Các quốc gia xử lý kỳ thi cuối cấp như thế nào?

Ngay khi làn sóng COVID-19 lần thứ tư quay lại tấn công nhiều nước đúng vào thời điểm hàng chục triệu học sinh (HS) trên toàn cầu bước vào giai đoạn chuẩn bị cho các kỳ thi tốt nghiệp và chuyển cấp thì câu hỏi cấp bách hơn cả lại là: Có nên duy trì các kỳ thi và đánh giá năng lực HS theo phương pháp truyền thống?

Liệu cách thi truyền thống có đánh giá được học sinh?

Ngay từ đầu tháng 3/2021, ông James O. Morrison, Hiệu trưởng Trường trung học Tenafly, tiểu bang New Jersey (Mỹ) đã phải suy tính thiệt hơn cho kỳ thi chuyển cấp diễn ra vào đầu tháng Sáu. Mới đây, ông đã đưa ra quyết định: hoãn tất cả các kỳ thi. Quyết định này được đưa ra sau khi ông nói chuyện với hầu hết hiệu trưởng khác trên khắp tiểu bang cũng như lắng nghe suy nghĩ của đội ngũ giáo viên nhà trường và phụ huynh.

Với những lo lắng về việc HS không thể có được kết quả cuối cùng cho cả năm học nếu không tổ chức kỳ thi cuối cấp, ông Morrison lại có suy nghĩ ngược lại: “Tất cả HS đều đã hoàn thành một cách nghiêm túc các bài kiểm tra định kỳ, các dự án, đề án và bài tập lớn trong suốt cả năm học. Kết quả có được hoàn toàn có thể được sử dụng để đánh giá năng lực của HS. Sẽ mất thời gian nếu phải tổ chức một kỳ thi riêng chỉ để lấy kết quả cho việc chuyển cấp, nhất là khi việc này lại diễn ra trong thời điểm dịch COVID-19 với quá nhiều rủi ro cho không chỉ HS mà toàn xã hội”.

“Ưu tiên cao nhất của chúng tôi là sự an toàn”, bà Kristi Wilson, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà quản lý trường học Hoa Kỳ, khẳng định. Có tới 81% phụ huynh được khảo sát cũng cho rằng, kết quả học tập của con em mình không thể được đặt lên trên sự an toàn của các con.

Từ tháng 2/2020, kỳ thi SAT (bài kiểm tra đánh giá năng lực chuẩn hóa được sử dụng rộng rãi cho xét tuyển đại học trong hệ thống giáo dục Mỹ) đã bị hủy cho đến tháng 6/2020 khiến hàng loạt trường đại học phải điều chỉnh tiêu chí nhập học bằng cách đưa điểm SAT thành điều kiện phụ thay vì là bắt buộc như trước đây.

Theo hướng dẫn của Chính phủ Anh đưa ra giữa tháng 5/2021, toàn bộ các kỳ thi lấy Chứng chỉ giáo dục phổ thông bậc cao dành cho HS trung học và Chứng chỉ giáo dục trung học phổ thông (GCSE) trong năm 2021 đều phải bị hủy bỏ.

Kỳ thi tốt nghiệp phổ thông tại Đức tổ chức với sự kiểm soát khắt khe nhằm đảm bảo an toàn cho thí sinh, giáo viên

Ý vừa phê duyệt một đạo luật đặc biệt, trong đó yêu cầu: các kỳ thi cuối cấp chỉ được phép tổ chức nếu các trường thỏa mãn được những yêu cầu hết sức khắt khe của chính phủ, trong đó, ưu tiên các kỳ thi vấn đáp thông qua hệ thống kiểm tra trực tuyến.

Nước Pháp cũng công bố việc dừng kỳ thi cuối cấp bậc THPT trên hầu hết các địa phương, thay thế bằng việc đánh giá kết quả học tập và các dự án đã thực hiện trong suốt năm học.

Từ năm 2020, Na Uy cũng hủy các kỳ thi viết dành cho HS cuối cấp. Một số quốc gia thuộc vùng Caribe tổ chức kỳ thi cuối cấp bằng hình thức trực tuyến…

Đến lúc này, hầu hết các chuyên gia giáo dục đều có chung quan điểm: các kỳ thi nên được hoãn hoặc phải hết sức thận trọng nếu tiếp tục được tổ chức. Mọi thứ sẽ trở nên rõ ràng hơn ít nhất cho đến khi phần lớn người dân trên toàn thế giới được tiêm đầy đủ các mũi vắc-xin ngừa COVID-19. 

Nguyễn Thuận