Cải cách để doanh nghiệp có kẹp phong bì cũng không biết đưa ai

Ông Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Kiểm soát thủ tục hành chính, Văn phòng Chính phủ (VPCP) cho biết, chỉ số APCI 2018 đánh giá chi phí thực tế mà doanh nghiệp (DN) và tổ chức phải chi trả để thực hiện TTHC theo quy định hiện hành đối với 8 nhóm TTHC quan trọng. Đó là nhóm TTHC khởi sự doanh nghiệp/đăng ký kinh doanh; thuế; đầu tư; giấy phép, chứng chỉ hành nghề; hải quan; đất đai; môi trường và xây dựng.

Đây là năm đầu tiên thực hiện điều tra trên cả nước để xây dựng chỉ số này dựa trên kết quả khảo sát thông tin của hơn 3.000 DN đã thực hiện 1 trong 8 nhóm TTHC tại  63 tỉnh, thành phố trong 6 tháng cuối năm 2017.

Theo ông Phan, kết quả khảo sát cho thấy 2 trong số 3 nhóm thủ tục có mức chi phí tuân thủ thấp nhất là nhóm thuế và hải quan của Bộ Tài chính.

Ông Ngô Hải Phan phát biểu

Cụ thể nhóm TTHC thuế có chi phí tuân thủ thấp nhất là 73,75 nghìn đồng. Trong đó, thời gian thực hiện trung bình của DN cho một thủ tục trong nhóm thủ tục này chỉ là 2,9 giờ làm việc.

Kế đến là nhóm thủ tục khởi sự doanh nghiệp/đăng ký kinh doanh của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đứng thứ hai trong bảng xếp hạng với chi phí tuân thủ là 720,7 nghìn đồng. Trong đó, thời gian thực hiện được ghi nhận là 10,5 giờ làm việc.

4 nhóm TTHC đất đai, đầu tư, môi trường và xây dựng có quan hệ mật thiết với nhau trong việc đầu tư xây dựng dự án có sử dụng đất của một DN đứng ở nửa cuối của bảng xếp hạng.

Trong đó, đứng chót bảng là nhóm thủ tục xây dựng với chi phí tuân thủ là 64,1 triệu đồng, dù về chi phí thời gian, nhóm thủ tục này không nằm ở mức cao nhất (103,9 giờ làm việc và 2,15 triệu đồng) nhưng chi phí trực tiếp cao vượt trội đã làm nhóm thủ tục này trở nên đắt đỏ bậc nhất trong bảng xếp hạng chỉ số APCI 2018.

Cải cách để DN có kẹp phong bì cũng không biết đưa ai

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng, Chủ tịch Hội đồng nhấn mạnh đây là lần đầu tiên công bố chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ TTHC nên chưa thể “tròn trịa” nhưng việc này sẽ là công cụ đánh giá các TTHC minh bạch, rõ ràng và công tâm hơn.

Ông cho rằng, chi phí cho thủ tục hành chính bao gồm cả chi phí về thời gian, tiền của, cả chi phí trực tiếp và gián tiếp, chi phí chính thức và không chính thức.

“Theo phản ánh của các hiệp hội, DN thì các chi phí này còn rất cao. DN, người dân khi làm thủ tục hành chính còn mất nhiều thời gian, đi lại nhiều lần, với nhiều loại chi phí”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng chủ trì hội nghị

Vì thế, Thủ tướng chỉ đạo Hội đồng tư vấn về cải cách TTHC phải giúp Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt việc này. Và Hội đồng đã lắng nghe cả DN, người dân chứ không chỉ lắng nghe từ phía cơ quan NN với nhau. Việc cắt giảm được thời gian, chi phí chính thức và không chính thức khi làm các TTHC sẽ giúp DN thuận lợi hơn.

“Cải cách thì phải quyết liệt, đồng bộ từ trên xuống vì thực sự không ai muốn rời bỏ quyền lợi của mình trong thực thi công vụ. Nếu làm tốt, công khai tốt thì các chi phí sẽ giảm, chi phí về thời gian và cả những khoản như bao thư, lót tay, bởi chúng ta sẽ giám sát được”, Chủ nhiệm VPCP nhấn mạnh.

Ông nêu thực tế khi đi kiểm tra tại các cơ quan áp dụng công nghệ thông tin (CNTT) và dịch vụ công trực tuyến, người đi làm thủ tục hành chính “có kẹp phong bì cũng không biết đưa cho ai, vì không biết ai giải quyết thủ tục của mình”.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho rằng, muốn cải cách chắc chắn sẽ có va chạm nhưng phải chấp nhận va chạm và không muốn làm cũng phải làm.

“Trong cải cách thì không thể không có người phản đối, vì cải cách mà không có người phản đối thì là cải cách tồi. Chúng ta phải quyết tâm bỏ cái cũ để thay bằng cái tiến bộ, phải thuyết phục, động viên, chia sẻ với nhau. Trong quá trình làm có vấp là bình thường, nhưng không vì bất cứ lý do gì để ràng buộc việc cải cách”, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nói.
 
Chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa Nguyễn Văn Thân cũng đồng tình, cải cách nếu chỉ bằng ý chí thì không làm được mà phải đẩy mạnh việc áp dụng CNTT, và cần đánh giá, nhìn nhận từ 2 chiều, cả phía các cơ quan công quyền và cả phía người dân, DN.

“Nếu làm tốt ở các bộ, ngành trên TƯ mà người dân, DN không hiểu thì chi phí không chính thức vẫn tồn tại, vì ông nào cũng muốn công trình, dự án của mình nhanh chóng được tiếp cận, giải quyết”, ông Thân nói. Chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa cũng nhấn mạnh đến yếu tố con người và đạo đức công vụ của cán bộ: “Con người, đạo đức, tư duy mà không thay đổi thì trời cũng không cứu được, chứ đừng nói đến CNTT. Con người và công nghệ phải tương tác với nhau, nếu làm được thì rất tốt”.

Đan Nguyên