh và nho đỏ, chừng hơn nửa tháng sau sẽ  thu hoạch.

"Nho này được trồng theo phương pháp hữu cơ, không thuốc trừ sâu, sạch 100% luôn", lão nông hồ hởi khoe. 

Những chùm nho xanh trĩu quả ở vườn nho ông Ở.

Bên chén trà giải khát giữa cái nóng oi bức tháng 3, ông Ở kể lại hành trình ươm trồng, phát triển cây nho của mình, từ lúc ban đầu chỉ trồng để vui thú điền viên, lấy bóng mát, đến lúc phát triển nho thành cây thương phẩm, mang lại kinh tế gia đình.

"Trong một lần đi chơi Ninh Thuận, tôi được người ta cho 2 gốc nho về trồng thử nhưng một gốc trồng bị chết, gốc còn lại, trồng 12 tháng thì cho trái, nhưng trái bé bằng hạt tiêu và ăn rất chua. Vốn không có kinh nghiệm gì về trồng nho nên tôi mày mò nghiên cứu, rồi cho ghép với giống nho rừng cũng ở Ninh Thuận. Sau đợt ghép này cây ra trái to, ăn ngọt hơn, nhưng tôi vẫn chưa hài lòng. Thế là tiếp tục mày mò, học hỏi kinh nghiệm chăm sóc, cắt cành, tưới, bón phân... Đến nay, vườn nho chẳng những sai quả, trái to mà ăn còn rất ngọt", ông Ở vui vẻ cho biết.

"Lão nông" Trương Văn Ở.

Theo ông Ở, hiện vườn nho của ông mỗi năm thu hoạch 3 lần. Với 30 gốc nho cho trái mỗi vụ trên dưới 1.000 chùm, giá bán từ 60.000đ - 80.000đ/kg nho sạch 100%, mang về cho gia đình ông thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm. 

"Nho vườn sạch, bình thường 1kg nho 30 trái, ở đây 1kg 20 trái vì trái to và rất ngọt. Những trái nho này có thể cất trong ngăn mát tủ lạnh được đến 1 tháng", ông nói. ​ ​

Theo chia sẻ của ông Ở, đặc điểm cây nho là leo giàn nên cần làm giàn có độ cao khoảng 1,8m - 2m. Mỗi cây nho cần cắm một cọc để cây bám vào, chọn ngọn nho khỏe nhất buộc vào cọc cho leo lên giàn, các ngọn hoặc cành còn lại cần cắt bỏ. Khi ngọn của thân chính đã leo cao khỏi giàn 20 - 30cm, tiến hành cắt bỏ thân chính ở mặt dưới giàn, cây nho sẽ mọc nhiều cành mới (cành cấp 1).

"Mỗi cây nho chỉ để lại 2 - 4 cành cấp 1 và bố trí đều về các hướng. Buộc chặt các cành cấp 1 vào dây của giàn. Khi cành cấp 1 dài khoảng 1m, tiến hành cắt ngọn để mọc ra các cành cấp 2 (cành quả), mỗi cành cấp 1 để khoảng 10 - 20 cành cấp 2. Các cành cấp 2 cũng cần được buộc chặt vào giàn, tránh gió lay làm rách lá, rụng mắt và tránh để cành đè lẫn lên nhau. Dây để buộc cố định cành vào giàn nên sử dụng những loại có khả năng tự phân hủy như dây đay, bẹ chuối...", ông Ở không ngại chia sẻ bí quyết. 

Trồng khoảng 10 - 12 tháng, các cành cấp 2 hóa gỗ, màu nâu, mắt nổi rõ thì tiến hành để trái bằng cách cắt hết cành lá đã có, chỉ để lại cành quả cho mầm dự trữ cho cành quả vụ sau. Sau cắt cành khoảng 20 ngày, cây bắt đầu ra hoa, khoảng 25 - 30 ngày thì đậu trái. Mỗi dây chỉ để 2 - 3 chùm, trên các chùm cần tỉa bỏ các trái bị dị tật, méo mó, sâu bệnh để tập trung dinh dưỡng nuôi các trái còn lại.

Từ thành công bước đầu, ông Trương Văn Ở tiếp tục cho ươm giống nho đã phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở TP.HCM để cung cấp cho các hộ gia đình ở Q.3, Tân Phú, huyện Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh...

Theo lão nông, điều kiện quan trọng và quyết định việc trồng nho cho trái là ở yếu tố khí hậu. Vùng trồng nho cần có điều kiện khí hậu khô, độ ẩm không khí thấp, lượng mưa ít, nếu mưa nhiều, kéo dài dễ làm phát sinh bệnh trên cây. Với khí hậu và đất của TP.HCM, trước lúc ươm mầm, cần phải bón phân cho đất thật kỹ.

Những chùm nho nặng trĩu quả không hề thua kém vườn nho ở thủ phủ nho Ninh Thuận.

Hiện nay, mô hình vườn nho giữa phố của ông được Hội nông dân Q.9 xem là mô hình tiêu biểu, không chỉ mang lại bóng mát cho các gia đình mà còn có thể trồng để ăn, cải thiện thu nhập. Ông Ở cũng được nhiều nơi mời về để chia sẻ kinh nghiệm. 

Nhiều người tại TP.HCM tìm đến ông Ở để mua các cây giống về trồng ở trước nhà, sân thượng.

Với nhà đô thị, cây nho do ông cung cấp có thể sống được, đậu trái. Chỉ cần có diện tích trước sân nhà, sân thượng... có ánh nắng, trồng trong chậu to, hoặc tốt nhất trồng dưới đất theo kinh nghiệm ông chia sẻ thì tỉ lệ cây cho trái khả quan. 

Ông Trương Văn Ở hướng dẫn kỹ thuật trồng nho cho khách đến mua cây giống.

Hiện nay, nho giống ông cung cấp có giá từ 400.000đ - 700.000đ/cây. Nếu nhà nào không có kinh nghiệm làm giàn, ông sẽ đảm nhiệm luôn việc này, hướng dẫn kỹ thuật trồng sao cho hiệu quả nhất. 

Chăm sóc chậu nho giống trước khi giao cho khách.

"Muốn trồng được nho ở thành phố cần phải có thời gian và đừng nghĩ quá nhiều đến việc có bán được hay không. Vì với diện tích nhà đô thị, chỉ cần cây cho được trái sạch và ngon cho gia đình và bạn bè thưởng thức đã là thành công lớn rồi", ông Ở chia sẻ.  

Hoài An - Duy Quan - Bùi Ngọc