Cam kết bảo vệ thuyền viên, cạnh tranh bình đẳng giữa các chủ tàu

 “Công ước này là một mốc quan trọng trong lịch sử hàng hải” - Tổng Giám đốc ILO, ông Guy Ryder, nhận định. “Đây là sản phẩm của cơ chế đối thoại ba bên và hợp tác quốc tế, thúc đẩy việc tạo điều kiện sống và làm việc đảm bảo, bền vững cho thuyền viên, trên cơ sở cạnh tranh bình đẳng giữa các chủ tàu trong một ngành mang tính toàn cầu hóa cao”.

Đội tàu chở hàng của Việt Nam. Nguồn ảnh: Internet.

Công ước MLC 2006 chính thức áp dụng từ ngày 20/8/2013. Để có hiệu lực, Công ước cần sự tham gia của ít nhất 30 nước thành viên ILO, chiếm hơn hơn 33% tổng lượng hàng hóa vận chuyển qua đường hàng hải của cả thế giới. Đến nay, hơn 45 nước thành viên ILO đã phê duyệt Công ước; những nước này ước tính vận chuyển khoảng 75% tổng lượng hàng hóa vận tải biển toàn cầu.

Công ước MLC 2006 nhận được sự đồng thuận cao từ Liên đoàn Lao động Vận tải Quốc tế (ITF) là tổ chức đại diện cho thuyền viên, và Hiệp hội Chủ tàu Quốc tế (ISF). Cả hai tổ chức đã đóng vai trò quan trọng trong 5 năm phát triển, xây dựng và đưa công ước này ra trước Hội nghị Lao động Quốc tế của ILO năm 2006.

Công ước MLC 2006 cũng được Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) - đại diện cho ngành vận tải biển toàn cầu, chiếm khoảng 90% khối lượng hàng hóa vận chuyển toàn cầu - ủng hộ mạnh mẽ. Liên minh Châu Âu cũng đã phê duyệt một số hướng dẫn thúc đẩy việc hiệu lực hóa công ước này. Trong khi đó, các tổ chức khu vực về kiểm tra của chính quyền cảng (Port State Control) là Paris-MOU và Tokyo-MOU cũng đã phê duyệt các nguyên tắc được đưa ra trong Công ước MLC 2006 nhằm tăng cường kiểm tra và giám sát của các chính quyền tại bến cảng.

Bà Cleopatra Doumbia Henry, Trưởng bộ phận Tiêu chuẩn Lao động Quốc tế của ILO cho biết: “Công ước MLC 2006 có hiệu lực là một sự kiện đáng chú ý trong lịch sử luật hàng hải quốc tế. Giờ đây nhiệm vụ của tất cả chúng ta là đưa cơ sở pháp lý này trở thành luật và thực tiễn để thuyền viên có thể được bảo vệ và các chủ tàu đạt chuẩn có thể thực sự hưởng lợi từ Công ước”.

Công ước MLC 2006 một mặt tập hợp những tiêu chuẩn quốc tế tối thiểu nhằm đảm bảo việc làm bền vững cho thuyền viên, mặt khác giúp tạo ra một sân chơi bình đẳng cho các chủ tàu đạt chuẩn mang cờ của các nước đã phê duyệt Công ước, thúc đẩy cạnh tranh thông qua việc đảm bảo hiệu quả và tăng độ tin cậy trong vận tải biển. Mục tiêu bao trùm của Công ước là đảm bảo điều kiện làm việc song song với cạnh tranh bình đẳng.

Theo Cục Hàng Hải Việt Nam, hiện nay có khoảng 32.000 sĩ quan, thuyền viên được cấp chứng chỉ, trong đó có khoảng 27.000 người đang làm việc trên các đội tàu trong nước và các tàu nước ngoài. Đội tàu 1.700 chiếc của Việt Nam đáp ứng được khoảng một phần mười lượng hàng xuất khẩu của Việt Nam và gần một nửa số hàng hóa vận chuyển trong nước. Việt Nam trở thành nước thứ 37 phê duyệt công ước vào tháng 5/2013.

Ngày 25/7/2013, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã thông qua kế hoạch thực hiện Công ước MLC. Thủ tướng yêu cầu đến năm 2015, phải hoàn thiện luật pháp về lao động hàng hải; kiểm tra và cấp giấy chứng nhận cho đội tàu của Việt Nam và thiết lập một cơ chế tham vấn ba bên có đại diện của chính phủ, chủ tàu và thuyền viên trong năm nay. Đồng thời, việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phúc lợi, thông tin và giải trí ở cảng biển cũng cần được hoàn thành từ nay đến năm 2020.

Mai Phan